"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3965 E., 2022/3954 K.
DAVA TARİHİ : 08.11.2021
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/602 E., 2022/768 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı ... Belediyesi bünyesinde Yol Yapım Bakım ve Onarım Daire Başkanlığında şoför olarak çalıştığını, görevinin hâlen devam ettiğini, davacının aylık ücretlerinden davalı tarafından haksız kesintiler yapıldığını, müvekkilinin çalıştığı Espark ... Bahçe Peyzaj Temizlik AŞ (Espark AŞ) ile ... Hafif Raylı Sistemler Ulaşım San.ve Tic. AŞ (... AŞ) ve Eskisehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (ESKİ) bünyesinde davacı ile aynı işi yapan işçiler arasında ücret farklarının bulunduğunu, ... Şirketi üzerinden sigortalı Belediye çalışanlarının ... Sendikasına, Espark AŞ üzerinden sigortalı olan Belediye çalışanlarının ise Belediye-... Sendikasına bağlı olduğunu, davalı ... bünyesinde görev yapan tüm şoför çalışanların önceden Belediye-... Sendikasına bağlı olup Espark AŞ üzerinden sigorta bildirimleri yapılmaktayken 2-3 sene öncesinde Belediye tarafından tüm otobüs şoförlerinin Belediye-... Sendikasından çıkartılarak ... Sendikasına geçişlerinin yapıldığını ve ... AŞ üzerinden sigortalı gösterildiğini, ancak kamyon şoförü olarak görev yapan çalışanların Belediye-... Sendikasında bırakıldığını ve sigorta bildirimlerinin Espark AŞ üzerinden devam ettiğini, davalı ... bünyesinde otobüs şoförü ya da kamyon şoförü olmak üzere şoför olarak görev alan çalışanlar aynı işi yapmakta olmasına rağmen bağlı oldukları sendika ve sigortalarının gösterildiği şirket sebebiyle farklı ücretler aldıklarını, ... AŞ üzerinden bildirimi yapılan ... Sendikasına bağlı şoförlerin aylık ücretlerinin daha yüksek olduğunu, bazı şoför çalışanların sosyal hak ücretlerini ve ikramiye ödemelerini alırken diğer şoför çalışanların bu ücretlere hak kazanamadığını ve eksik ücret ödemesi yapıldığını ileri sürerek ücret, ücret farkı, sosyal haklar ve ikramiye fark alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'i ileri sürdüklerini, davacının Belediye çalışanı olmadığını, ihale alan şirketlere bağlı olarak çalışmaya başladığını ve hâlen dava dışı Espark AŞ çalışanı olduğunu, davacının ücretinden 2016 yılı için herhangi bir kesinti olmadığını, Haziran/2017 tarihinden itibaren davalı Kurumdan ihale alan yeni şirketler ile imzalanan ihale sözleşmelerinde, farklı unvanlarda asgari ücretin farklı oranları üzerinden ücret alan personel ücretlerinin stabil hâle getirildiğini, 01.04.2018 tarihinde geçişi yapılan işçilere toplu ... sözleşmesi hükümlerinin ... AŞ ve Espark AŞ'ye geçişi yapılan işçilere 30.....2020 tarihine kadar eksiksiz uygulandığını, Espark AŞ ile Belediye-... Sendikası arasında imzalanmış toplu ... sözleşmesinin 01.07.2020-30.....2022 tarihlerini kapsadığını ve hâlen devam ettiğini, 01.05.2021 tarihinden itibaren de yeni imzalanan toplu ... sözleşmesi hükümlerinin uygulandığını, davacının 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında 01.04.2018 tarihinde ücreti de 01.01.