"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3643 E., 2022/3452 K.
DAVA TARİHİ : 10.07.2020
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 18. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/499 E., 2022/371 K.
Taraflar arasındaki disiplin işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Sendikaya üye olduğunu ve Disiplin Kurulunun 17.....2020 tarihli yazısı ile müvekkilinden Sendika Ana Tüzüğü'nün "Üyelikten çıkartılmayı gerektiren haller" başlıklı 12 nci maddesine göre savunmasının istendiğini, ancak istem yazısında davacının hangi fiillerinin belirtilen madde ve fıkraları ihlal ettiği konusunda bir açıklama bulunmadığını, buna rağmen davacının savunmasını süresi içerisinde gönderdiğini, davalının, savunmanın süresinde gönderilmediği şeklinde keyfi bir sebeple savunmayı kabul etmeyip disiplin cezası verdiğini ve bu durumun hukuka aykırı olduğunu, Sendika üyeliğinden geçici çıkarılma cezasının Sendika Ana Tüzüğü'ne göre en fazla üç ay olduğunu ve disiplin cezası kararında bu sürenin dahi belirtilmediğini, bu durumun da hukuka aykırı olduğunu, Sendika üyeliğinden çıkarılma cezasının genel disiplin kurulu ya da genel yönetim kurulunca uygulamaya konulabilecek bir karar olmadığını, alınan Genel Disiplin Kurulu kararının yapılacak ilk olağan ya da olağanüstü genel kurulda oylanmadan uygulanamayacağını iddia ederek davacının üyelikten geçici çıkarılmasına dair disiplin kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; öncelikle Sendika Genel Merkezinin ...'da bulunması nedeniyle davanın ... ... mahkemelerinde görülemeyeceğini, Mahkemece yetkisizlik kararı verilerek dosyanın yetkili ... Nöbetçi ... Mahkemesine gönderilmesi gerektiğini, esasa ilişkin olarak da davacının da aralarında bulunduğu bazı kişiler hakkında özel belgede sahtecilik ve sendikal faaliyetlerin engellenmesi suçlarından dolayı ... Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyette bulunduklarını ve soruşturmanın devam ettiğini, davacının Sendika Disiplin Kuruluna yolladığı metinde Sendika başkanı ve yöneticilerine karşı hakaretlerde bulunduğunu, davacı tarafa verilen disiplin cezasının, işlediği suç oluşturan fiiller göz önüne alındığında çok hafif kaldığını, 23.....2020 tarihli ve 185 sayılı Genel Merkez Yönetim Kurulunun üyelikten geçici olarak çıkartma cezasının Genel Kurula sunulması gereken bir ceza olmadığını, Sendika Ana Tüzüğü'nün 32 nci maddesinin son bendinde geçici ihraç cezasının süresinin üç aydan fazla olamayacağının düzenlendiğini, dolayısıyla davacının üyelikten geçici çıkartıldığı sürenin de ancak üç ay olabileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın 10.07.2020 tarihinde açıldığı, dosyanın Mahkemelerine 26.07.2021 tarihinde geldiği, ... 15. ... Mahkemesinde yargılama yapıldığı sırada geçici çıkarma cezasının süresinin bittiği, yetkisizlik kararı verilen 03.12.2020 tarihi itibarıyla geçici ihraç cezasının süresi bittiğinden dava dosyasının geldiği tarihten önce geçici ihraç cezasının dolduğu ve davanın konusunun kalmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; verilen cezanın bir yıllık olmadığını ve ceza tecziye evrakının dosyaya ibraz edildiğini, yargılamanın uzaması nedeni ile bir yıllık sürenin geçmesinin müvekkilinin hatasından kaynaklanmadığını, cezanın haksız ve hukuksuz olduğunu, iptaline karar verilmesini ve davanın konusuz kalması hâlinde davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre yargılama giderlerine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Sendika Ana Tüzüğü'nün "Disiplin cezaları" başlıklı 32 nci maddesinde üyelikten geçici çıkarma cezası da dâhil olmak üzere disiplin cezalarının sayıldığı ve burada geçici ihraç cezasının üç aydan fazla olamayacağının ifade edildiği, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun, "Sendika üyeliğinin sona ermesi ve askıya alınması" başlıklı 19 uncu maddesinde sendika üyeliğinden çıkarılma kararının genel kurulca verileceğinin belirtildiği, yine 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu ... Sözleşme Kanunu'nun (4688 sayılı Kanun) üyeliğin sona ermesine ilişkin 16 ncı maddesinde üyenin, sendikadan çıkarılma kararının sendika merkez genel kurulunca alınacağının ifade edildiği, belirtilen bu kanuni düzenlemelerde geçici yahut kesin ihraç ayrımı yapılmadığı nazara alındığında bu yetkinin genel kurulda olduğunun açık olduğu, ayrıca her ne kadar Sendika Ana Tüzüğü'nde üyelikten geçici çıkarma cezasının üç aydan fazla olamayacağı ifade edilmiş ise de davacıya tebliğ edilen yazıda herhangi bir süre belirtilmediği, bu durumun sendikal hakların kullanılması noktasında belirsizliğe yol açtığının da ortada olduğu, tüm bu hususlar birlikte dikkate alındığında davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde sonuca gidilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacı hakkında yazılan 23.....2020 tarihli ve 174 sayılı yazı ile davacının kaç aylığına üyelikten çıkarıldığı hususunun bildirildiğini, üyelikten geçici olarak çıkartma cezasının genel kurula sunulması gereken bir ceza olmadığını, ceza süresinin ne kadar olduğu ile davacı tarafın savunma hakkının kısıtlanması arasında hiçbir ilişkinin bulunmadığını, davacıya savunma imkânının tanındığını, ancak davacının savunmasını Sendika genel başkanı ve Yönetim Kuruluna hakaretlerde bulunarak yaptığını, Sendika Yönetim Kurulu tarafından yapılan tüm işlemlerin ise Sendika Genel Kurulunun Yönetim Kuruluna verdiği yetkiye dayanılarak hukuka uygun biçimde yapıldığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı hakkında tesis edilen üyelikten geçici olarak çıkarma işleminin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4688 sayılı Kanun ve ... Tüzük ve Yönetmelik ilgili hükümleri.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.