"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/991 E., 2023/1705 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 38. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/1146 E., 2022/670 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ile esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı işyerinde çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 ... Kanun Hükmünde Kararname (696 ... KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, alt işveren bünyesinde çalışmakta iken ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini ve ödendiğini, kadroya geçerken ... ... sözleşmesi imzaladığını ve ücretinin yine asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini, ancak davalı tarafından eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek ödenmeyen ücret farkı, ikramiye farkı ve ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davaya konu taleplerinin zamanaşımına uğradığını, kadroya geçiş işlemleri tamamlanan işçilere idarelerce uygulanmak üzere, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu ... sözleşmesinin ücret ile mali ve sosyal haklara ilişkin hükümleri gereğince belirlenen ücrette indirimin veya hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını, davacıya hak ettiği tüm işçilik alacaklarının eksiksiz ödendiğini, davacının sendika üyesi olup olmadığının araştırılması gerektiğini, davacı tarafça talep edilen faiz oranına ve faiz başlangıç tarihlerine de itiraz ettiklerini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının taleplerine dayanak toplu ... sözleşmesi 31.10.2020 tarihine kadar yürürlükte olmakla 01.01.2019 ile dava tarihine kadarki dönem için hem sözleşmede belirtilen yüzdelik kısım hem de çerçeve toplu ... sözleşmesi hükümleri gereği dönemsel %4'lük zamlar dikkate alınarak ücretin belirlendiği ve ücret bordroları da tetkik edilerek davacının fark alacaklarının hesaplandığı; bu kabule göre bilirkişi raporunda yapılan hesaplamalara itibar edilerek davanın kabulüne dair hüküm tesis edilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf başvurusunda; 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun (6360 ... Kanun) "Toplu ... sözleşmesinin hükmü" başlıklı 36 ncı maddesinde yer alan düzenleme ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun konuya ilişkin emsal kararı gereğince ... ... sözleşmeleri ve toplu ... sözleşmesi hükümlerinin bire bir, ... ... ya da bütün olarak değil, konuların gruplandırılarak karşılaştırılması gerektiğini, davacıya ait bordrolar incelendiğinde aylık ücrete yanında ikramiye, ilave tediye, ... güçlüğü tazminatı, bakım tazminatı gibi sürekli nitelikte tahakkuk eden ücret ve ücret ekleri ilave edildiğinde ... sözleşmesinde belirlenen ücretin üstünde bir ücret ödendiğinin görüleceğini, davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu gibi her yıl belirlenen asgari ücrete ... sözleşmede belirtilen oranın eklenmesi, üstüne toplu ... sözleşmesinde belirlenen oranın eklenmesi ve hatta toplu ... sözleşmesi ile belirlenen tüm ücret kalemlerinin eklenmesi hâlinde sürekli işçi kadrolarında görev yapan personelin ücretlerinin fahiş bir hâl alacağını, bu ücretin de işçilerin kadroları ve özlük hakları ile bağdaşmayacağını, diğer çalışan personelin aldığı ücretlerle arasında büyük bir dengesizlik ve eşitsizlik oluşacağını, hüküm altına alınan alacaklara uygulanan faiz oranının da hatalı belirlendiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının ... sözleşmesi ile belirlenen temel ücreti korunarak belirlenen artışların temel ücret esas alınarak yapılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının sözleşme ve 375 ... Kanun Hükmünde Kararname'nin (375 ... KHK) geçici 23 üncü maddesi uyarınca esas alınacak toplu ... sözleşmesine göre hesaplandığı ve Mahkemece dava şartı arabuluculuk tarihinin de dikkate alınarak alacakların hüküm altına alındığı, zamanaşımına uğrayan bir alacak bulunmadığı, ücret ve ilave tediye alacakları yönünden faiz türü ve başlangıç tarihlerinin isabetli olduğu, ikramiye yönünden faiz başlangıç tarihinin doğru belirlendiği; ancak Yüksek Hakem Kurulu kararıyla bağıtlanan toplu ... sözleşmesinin davacının 6356 ... Kanun hükümlerine göre yararlandığı bir toplu ... sözleşmesi olmadığından İlk Derce Mahkemesice, davacının ikramiye fark alacağına en yüksek banka mevduat faizi yerine, en yüksek işletme kredisi faizi uygulanmasının hatalı olduğu gerekçesiyle davalının davalının istinaf başvurusunun 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvurusunda; istinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenleri tekrar etmiş ve resen gözetilmesi gereken diğer nedenlerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 ... KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile fark alacaklarının bulunup bulunmadığı, varsa alacakların hesaplanması ile hükmedilen faiz türü ve faiz başlangıç tarihlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 ... Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 22, 32 ve 34 üncü maddeleri, 696 ... KHK ile 375 ... KHK' ya eklenen geçici 23 üncü madde, 6356 ... Kanun'un 53 üncü maddesinin ikinci fıkrası, 6772 ... Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 ... Kanunla 6212 ... Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. 696 ... KHK kapsamında kadroya geçen işçilerin geçiş aşamasındaki ücretlerinin tespiti ile ... ... sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün ileriye etkisine ilişkin ilke ve esaslar, Dairemizin 03.05.2023 tarihli ve 2023/3001 Esas, 2023/6593 Karar ... kararında şu şekilde açıklanmıştır:
"...
2. 696 ... KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 ... KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde çerçevesinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçiler ile işveren arasında imzalanan ... sözleşmesinin ücrete ilişkin hükümlerinin doğru değerlendirilmesi son derece önemlidir. Dairemiz uygulamasına göre kadroya geçiş sırasında düzenlenen ... sözleşmesinde ücretin sadece asgari ücretin belli bir oranda fazlası yahut geçiş öncesindeki hizmet alım sözleşmesinde öngörülen ücret veya bu ücretin katları olarak belirlenmesi hâlinde, bu ücretin işçinin kadroya geçiş aşamasındaki ilk (temel) ücreti olduğu, taraflar arasında sonraki dönemler yönünden işvereni ücret artışı yapmakla yükümlü kılan bir düzenleme olmadığı kabul edilmektedir. Diğer taraftan ... sözleşmesinde ücretin her ay için asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceğine yönelik hükümler ileriye etkili hükümler olarak değerlendirilmeli, bu hükümlerin sonraki dönemlere ilişkin ücret artışları yönünden işvereni bağlayacağı kabul edilmelidir.
..."
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.