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere dava dışı Espark AŞ'ye geçirildiğini, davacının kamyon şoförü olduğunu, ... AŞ bünyesinde çalışan şoförlerin ise toplu taşıma hizmeti gördüklerini, her iki şirket bünyesindeki şoförlerin farklı işi yaptıklarını ve farklı işkollarına bağlı olduklarını, bu işçilerin birbirlerine emsal olamayacaklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı tarafından ücret farkı alacağı yönünden ileri sürülen ESKİ ile davalı ... Belediyesinin farklı işyerleri olması ve farklı işkollarında kurulmuş olmaları, ESKİ bünyesinde çalışan işçilerin ücretlerinin ve toplu ... sözleşmelerinin emsal olarak kabul edilemeyeceği, aylık ücretlerinin davacıya ... ... sözleşmesi ve toplu ... sözleşmesine uygun olarak ödendiği, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçen davacının, kadroya geçiş öncesindeki tüm hak ve alacaklarından feragat ettiği, kadroya geçiş sonrasında ise sözleşme kapsamında davacının hak ettiği ücretlerin eksiksiz ödendiği, davacının kadroya geçişten önceki ve kadroya geçtikten sonraki dönem ücretlerinin hizmet alım sözleşmelerine, ... sözleşmelere ve toplu ... sözleşmesine uygun olarak ödendiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalı lehine verilen vekâlet ücretinin kaldırılması gerektiğini, davacının 2016 ve 2017 yıllarında ücretinin düşürüldüğünü, davacının çalışmış olduğu 2016 yılından itibaren, özellikle 2017 yılı Haziran ayından sonra dava tarihine kadar bazı aylarda hak etmiş olduğu ücretlerinden haksız ve sebepsiz yere her ay yaklaşık 200,00 TL civarında kesintiler yapıldığını, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçen davacıdan feragat ve sulh beyanının zorunlu olarak alındığını, bu sulh beyanını işçinin özgür iradesi ile imzalamadığını, şarta bağlı zorlayıcı bir beyan niteliğinde olduğunu, ... Büyükşehir Belediyesi ESKİ bünyesinde çalışan işçilerle aynı işi yapmalarına rağmen ... Büyükşehir Belediyesinde işçi olarak çalışanların daha düşük ücretle çalıştığını, davacının, ... AŞ üzerinden sigorta bildirimi yapılan şoför çalışanların ve ESKİ bünyesinde şoför olarak çalışanların aldığı ücreti alması gerektiğini, davacının haksız kesintiler yapılarak eksik ödenen ücret alacağı ve davalı işverene bağlı olarak davacı müvekkili ile aynı işi yapan işçilerin aldıkları ücret yönünden doğan ücret farkı alacağı ile ikramiye ve sosyal haklara ilişkin alacaklarının kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 01.04.2018 tarihinden itibaren 696 sayılı KHK kapsamında kadroya geçtiği, davacının Espark AŞ bünyesinde şoför olarak çalıştığı, davacının çalıştığı işyeri ile ... AŞ işyerlerinin farklı işyerleri olduğu ve farklı işkollarında çalıştıkları, aylık ücretlerinin davacıya ... ... sözleşmesi ve toplu ... sözleşmesi ile uyumlu olarak ödendiği, davacının Belediye-... Sendikası üyesi olduğu, işçilerin ancak çalıştıkları veya faaliyette bulundukları işkolundaki sendikaya üye olabilecekleri, davacının ... Sendikası ile ... AŞ arasında bağıtlanan toplu ... sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığı, davacının 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçişi sırasındaki feragat ve sulhe ilişkin davalı ... ile düzenlenen sözleşmede, 696 sayılı KHK doğrultusunda sürekli işçi kadrosuna geçiş yapılan tarihe kadar olan dönem için gerek ... ... sözleşmesinde gerekse toplu ... sözleşmesinden doğan alacaklardan davalı İdarenin sorumlu tutulmayacağının kararlaştırıldığı, davacı işçinin iddiasını ispatlayamadığı, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının sürekli işçi kadrosuna geçirilmeden önceki döneme ilişkin talep ettiği dava konusu alacakları davalıdan talep edip edemeyeceğine, kadroya geçiş sonrası dönem yönünden ise ücretinin eksik ödenip ödenmediği ve buna göre dava konusu alacaklara hak kazanıp kazanmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun ilgili maddeleri, 696 sayılı KHK'nın ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.