"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2965 E., 2023/1295 K.
KARAR : İstinaf başvurularının kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 10. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/236 E., 2022/74 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabülü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Somut uyuşmazlıkta 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçen davacının ücretinin eksik ödendiği iddiasına bağlı fark alacak taleplerinin reddine karar verildiği, hüküm altına alınan alacağın ise davalı bakımından kesinlik sınırını aşacak mahiyette ileriye yönelik bir etkisinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından hüküm altına alınan ve davalı tarafça temyize konu edilen miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla bölge adliye mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin öncesinde ihale alan şirketler nezdinde olmak üzere, ... Çubuk Süleyman Demirel Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğünde bakım personeli olarak dava tarihi itibarıyla ve hâlen çalıştığını, 696 sayılı KHK hükümlerine göre sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, sürekli işçi kadrosuna geçirildikten sonra ücretinin düşürüldüğünü, davacının ... Sağlık İşçileri Sendikası üyesi olduğunu, davacı da dâhil çalışan personelin evlerine gitmeksizin başta birer hafta sonra 15 gün aralıksız daha sonra 10'ar günlük nöbetler suretiyle 24 saat usulü çalıştığını ancak 02.04.2018 tarihinden itibaren hafta tatili, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ücretleri ile gece zammı alacaklarının ödenmediğini, 01.01.2019 tarihinden itibaren de ödenmeyen ücret farkı, ikramiye farkı, ilave tediye farkı alacakları bulunduğunu ileri sürerek fark ücret, ikramiye, ilave tediye alacakları ile fark fazla çalışma, hafta tatili, gece zammı, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ücretinin sürekli işçi kadrosuna geçirildikten sonra ilgili düzenlemeler uyarınca eksiksiz ödendiğini, davacının ücret farkı ile buna bağlı ilave tediye, ikramiye alacağının ve fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti ile gece çalışması ücreti alacaklarının bulunmadığını, davacının 24 saat esasında vardiyalı çalıştığı sürede denkleştirme yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının sürekli işçi kadrosuna geçiş sürecinde imzalanan sözleşmesinde ücretin ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlenen toplu ... sözleşmesi hükümlerinin uygulanacağı şeklinde düzenlendiği gerekçesiyle dosya kapsamında mevcut bilirkişi raporu dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacının alacak hesabı yapılırken talep edilen tüm dönemlerin karşılanmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamaların eksik olduğunu, 2020 döneminden itibaren yapıldığını, yalnızca pandemi döneminin dikkate alındığını, arabuluculuk son tutanak tarihinin tüm alacak kalemleri bakımından temerrüt tarihi olarak kabulü gerekirken dava ve ıslah tarihlerinin temerrüt tarihi olarak ele alınmasının hatalı olduğunu, faiz olarak temerrüt tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizinin uygulanması gerektiğini, davacının kadroya geçmeden önce ihale şartnamesine göre asgari ücretin % fazlası ile çalıştığı ve aynı koşullarda aynı ücret üzerinden kadroya geçtiği dikkate alındığında davacının temel ücretinin her asgari ücret arttığında belirlenen asgari ücretin % fazlası olacağını, davacının ücretinin davalı tarafından ... taraflı olarak düşürüldüğünü ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının hakettiği alacakların ödendiğini, ara dinlenme süresi ile fazla çalışma oluşmadığını, bununla birlikte üçlü vardiya sistemi ile çalışıldığından fazla çalışma bulunmadığını, davacının çalıştığı sürelerin tamamının gece çalışması olmadığını, hakkaniyet indirimi yapılması gerektiğini, denkleştirme uygulandığını ve tüm işçilere hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücretlerinin ödendiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut uyuşmazlıkta, davacının kadroya geçişi aşamasında işverenle imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde davacıya asgari ücret veya asgari ücretin belli bir oranı üzerinden ödeme yapılmasına yönelik herhangi bir orana yer verilmediği, buna göre davacının fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarına hak kazanamadığı, dosya kapsamına göre davacının fazla çalışma iddiasını işverenlikçe ibraz edilen puantaj kayıtları ile ispatladığı, davacının nöbet sistemiyle çalıştığı dönemler için fazla çalışma ücretinin günlük 3 saat üzerinden hesaplandığı, bu hesaplamanın yerinde olduğu, ödemelerin dikkate alındığı, davalı Kurum tarafından sunulan işyeri kayıtlarına göre hesap yapıldığından takdiri indirim yapılmamasının yerinde olduğu, davacının Ocak/2021 dönemine ilişkin yevmiyesinin bilirkişi tarafından davalının sunduğu ücret ve fark ücret bordrolarına göre tespit edildiği anlaşılmakla, hesaplamalara dayanak ücret miktarında hata saptanmadığı, ancak Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi hükmünün 31.10.2020 tarihine kadar geçerli olduğu ve davacının talebinin bu sözleşme dışında başka bir toplu ... sözleşmesine dayandırılmadığı da dikkate alındığında, fazla çalışma ücreti hesabında 31.10.2020 tarihinden sonrası dönem için 4857 sayılı ... Kanunu (4857 sayılı Kanun) hükümlerine göre değerlendirme yapılması ve fazla çalışma ücretinde zamlı saat ücretinin %50 fazlası olarak kabul edilmesi gerekirken buna uyulmadığı, hüküm altına alınan diğer alacak kalemlerinde arabuluculuk son tutanak tarihi ve puantaj kayıtları doğrultusunda yeniden değerlendirme yapıldığı, alacaklara işletilen faiz başlangıcı yönünden temerrüt tarihinin arabuluculuk son tutanak tarihi olduğu, gece zammı alacağına uygulanacak faiz türünün en yüksek işletme kredisi faizini aşmamak üzere en yüksek banka mevduat faizi olması gerektiği gerekçeleriyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark alacaklarının bulunup bulunmadığı ve fazla çalışma ücretinin hesap yöntemi hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı Kanun'un 22 ve 34 üncü maddeleri.
3. 4857 sayılı Kanun'un 32, 41 ila 47 nci, 63 ve 69 uncu maddeleri.
4. 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta; istinaf incelemesi sırasında Bölge Adliye Mahkemesinin Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi hükmünün 31.10.2020 tarihine kadar geçerli olduğu ve davacının talebinin bu sözleşme dışında başka bir toplu ... sözleşmesine dayandırılmadığı da dikkate alındığında, fazla çalışma ücreti hesabında 31.10.2020 tarihinden sonrası için 4857 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirme yapılması ve fazla çalışma ücretinde zamlı saat ücretinin %50 fazlası olarak kabulü gerektiği gerekçesiyle resen yaptığı hesaplamada; 2021 yılı için hesaplanan fazla çalışma tutarı ile 2021 yılı öncesi için hesaplanan fazla çalışma ücretinin toplamı sonucu 7.529,64 TL fazla çalışma ücretine hükmedilmesi gerekirken, 6.260,92 TL'nin hüküm altına alınması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı Temyizi Yönünden
Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davacı tarafa iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.