"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/68 E., 2023/233 K.
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında ... 3. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen işe iade davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 21.02.2018 tarihli ve 2018/208 Esas, 2018/4152 Karar sayılı kararı ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararı bozularak dosyanın sehven İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda 09.05.2019 tarihli ve 2018/270 Esas, 2019/469 Karar sayılı karar ile davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizce 04.10.2022 tarihli ve 2022/11540 Esas, 2022/11138 Karar sayılı ilâm ile İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına ve dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin davalı işverence haklı ya da geçerli neden belirtilmeksizin 07.09.2016 tarihli ve 829 sayılı yazı ile davalı ... Ajansının Yönetim Kurulunun ....09.2016 tarihli kararı ile 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin (667 sayılı KHK) 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca feshedildiğini, müvekkilinin herhangi bir terör örgütü ile ilgisi konusunda hiçbir somut delil ve bir iddia belirtilmediğini ileri sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; yapılan güvenlik soruşturması dikkate alınarak FETÖ/PDY yapılanması ile kamu görevi ile bağdaşmayacak şekilde bağının olduğu değerlendirildiğinden davacının ... sözleşmesinin Ajans Yönetim Kurulu kararı ile 667 sayılı KHK'nın 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca feshedildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 3. ... Mahkemesinin 29.05.2017 tarihli ve 2016/985 Esas, 2017/373 Karar sayılı kararıyla; davalıdan, terör örgütlerine ve Millî Güvenlik Kurulunca devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum ve gruplarla irtibatı olduğunu değerlendirdiği işçi ile çalışmasının beklenemeyeceği, aynı zamanda 667 sayılı KHK'nın 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca görevlerine son verilenlerin bir daha kamu görevinde istihdam edilemeyeceği, doğrudan ve dolaylı olarak dahi görevlendirilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 04.10.2017 tarihli ve 2017/2637 Esas, 2027/1443 Karar sayılı kararıyla; konunun 667 sayılı KHK hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiği ve 667 sayılı KHK'nın 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Birinci fıkra uyarınca görevine son verilenler bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemez, doğrudan veya dolaylı olarak görevlendirilemezler;..." düzenlemesi gereğince davacının işe iadesinin yasal olarak mümkün olmadığı ve Mahkemece ulaşılan sonucun da bu gerekçeyle yerinde olduğu açıklanarak İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçe yönünden düzeltilerek yeniden hüküm kurulmak suretiyle ortadan kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 21.02.2018 tarihli ve 2018/208 Esas, 2018/4152 Karar sayılı ilâmı ile; ... sözleşmesinin feshinin geçerli veya haklı nedene dayanıp dayanmadığı konusunda yapılan araştırma hüküm kurmaya yeterli olmadığından, Mahkemece, davacı hakkında idari soruşturma evrakı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığının terörle mücadele, kaçakçılık, organize suçlar ve istihbarat ile ilgili birimlerinden ve Bilgi Teknolojileri Kurumundan varsa davacı ile ilgili bilgi ve belgeler ile yine Bank Asyaya açılmış mevduat hesapları, hesap hareketleri ve bankacılığa ilişkin işlemler olup olmadığının sorulması, davacı hakkında adli bir soruşturma bulunup bulunmadığının, ceza davası açılıp açılmadığının, davacının devletin millî güvenliği aleyhine faaliyette bulunduğu belirlenen dernek, vakıf ve gazetelere üyeliği bulunup bulunmadığının ilgili yerlerden sorularak açıklığa kavuşturulması, tüm bilgi ve belgeler ile tarafların delilleri değerlendirilmek suretiyle geçerli veya haklı fesih olup olmadığının araştırılarak sonucuna göre işin esası hakkında karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına ve dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
... 3. ... Mahkemesinin 09.05.2019 tarihli ve 2018/270 Esas, 2019/469 Karar sayılı kararı ile; tüm dosya kapsamına göre; davacının ... sözleşmesinin 667 sayılı KHK'nun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi gereği 07.09.2016 tarihinde feshedilmiş olduğu, bu konuda davacıya ilişiğinin kesilmesinin 07.09.2016 tarihinde bildirildiği, işten çıkış kodunun 22 olduğu, davalı tarafından yapılan bildirim karşısında işverenin yoğun şüphe duymasının makul olduğu ve terör örgütü ile irtibatı veya iltisakı bulunabilecek bir işçiyi çalıştırmasının da kendisinden beklenemeyeceği, fesih dayanağının olağanüstü hâl döneminde çıkarılan kanun hükmünde kararname olması ve asıl işverence alt işverenden fesih hususunda talepte bulunulması durumunda bunun işveren yönünden en azından geçerli sebep oluşturduğuna dair Yargıtay yerleşik uygulamasının da dikkate alındığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 04.10.2022 tarihli ve 2022/11540 Esas, 2022/11138 Karar sayılı ilâmı ile; Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 21.02.2018 tarihli ve 2018/208 Esas, 2018/4152 Karar sayılı ilâmı ile bozulan kararın, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 04.10.2017 tarihli ve 2017/2637 Esas, 2017/1443 Karar sayılı kararı olduğu ve anılan kararın, Bölge Adliye Mahkemesince ... 3. ... Mahkemesinin 29.05.2017 tarihli ve 2016/985 Esas, 2017/373 Karar sayılı kararının ortadan kaldırılarak gerekçenin düzeltilmesi suretiyle esasa ilişkin yeniden verilen bir karar olduğu, bu durumda da 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince bozma sonrasında dosyanın hükmü veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi gerekirken dosyanın maddi hata sonucu İlk Derece Mahkemesine gönderildiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına ve Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 21.02.2018 tarihli ve 2018/208 Esas, 2018/4152 Karar sayılı bozma ilâmı doğrultusunda yetkili ve görevli ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi tarafından bozmaya uygun şekilde gerekli incelemenin yapılarak usulünce bir karar verilebilmesi için dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
D. Bölge Adliye Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda yapılan yargılama neticesinde; davacının ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından feshedildiği, fesih kodunun 22-diğer nedenler koduyla bildirildiği, Cumhuriyet Savcılığı Genel Soruşturma ve Terör Suçları Soruşturma Bürosu, Emniyet Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu, Bank Asya ve Valiliğe yazılan müzekkere cevaplarıyla tüm dosya kapsamından davacı hakkında feshin dayanağı işlemle ilgili herhangi bir işlem, bilgi ve belge bulunmadığı ayrıca dernek üyeliğinin de bulunmadığı, haklı/geçerli feshi ispat yükü işveren üzerinde olup davacının örgüt, yapı, oluşum veya gruplara üye olduğu ya da bunlara mensubiyeti veya iltisakı yahut irtibatı bulunduğuna dair herhangi bir delil elde edilemediği, sonuç olarak davalı tarafça ... sözleşmesinin geçerli veya haklı feshedildiğinin ispat edilemediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının ... sözleşmesinin Yönetim Kurulu tarafından yapılan güvenlik soruşturması dikkate alınarak feshedildiğin, 667 sayılı KHK'nın 4 üncü maddesi kapsamında davacının işten çıkarıldığını, davalı müvekkili açısından işçi işveren arasındaki ... ilişkisi zedelenmiş olduğundan şüphe feshi kapsamında kalan ... sözleşmesinin feshinin geçerli olduğunu ve davanın reddi gerektiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; temel olarak davacının ... sözleşmesinin feshinin geçerli nedenle yapılıp yapılmadığı ve işe iadesinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 18, 19 ve 20 ve 21 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.