Logo

9. Hukuk Dairesi2023/15948 E. 2024/1627 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davalı kurum ile alt işveren şirketler arasındaki ilişkinin muvazaalı olup olmadığı, davacının başlangıçtan itibaren davalının işçisi sayılıp sayılamayacağı ve davacının bu davayı açmakta hukuki yararının bulunup bulunmadığı hususlarında uyuşmazlık bulunmaktadır.

Gerekçe ve Sonuç: Davalı tarafından kurulan alt işverenlik sözleşmelerinin muvazaalı olduğu ve davacının başlangıçtan itibaren davalı işçisi olarak kabulünün yerinde olduğu, ayrıca davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) bendi kapsamında atamasının yapılabilmesi için muvazaa tespiti kararına ihtiyaç duyduğundan davayı açmakta hukuki yararının bulunduğu gözetilerek, istinaf başvurusunun reddine ve yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2021/3532 E., 2023/1579 K.

KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi

İLK DERECE MAHKEMESİ : Kütahya 3. ... Mahkemesi

SAYISI : 2020/94 E., 2021/128 K.

Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili; davacının davalıya ait işyerinde muvazaalı alt işverenlik sözleşmeleriyle sözde alt işveren işçisi olarak çalıştırıldığını, birtakım işçilerin özelleştirme sonrası Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından sözleşmeli personel olarak atandığını, davacının da bu haktan faydalanma imkânının bulunduğunu belirterek davacının davalıya ait işyerinde muvazaalı alt işverenlik sözleşmeleriyle çalıştırıldığının, başlangıçtan itibaren davalının işçisi olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili; davanın öncelikle usulden olmak üzere reddedilmesi gerektiğini, husumet itirazları olduğunu, davacının müvekkili kurumdan hizmet alım ihalesi ile ... alan firmaların işçisi olarak çalıştığını, dolayısı ile davanın muhatabının da ihaleyi alan firmalar olması gerektiğini, müvekkili Kurumun davaya konu olayla ve talep edilen alacaklarla herhangi bir ilgisi ve taraf sıfatı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı Kurum ve davacının çalıştığı şirketler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu, Kurumun kendi imkânları ile yapabileceği bir işi hizmet alım sözleşmesi marifetiyle yaptırmaya çalıştığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili; Kuruma karşı açılan muvazaa dayanaklı işçilik alacağı ve muvazaa tespiti davalarının hukuki temelden yoksun olduğunu, Kurumun kendisine tanınan imtiyazdan yararlanarak asıl işin tamamını ya da bir kısmını herhangi bir sınırlamaya bağlı kalmaksızın alt işverene verebileceğini ve bu durumda muvazaalı alt işverenlik ilişkisinden söz edilemeyeceğini, davacının muvazaa iddiasının dinlenemeyeceğini, keşif tarihi itibarıyla asıl üretimi yapan işyeri özelleşmiş olduğundan davaya konu çalışmaların muvazaaya konu edilemeyeceğini, Kurumun taraf sıfatı bulunmadığını, davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, Kurumun ihale makamı olduğunu, davacının Kurum çalışanı olmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; asıl olanın, işverenin asıl işlerini kendi işçileri ile yürütmesi olduğundan davalı tarafından kurulan alt işverenlik sözleşmelerinin muvazaa nedeniyle geçersiz olduğu, davacının başlangıçtan itibaren davalı işçisi olarak kabulüne karar verilmesinin yerinde olduğu, davacının 657 ... Devlet memurları Kanunu'nun 4 üncü maddesinin (B) bendi kapsamında atamasının yapılabilmesi için muvazaa tespiti kararına ihtiyaç olduğundan işbu davayı açmakta hukuki yararının bulunduğu gerekçeleriyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü nedenlerle kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davalı ile alt işveren şirketler arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin geçerli olup olmadığı, muvazaaya dayanıp dayanmadığı ve buna göre davacının başından itibaren davalının işçisi sayılıp sayılamayacağı ile davacının eldeki davayı açmasında hukuki yararının bulunup bulunmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 106 ve 114 üncü maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 4857 ... ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası, Alt İşverenlik Yönetmeliği'nin 1 vd. maddeleri.

3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30.09.2015 tarihli ve 2015/22-1895 Esas, 2015/1779 Karar ...; Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 10.07.2014 tarihli ve 2012/32615 Esas, 2014/24533 Karar ...; Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 29.12.2016 tarihli ve 2016/27499 Esas, 2016/29472 Karar ... kararları.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

07.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.