"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/430 E., 2023/2485 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında ... 39. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... 2. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü Kalite Güvenlik Kalibre Laboratuvarı işyerinde çalıştığını, ... ... Sendikası üyesi olduğunu ve yürürlükte bulunan toplu ... sözleşmelerinden de yararlandığını, toplu ... sözleşmelerinde (C) grubu idareci primi verilecek işçilerin belirtildiğini, (C) grubu idareciler olarak tanımlanan işçi idarecilerine, bu görevde ve ... başında kaldıkları saat başına bulundukları saat ücretinin %6'sı kadar idareci primi verileceğini, davacı asılın da bu kapsamda olduğunu belirterek davacı asılın (C) grubu idareci primi alması gerektiğinin tespiti ile geriye dönük olarak kendisine ödenmeyen (C) grubu idarecilik priminin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ....08.2007 tarihinde 2. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü emrinde elektronik mühendisi olarak işe başlatıldığını ve hâlen bu meslek kolunda Uçak ... Müdürlüğü Kalibrasyon Laboratuvarları Amirliği Mekanik Kalibre Atölyesi emrinde çalıştığını, davacının kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi olarak çalışmadığını, davacıya verilen mührün kalite kontrol ve teknik kontrol mührü olmadığını, kalibre operatörü mührü olduğunu ve davacının mührünü 20.04.2017 tarihinde iade ettiğini, davacının kullanmakta olduğu herhangi bir mühür bulunmadığını, davacının yapmış olduğu işin kadro görevi olduğunu ve yaptığı işin kalite kontrollük olmadığını, davacının (C) grubu idarecilik primi almaya hak kazanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 39. ... Mahkemesinin 07.04.2022 tarihli ve 2021/495 Esas, 2022/137 Karar sayılı kararıyla; Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine yapılan keşiften sonra alınan rapor ve emsal kararlara göre davacının kalibre operatörü olduğu, Kalite Laboratuvar işçisi olarak çalıştığı, toplu ... sözleşmesinde belirtilen (C) grubu idarecilik primine hak kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekil istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 16.09.2022 tarihli ve 2022/2448 Esas, 2022/2876 Karar sayılı kararıyla; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hâkiminin objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 355 inci maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı; ancak idarecilik primi yönünden ödeme tarihi belirli olmadığından faiz başlangıcının dava ve ıslah tarihi olması gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 07.12.2022 tarihli ve 2022/14312 Esas, 2022/16220 Karar sayılı ilâmı ile; hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplamaya esas alınan aylık bazdaki saat sayıları ile icmal bordro çalışma saatlerinin birbiriyle uyuşmadığı, seri olarak rapor hazırlayan bilirkişinin, sehven çalışılan normal çalışma saati kısmını değiştirmediği anlaşıldığından yeniden hesaplama yapılması, 2016 yılı Ekim ve Kasım aylarında yapılan (C) grubu idarecilik primi tahakkukunun dışlanması ve davacının kalibre teknisyeni olarak çalıştığı dönemde yaptığı ... nedeniyle mühür bastığı; ancak sonrasında görevinin değiştirildiği, bu nedenle hesaplamanın mühür iade tarihi olan 20.04.2017 tarihine kadar yapılması gerektiği gözetilmeden dava tarihine kadar hesaplama yapılmasının hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak aldırılan bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; zamanaşımı def'inin dikkate alınmadığını, kalite dokümanında sayılan mühürlerin tamamının kalite kontrol ve teknik kontrol amacıyla kullanılmadığını, her mührün anlamı, amacı ve vasfının farklı olduğunu, davacıların sorumluluğunun iddia edildiği gibi teknik/kalite kontrol görevinden değil tüm personel gibi asli görevlerini yapmalarından kaynaklandığını, toplu ... sözleşmesinde kararlaştırılan idarecilik priminin sorumluluk taşıyan tüm işçilere değil (C) grubu idareci vasfı taşıyan, bu nedenle sorumluluk alan işçi idarecilerine verilen bir prim olduğunu, faizin türü ve başlangıç tarihlerinin hatalı olduğunu ileri sürerek hükmü temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının dava konusu (C) grubu idarecilik priminine hak kazandığı dönemin belirlenmesi ile alacağın hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci maddesinin ikinci fıkrası ile 371 inci maddeleri.
2. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13 üncü maddesinin (j) bendi.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davalı Millî Savunma Bakanlığı yargı harçlarından muaf olduğu hâlde, hüküm fıkrasında davalı aleyhine harç yükletilmesi hatalı olmuştur.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanunun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı Millî Savunma Bakanlığının diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasında yer alan harç ve yargılama giderlerine ilişkin (7) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerlerine;
"7. a) Davacı tarafça yatırılan başvuru harcı, peşin harç ve ıslah harcı toplamı 192,40 TL harcın davalı Bakanlık harçtan muaf olduğundan talep hâlinde davacıya iadesine;
"7. b) İşbu dava için davacı tarafça yapılan toplam 2.568,90 TL yargılama giderinin (harçlar hariç olmak üzere) kabul ve ret oranına göre (%67 kabul, %33 ret) belirlenen 1.721,16 TL'sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına," bendinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı Millî Savunma Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.