"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/60 E., 2023/444 K.
DAVA TARİHİ : 16.07.2021
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı Hastanede alt işverenler nezdinde çalışırken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, kadroya geçiş sırasında ücretinin asgari ücretin oransal fazlası olarak belirlendiğini, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 62 nci maddesi uyarınca işçi ücretlerinde düşüş yapılamayacağının hüküm altına alındığını, ne var ki davalı tarafça 2018 yılı Aralık ayından sonra davacıya, ... ... sözleşmesi ve toplu ... sözleşmesi hükümleri aksine düşük ücret ödendiğini ileri sürerek ücret farkı, ikramiye farkı ve ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; talep konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının ücretinin tespitinde hukuka aykırılık bulunmadığını, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (375 sayılı KHK) geçici 23 üncü maddesi uyarınca esas alınacak toplu ... sözleşmesi hükümlerinin belirlendiğini, buna göre 02.04.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bu kapsamdaki işçilerin günlük brüt ücretine 6 aylık dönemler itibarıyla %4 oranında zam yapılacağının düzenlendiğini, davacının 2018 yılı itibarıyla almış olduğu ücreti korunarak %4 oranında zam yapıldığını, ücret indirimi söz konusu olmadığını, talep edilen faiz oranı ile faiz başlangıç tarihlerinin de hatalı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.05.2022 tarihli ve 2021/425 Esas, 2022/318 Karar sayılı kararıyla; davacı ve davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda, ıslah edilmiş hâliyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesin 01.09.2022 tarihli ve 2022/3085 Esas, 2022/2714 Karar sayılı kararıyla; taraflar arasında imzalanmış belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve uygulanan toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri dikkate alınarak, davacının kadroya geçtikten sonraki ücretinin taraflar arasında düzenlenen ... sözleşmesine uygun olarak ödenmediği, bu sebeple ücret farkı, ilave tediye farkı ve ikramiye farkı alacaklarının kabulüne ilişkin İlk Derece Mahkemesi kararının vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 14.12.2022 tarihli ve 2022/15535 Esas, 2022/16806 Karar sayılı ilâmı ile; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 2020 yılının Ekim ayından itibaren sendika dayanışma aidatı kesildiği gerekçesiyle davacının üyesi olduğu ... Sağlık ve Sosyal Hizmet İşçileri Sendikası (... Sağlık ...) ile ... Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (...) arasında 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin ücret zamlarına ilişkin maddeleri doğrultusunda 2020 yılı Kasım ve Aralık ayı ücreti; davacının 31.10.2020 tarihinde almakta olduğu ücretine, 01.11.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere önce iyileştirme yapılıp daha sonra altışar aylık dönemler hâlinde sırasıyla %8, %4, %5.5 ve %5,75 oranında ücret zamları uygulanarak tespit edildiği, ancak sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacının, üyesi olduğu ... Sağlık ... ile ... arasında bağıtlanan tarihli toplu ... sözleşmesinden yararlanabilmesinin en erken 01.11.2020 tarihi itibarıyla mümkün olduğu, zira davacının 01.11.2020 tarihi itibarıyla söz konusu toplu ... sözleşmesinden yararlanması mümkün olsa bile ilgili düzenlemede uygulanması öngörülen bir ücret zammına yer verilmediğinden, 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin ücret zammı dışındaki diğer hükümlerinden yararlanabilir ise de ücrete ilişkin zam oranlarından yararlanayacağı, davacının 31.10.2020 tarihinde sona eren toplu ... sözleşmesine göre belirlenen ücreti korunarak bu ücrete göre 2020 yılı Kasım ve Aralık ayı ücretinin belirlenmesi gerektiği hususları bozmaya konu edilmiş ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda, taraflar arasındaki ... ... sözleşmesindeki ücretin dönemsel asgari ücretin belli bir katı oranında belirlenen günlük ücrete 01.01.2019-31.10.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesindeki zam oran uygulanarak ödenmesi gereken ücret belirlenip 31.10.2020 tarihinde sona eren toplu ... sözleşmesine göre belirlenen ücreti korunarak bu ücrete göre 2020 yılı Kasım ve Aralık ayı ücreti belirlenerek, bozma ilâmı ile oluşan kazanılmış hak ilkeleri de dikkat alınıp bilirkişi ek raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvurusunda; müvekkili Bakanlık uygulamasının yerinde olduğunu, dava konusu talebin reddi gerektiğini, ücreti düşürülmeyen davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu alacaklara hak kazanamayacağını, müvekkili İdare tarafından ... sözleşmesi hükümüne ve kanuni düzenlemelere uygun olarak belirlenen ücretin davacıya eksiksiz olarak ödendiğini, ... ... sözleşmeleri ve toplu ... sözleşmesi hükümlerinin bire bir, ... ... ya da bütün olarak değil konuların gruplandırılarak karşılaştırılması gerektiğini, ücrete ilişkin lehe olan hükümlerin bir kısmının toplu ... sözleşmesinden bir kısmının ise ... ... sözleşmesinden alınarak sonuca gidilmesinin doğru olmadığını, davacıya aylık ücrete yanında ikramiye, ilave tediye, ... güçlüğü tazminatı, bakım tazminatı gibi sürekli nitelikte tahakkuk eden ücret ve ücret ekleri ilave edildiğinde ... sözleşmesinde belirlenen ücretin üstünde bir ücret ödendiğinin bordrolar ile sabit olduğunu savunarak ve resen gözetilmesi gereken diğer sebeplerle, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının ... Sağlık ... Sendikasının taraf olduğu 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden hangi tarihten itibaren yararlanabileceği ile 2020 yılı Ekim ayından sonraki döneme ilişkin ücretinin tespiti ve buna göre hak kazanılan alacakların tespiti konularına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
08.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.