Logo

9. Hukuk Dairesi2023/14882 E. 2023/16421 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacı işçinin işverenden talep ettiği prim, fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin belirsiz alacak davası kapsamında olup olmadığı, fazla çalışma alacağının nasıl hesaplanması gerektiği ve ispatı konularında çıkan uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, prim alacağının belirsiz alacak davası kapsamında olmadığı, fazla çalışma alacağının ise işyeri giriş-çıkış kayıtları ve tanık beyanlarıyla birlikte değerlendirilerek hesaplanması gerektiği ve bozmaya uygun ilk derece mahkemesi kararında bir isabetsizlik bulunmadığı gözetilerek yerel mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :... Mahkemesi

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili ve katılma yoluyla davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde 30.10.1989 - 12.11.2014 tarihleri arasında metalurji mühendisi olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin haklı veya geçerli bir neden olmaksızın işverence feshedildiğini, çalışma saatlerinin kural olarak 07.30 - 17.30 olarak belirlendiğini, ancak çoğu zaman ... yoğunluğundan sabah 07.00 civarında çalışmaya başlamak zorunda kaldığını, müvekkilinin haftada 30 saate kadar yoğunluğa göre değişen şekilde fazla çalışma yaptığını belirterek fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ile temettü ikramiyesi alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacıya bütün hak ve alacaklarının eksiksiz olarak ödendiğini, davacının fazla çalışma, ikramiye, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücretleri yönünden bir alacağının bulunmadığını, davacının fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil günlerindeki çalışmaya ilişkin amirlerinden herhangi bir bildirim veya talimat almadığını, davacının, talep ettiği bütün alacak kalemlerinin beş yıllık zamanaşımına tâbi olduğunu, davacı tarafın talep ettiği kalemlere ilişkin alacağını ve miktarını yazılı belgelerle ispatlaması gerektiğini, Yargıtay içtihatları uyarınca 20 dakikaya kadar erken girişler ve 25 dakikaya kadar geç çıkışların fazla çalışma olarak dikkate alınmaması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin 04.05.2017 tarihli ve 2015/580 Esas, 2017/194 Karar sayılı kararıyla; davacıya önceki yıllarda 2 aylık ücret tutarında prim ödendiğinden prim alacağına hak kazandığı, fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil çalışmaları personel devamlılık izleme (...) kayıtlarına göre hesaplandığından indirim yapılmaksızın ve fazla çalışmanın ücrete dâhil olduğu yönündeki davalı savunmasına itibar edilmeksizin davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç

... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 27.12.2018 tarihli ve 2017/3007 Esas 2018/2497 Karar sayılı kararıyla; tarafların iddia ve savunmalarına, dosya kapsamına, hükmün dayandığı deliller ve kanuni gerektirici sebeplere, delillerin taktirinde isabetsizlik görülmemesine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 355 inci maddesi kapsamında kamu düzenine de aykırı bir husus bulunmadığı gerekçesi ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin ....10.2020 tarihli ve 2020/2569 Esas, 2020/10699 Karar sayılı ilâmıyla; somut olayda, davacı işçinin 20.08.2010 - 12.11.2014 tarihleri arası döneme ilişkin fazla çalışma alacağı işyeri giriş çıkış kayıtları ile davacı tanık beyanlarına göre hesaplanmış ise de hükme esas alınan bilirkişi raporunda yanılgılı değerlendirme ile haftalık 45 saati aşmasa da günlük 11 saati aşan çalışmaların bulunduğu haftalar dışında da davacının fazla çalışma ücretinin günlük bazda hesaplandığı ve Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği'nin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında günlük olarak dikkate alındığı anlaşılmıakla; Mahkemece günlük 11 saati aşan çalışmaların bulunduğu haftalar dışında işe girişlerde 20 dakikaya kadar erken girişlerin, çıkışlarda ise 25 dakikaya kadar geç çıkışların ve yasal ara dinlenme sürelerinin değerlendirilmesi sonucunda davacının haftalık çalışma süresi belirlendikten sonra normal çalışma süresinin çıkarılması ile fazla çalışmanın tespit edilmesi ve bu sonuca göre yarım saatten az olan sürelerin yarım saate, yarım saati aşan sürelerin ise bir saate tamamlanarak hesaplanması; ayrıca davalı tarafça ibraz edilen işe giriş-çıkış kayıtlarında, giriş ya da çıkış kaydı olmayan ve tanık beyanlarına göre giriş-çıkış saatleri tespit edilen haftalara dair hesaplanan fazla çalışmadan yukarıda işaret edilen şekilde uygun bir indirim yapılarak sonucuna göre fazla çalışma alacağının hesaplanması gerektiği; prim alacağı yönünden ise davacı prim alacağını belirleyebilecek durumda olduğundan dava konusu prim alacağının gerçekte belirlenebilir bir alacak olduğu ve dolayısıyla belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceği nazara alınarak dava şartı yokluğundan anılan alacağa yönelik talebin usulden reddi gerekirken yazılı şekilde esasa girilerek karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

3. Dairemizin ....10.2020 tarihli bozma ilâmına karşı davacı tarafın maddi hatanın düzeltilmesi talebinde bulunması üzerine, Dairemizin 15.04.2021 tarihli ve 2021/2781 Esas, 2021/8203 Karar sayılı ilâmı ile davacının maddi hatanın düzeltilmesi talebinin reddine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak prim alacağı yönünden belirsiz alacak davası açılamayacağından bu alacak yönünden davanın usulden reddine, fazla çalışma alacağı, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil alacakları yönünden ... kayıtları ve tanık beyanları birlikte değerlendirilerek alacakların hüküm altına alınmasına karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve katılma yoluyla davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

1. Davacı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; davanın açıldığı tarih dikkate alındığında belirsiz alacak davası açılabileceğini, prim alacağının reddinin hatalı olduğunu, fazla çalışma alacağı yönünden ise kayıtlara göre yapılan hesapta hata bulunmadığının önceki bilirkişi tarafından belirtilmesine rağmen hatalı hesaplama yapıldığını, tanık beyanlarında günlük 5-6 saat fazla çalışma yapıldığının belirtildiğini, fazla çalışma alacağının hatalı hesaplandığını ve resen dikkate alınacak sebepleri ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Katılma yoluyla davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; zamanaşımı def'inin dikkate alınmadığını, haftalık 45 saati aşan fazla çalışma ve hafta tatili çalışmasının 270 saat kuralına tâbi olduğunu, davacının aylık ücretli personel olup toplu ... sözleşmesine tâbi olmadığını, 270 saatin mahsup edildiği ek rapora göre karar verilmesi gerektiğini ve resen dikkate alınacak sebepleri ileri sürerek hükmü temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, prim alacağının belirsiz alacak davası türünde açılıp açılamayacağı ile fazla çalışma alacağının ispatı ve hesaplanması hususlarındadır.

2. İlgili Hukuk

1.6100 sayılı Kanun'un 107 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 4857 sayılı ... Kanunun 32, 41, 63 ve 68 inci maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR

Açıklanan sebeple;

Davacı vekili ve davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

01.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.