"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/198 E., 2023/355 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davacı ve davalı ... ... ve Üst Yapı İnşaat AŞ vekili tarafından temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 09.01.2024 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı vekili Avukat ... ... ve ... ... ... ile davalılar adına vekilleri Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 14.4.2012 tarihinden itibaren önce ... ... ... İnş. AŞ tarafından yapımı üstlenilen ... ... havaalanı inşaatı projesinde, ardından davalılardan ... ...–... ... İnş. AŞ tarafından yapımı sürdürülen ... ... yüksek hızlı batı çevre yolu inşaatı işinde ... makinası tamir ustası olarak çalışmakta iken ... sözleşmesinin 31.10.2016 tarihinde feshedildiğini, fazla çalışma ücretinin yanında hafta tatili ile ... ... ve genel tatil ücretlerinin de ödenmediğini, en son aylık net 1.335 Avro ücretinin bir kısmının Rusya'daki hesaptan bir kısmının da ...'deki banka aracılığı ile ödendiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... AŞ vekili cevap dilekçesinde; davaya cevap dilekçesini ıslah ettiğini, davacının müvekkil Şirket nezdindeki çalışmasının banka kayıtlarında da görüleceği üzere 31.07.2014 tarihinde sona erdiğini, dava konusu alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, diğer davalı Şirket ile müvekkil Şirket arasında organik bağ ya da birlikte istihdam ilişkisi bulunmadığını, davacının sonradan çalışmış olduğu yol projesini yürütmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... ... ve Üst Yapı İnşaat AŞ (eski ünvanı ... ...-... ... İnş. AŞ) vekili cevap dilekçesinde; davalı Şirket tarafından davacıya çalıştığı dönemde hak kazandığı her türlü alacak kalemleri ile ... sözleşmesinin sona erdirilmesine ilişkin olarak imzalanan ikale sözleşmesinde taahhüt edilen bedellerin eksiksiz olarak ödendiğini, dava konusu uyuşmazlığa Rusya hukukunun uygulanması ve davanın Rusya’da görülmesi gerektiğini, davanın bu nedenle usulden reddi gerektiğini, davacının fazla çalışma yaptığı aylara ilişkin olarak fazla çalışma ücretlerinin ödendiğini, davacının fazla çalışma talebinin reddi gerektiğini, davacının ... ... ve genel tatil günleri ile hafta tatillerinde yaptığı çalışmaların karşılığı eksiksiz olarak ödendiğinden söz konusu taleplerin de hukuki dayanaktan yoksun olup reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin ....02.2020 tarihli ve 2019/491 Esas, 2020/26 Karar ... kararı ile; davalılar arasında organik bağ olduğu ve alacaklardan müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davalı tarafın davacının ... sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedildiğini ispat edemediği, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, tanık beyanlarına göre fazla çalışma, hafta tatili ve ... ... genel tatil çalışmasının ispatlandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı, davalı ... AŞ, davalı ... ... ve Üst Yapı İnşaat AŞ (eski ünvanı ... ...-... ... İnş. AŞ) ile taraf olmaktan çıkarılan ... ... ... İnş. AŞ vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 27.10.2021 tarihli ve 2021/3003 Esas, 2021/2870 Karar ... kararı ile davacının ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğinin davalı tarafından ispat edilemediği, sunulan ibranameye göre bankaya yapılan ödemenin eksik olduğu, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, davacının dinlenen tanık anlatımları ile ve işveren tarafından sunulan belgelere göre, davalı işyerinde fazla çalışma yaptığını, hafta tatillerinde ve genel tatil günlerinde çalıştığını ispat ettiği, davalı şirketlerin davacının talep olunan alacaklarından birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, Mahkemece ıslah zamanaşımının dikkate alındığı, Mahkemece hüküm altına alınan alacaklara uygulanmasına karar verilen faiz başlangıcı ile ihbar tazminatına uygulanacak faiz yönünden de bir hatanın olmadığı, dosya içeriğinden şirketlerin unvanlarının birbirine çok yakın ve karışıklığa sebebiyet verecek nitelikte olduğu, davacı tarafça dava dilekçesinde tarafın yanlış gösterilmesinin kabul edilebilir bir yanılgıya dayandığı mahkemece davada taraf olmaktan çıkartılan ... ... ... İnş. AŞ lehine yargılama giderlerine hükmedilmemesinin dosya kapsamına uygun olduğu gerekçeleri ile taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 15.02.2022 tarihli ve 2021/13330 Esas, 2022/1792 Karar ... ilâmı ile; davacı tarafın temyiz isteminin Mahkeme kararının kanuni süre geçtikten sonra olmak üzere 30.11.2021 tarihinde temyiz edildiği gerekçesiyle reddine, davalılar vekillerinin temyizi ve dava konusu talepler yönünden her bir davalının kendi çalışma dönemi ile sınırlı sorumlu olduğu gözetilerek karar verilmesi gerekirken davalılar arasında organik bağ bulunduğundan bahisle davalıların yazılı şekilde sorumluluğuna hükmedilmesinin isabetli olmadığı, davacının 16.10.2014-25.10.2016 tarihleri arasındaki çalışma dönemi yönünden bir hukuk seçimi anlaşması bulunduğundan dava konusu alacakların ait olduğu söz konusu çalışma dönemi hakkında Rusya hukukunun uygulanması gerektiği, 14.04.2012-31.07.2014 tarihleri arası döneme dair ispatlanamayan fazla çalışma, hafta ve genel tatili ücreti taleplerinin reddi gerektiği, taraf olmaktan çıkarılan ... ... ... İnş. AŞ'nin aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermediği gözetilerek taraf sıfatı kalmasa lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda alınan bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; davalılar arasında organik bağ bulunduğunu, kıdem tazminatının TL olarak hüküm altına alınmasının hatalı olduğunu, 14.04.2012-31.07.2014 tarihleri arasındaki çalışma dönemi bakımından tanıkların beyanlarının davacı ile menfaat birliği içinde oldukları gerekçesiyle hükme esas alınmamasının hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı davalı ... AŞ vekili; lehlerine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
3. Davalı ... ... ve Üst Yapı İnşaat AŞ vekili; Rusya hukukunun tam olarak uygulanmadığını, ücret miktarının hatalı tespit edildiğini, davacının tazminata hak kazanamadığını, davacının herhangi bir alacağının bulunmadığını, menfaat birliği içinde bulunan tanık beyanlarının esas alınmasının hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; Rusya hukukunun doğru uygulanıp uygulanmadığı, zamanaşımı, ücretin tespiti, ... sözleşmesinin feshi ile davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı ve hesabı ve vekâlet ücreti noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 ... Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 2, 5, 27, 40 ve 44 üncü maddeleri, 4857 ... ... Kanunu'nun 2, 17, 32, 41, 44 ,46, 47, 59 uncu maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla uygulanmaya devam olunan mülga 1475 ... ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalı ... ... ve Üst Yapı İnşaat AŞ'ye yükletilmesine,
Davalı ... ... ve Üst Yapı İnşaat AŞ yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.