"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/308 E., 2023/548 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davacı vekili tarafından temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 09.01.2024 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat Aslı Tamsan Bağcı duruşmaya katıldılar.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; gazetecilik mesleğine 01.07.1988 tarihinde başlayan müvekkilinin 01.03.2000-31.08.2013 tarihleri arasında davalı Şirkete ait işyerinde çalıştığını, ... sözleşmesinin işletme ve işin gerekleri gerekçe gösterilerek feshedildiğini, son aylık ücretinin net 6.500,00 TL olduğunu, fesih ile birlikte bir kısım işçilik alacaklarının ödendiğini, 5953 ... Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun'a (5953 ... Kanun) göre yıllık izin ücretinin iki kat olarak ödenmesi gerektiğini, ayrıca müvekkilinin fazla çalışma yapmasına, hafta tatillerinde ve genel tatillerde çalışmasına karşın ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek yıllık izin, hafta tatili, ... ... ve genel tatil, fazla çalışma ücretleri ile %5 fazlalıklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ... 5. ... Mahkemesinin 2013/535 Esas ... dosyasında işe iade davası açtığını ve bu davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, taleplerinin haksız olduğunu ve zamanaşımına uğradığını, müvekkili Şirkette sayfa sekreterliği yapan davacıdan başka birçok çalışan olduğunu, davacının fazla çalışma yapmasını gerektirecek bir personel yetersizliği bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 21.10.2015 tarihli ve 2013/681 Esas, 2015/610 Karar ... kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.....2019 tarihli ve 2016/4641 Esas, 2019/13550 Karar ... kararıyla; davacının açtığı işe iade davasının neticesi araştırılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesinin hatalı olduğu, yıllık izin ücretine dair sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığı, dosya içerisinde yer alan bazı imzasız bordrolarda fazla çalışma tahakkukları bulunmakta olup bordrodaki bedellerin ödenip ödenmediğinin araştırılması, ödendiğinin tespiti hâlinde söz konusu bedellerin hüküm altına alınan fazla çalışma ücreti alacağından mahsup edilmesi gerektiğinin düşünülmemesinin hatalı olduğu, bazı bordrolarda ek mesai adı altında ücret tahakkuk ettirildiğinin saptandığı, bu ödemelerin neye ilişkin olduğu noktasında tarafların beyanları alınarak dosya içeriği bir değerlendirmeye tâbi tutulup bu miktarların da mahsup edilip edilmeyeceğinin belirlenmesi gerektiği gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 08.11.2022 tarihli ve 2019/264 Esas, 2022/680 Karar ... kararı ile; davacının işe iade davasının kabulü sonrasında işe iade talebi ile davalı işverene başvuruda bulunduğu, davalı tarafından 1 aylık süre içerisinde davacının işe başlatılmadığı, yıllık izin ücreti talebi yönünden davanın erken açılan dava niteliğinde olduğu, bu nedenle yıllık izin ücreti talebinin reddi gerektiği, fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil çalışmalarının ise ispatlandığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C.İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 08.03.2023 tarihli ve 2023/573 Esas, 2023/3353 Karar ... ilâmıyla; davalı vekilinin tüm davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile Mahkemece bozma ilâmı sonrasında, ... ... ve genel tatil ücreti alacağının 3.608,55 TL olarak hüküm altına alınması suretiyle davacı yararına oluşan usuli kazanılmış hak ilkesine aykırı karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda ... ... ve genel tatil alacağı bakımından usuli kazanılmış hak dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; davalı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğunu, yıllık izin alacağı bakımından dava şartının yargılama sırasında tamamlandığını, alacağın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, yıllık izin alacağının 2 kat olarak ödenmesi gerektiğini, hatalı puantaj kayıtlarına göre fazla çalışma alacağının hesaplanmasının isabetsiz olduğunu, indirim yapılmasının da hatalı olduğunu ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil alacaklarından yapılan indirim tutarının %50 olması gerektiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; yıllık izin ücreti bakımından dava şartının tamamlanıp tamamlanmadığı, ... ... ve genel tatil ücretinde usuli kazanılmış hakkın korunup korunmadığı, fazla çalışma ile ... ... ve genel tatil ücretinin günlük yüzde beş fazlalıklarının tahsili, indirim oranı ile davalı lehine hükmedilen vekâlet ücreti noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 ... Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. Anayasa Mahkemesinin 13.....1952 tarihli ve 5953 ... Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un 04.01.1961 tarihli ve 212 ... Kanun’un 1 inci maddesiyle değişik ek 1 inci maddesinin sekizinci fıkrasının (2) nci cümlesinin iptaline dair 19.11.2019 tarihli ve 30953 ... Resmî Gazete'de yayımlanan 19.09.2019 tarihli ve 2019/48 Esas, 2019/74 Karar ... iptal kararı.
3. Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 5953 ... Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un 14 üncü maddesinin 2 nci fıkrası ile ek 1 inci maddesinin 8 inci fıkrasında düzenlenen %5 fazlalıklara dair talepler, dava tarihinden sonra Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararının gereği olarak reddedileceğinden, Dairemizce bu ret nedeniyle oluşan miktar bakımından hakkaniyetli olmayacağı ve adaletsizliğe yol açacağı gözetilerek davalı yararına vekâlet ücretine hükmedilemeyeceği kabul edilmiştir.
3. Somut uyuşmazlıkta Mahkemece dava konusu fazla çalışma %5 fazlası, ... ... ve genel tatil ücreti %5 fazlası ile bu alacaklardan yapılan indirim dışında reddedilen miktar dikkate alındığında, davalı yararına hükmedilen vekâleti ücretinin hatalı belirlendiği anlaşılmaktadır.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 ... Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı vekilinin Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (6) numaralı bendinin hüküm fıkrasından tamamen çıkartılarak yerine; “6-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, reddedilen talep üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 15.060,56 TL vekâlet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücreti ile aşağıda yazılı temyiz giderinin davalı tarafa yükletilmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacı tarafa iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.