"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1050 E., 2023/1495 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/116 E., 2021/489 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 02.04.2018 tarihinde 696 ... Kanun Hükmünde Kararname (696 ... KHK) ile mevcut ücret ve sosyal hakları korunarak sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, hâlen ... Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı Tıp Fakültesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesinde sürekli işçi kadrosunda aşçı olarak çalıştığını, davacının ... Sağlık İşçileri Sendikası üyesi olduğunu, davacı ile İdare arasında 02.04.2018 tarihinde imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde davacıya asgari ücretin %30 fazlası tutarında ücret ödeneceğinin belirtildiğini, ayrıca bu ücrete 2018-2019-2020 yıllarında altışar aylık dönemlerde toplu ... sözleşmesinde öngörülen %4 oranında zammın uygulanması gerektiğini, işverence bu ödemelerin yapılmadığını ileri sürerek ücret, ikramiye ve ilave tediye fark alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının 375 ... Kanun Hükmünde Kararname'nin (375 ... KHK) geçici 23 üncü maddesi gereğince İdare nezdinde kadroya geçtiğini, davacının ücretine toplu ... sözleşmesine göre altışar aylık dönemlerde yapılması gereken %4 oranında zammın uygulandığını, ... ... sözleşmesindeki oranın her asgari ücret artışı döneminde uygulanamayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; sözleşmede atıfta bulunulan şartnamenin eki incelendiğinde davacı işçinin ücretinin asgari ücretin %50 fazlası olduğu, davacı işçinin daha önceki haklarından feragat ettiği dosya kapsamından tespit edilmiş ise de taraflar arasında imzalanan ... sözleşmesinin davacının daha önceki çalışmalarına ilişkin olmayıp İdareye sürekli işçi olarak başladığı feragat sonrası döneme ilişkin olduğu, davacı sürekli işçi kadrosuna geçirildikten sonra ücretine 375 ... KHK'nın 23 üncü maddesi gereğince toplu ... sözleşmesinden kaynaklı %4 zam yapılması gerektiği, davacı sürekli işçi kadrosuna geçirildiğinden 375 ... KHK'nın 23 üncü maddesi gereğince toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiği ve kadroya geçiş aşamasında işverenle imzalanan ... sözleşmesinde asgari ücretin belli bir oranda fazlasının ödeneceği kararlaştırılmışsa sözü edilen kuralın, her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlayacağından davacının fark ücret alacağı, fark ilave tediye alacağı ve fark ikramiye alacağını talep edebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karş davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; ücret bordrolarından anlaşılacağı üzere davacının 31.12.2018 tarihli ücretinin korunarak üzerine %4'lük zam yapıldığını, ücret indirimine gidilmediğini, yapılan ödemelerin hukuka uygun olduğunu, kadroya geçiş aşamasında imzalanan ... sözleşmesinde ücretin asgari ücret ile irtibatlandırılmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadroya geçiş sırasında imzalanan sözleşmede davacının ücretinin asgari ücretin belli bir oranda fazlası olarak belirlendiği, fark ücretin sözleşme ve 375 ... KHK'nın geçici 23 üncü maddesi uyarınca esas alınacak toplu ... sözleşmesine göre hesaplandığı, ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda isabetli bir şekilde belirtildiği üzere davacının hüküm altına alınan alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 ... KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark alacaklarının bulunup bulunmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 32 nci maddesi. 696 ... KHK ile 375 ... KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 ... Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 ... Kanunla 6212 ... Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. 01.01.2018 tarihli ve 30288 ... Resmî Gazete'de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 ... Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 ve Geçici 24 üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar.
4. 696 ... KHK kapsamında kadroya geçen işçilerin geçiş aşamasındaki ücretlerinin tespiti ile ... ... sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün ileriye etkisine ilişkin ilke ve esaslar, Dairemizin 03.05.2023 tarihli ve 2023/3001 Esas, 2023/6593 Karar ... ilâmında şu şekilde açıklanmıştır:
"...
2. 696 ... KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 ... KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde çerçevesinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçiler ile işveren arasında imzalanan ... sözleşmesinin ücrete ilişkin hükümlerinin doğru değerlendirilmesi son derece önemlidir. Dairemiz uygulamasına göre kadroya geçiş sırasında düzenlenen ... sözleşmesinde ücretin sadece asgari ücretin belli bir oranda fazlası yahut geçiş öncesindeki hizmet alım sözleşmesinde öngörülen ücret veya bu ücretin katları olarak belirlenmesi hâlinde, bu ücretin işçinin kadroya geçiş aşamasındaki ilk (temel) ücreti olduğu, taraflar arasında sonraki dönemler yönünden işvereni ücret artışı yapmakla yükümlü kılan bir düzenleme olmadığı kabul edilmektedir. Diğer taraftan ... sözleşmesinde ücretin her ay için asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceğine yönelik hükümler ileriye etkili hükümler olarak değerlendirilmeli, bu hükümlerin sonraki dönemlere ilişkin ücret artışları yönünden işvereni bağlayacağı kabul edilmelidir."
3. Değerlendirme
1. 696 ... KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 ... KHK'ya eklenen geçici 23 ve 24 üncü madde çerçevesinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçiler ile işveren arasında imzalanan ... sözleşmesinin ücrete ilişkin hükümlerinin doğru değerlendirilmesi son derece önemlidir. Dairemiz uygulamasına göre kadroya geçiş sırasında düzenlenen ... sözleşmesinde ücretin sadece asgari ücretin belli bir oranda fazlası yahut geçiş öncesindeki hizmet alım sözleşmesinde öngörülen ücret veya bu ücretin katları olarak belirlenmesi hâlinde, bu ücretin işçinin kadroya geçiş aşamasındaki ilk (temel) ücreti olduğu, taraflar arasında sonraki dönemler yönünden işvereni ücret artışı yapmakla yükümlü kılan bir düzenleme olmadığı kabul edilmektedir. Diğer taraftan ... sözleşmesinde ücretin her ay için asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceğine yönelik hükümler ileriye etkili hükümler olarak değerlendirilmeli, bu hükümlerin sonraki dönemlere ilişkin ücret artışları yönünden işvereni bağlayacağı kabul edilmelidir.
2. Dosya kapsamında bulunan belirsiz süreli ... sözleşmesinin "Ücret" başlıklı 7 nci maddesinde; “İşçinin günlük yevmiyesi BRÜT 67,65 TL’dir. Ayrıca işveren ile taşeron firma arasında yapılmış olan ve 01.04.2018 tarihine kadar geçerli olan sözleşmeye ek idari şartnamede belirlenen artırım oranı ile toplu sözleşmede belirlenen artış oranı brüt ücrete eklenir.” hükmüne yer verildiği görülmektedir. Aynı maddenin devamında yer alan tabloda; “Aşçı pozisyonunda çalışacak işçiler (Ek11 aşçı görev tanımı) brüt ücret + brüt ücretin %60 i” hükmü yer almaktadır. Sözleşmenin bu hükmü değerlendirildiğinde; taraflarca kararlaştırılan ücretin, davacıya kadroya geçiş sırasında ödenmesi gereken temel ücretten ibaret olduğu anlaşılmaktadır. Daha açık bir ifade ile ücrete yönelik hükmün, gelecek dönemlere ilişkin ücret miktarı konusunda işvereni ileriye etkili olarak bağlayıcı bir etkisi bulunmamaktadır. Dairemizin emsal kararları da bu doğrultudadır (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 01.11.2023 tarihli ve 2023/10504 Esas, 2023/16390 Karar; 25.05.2022 tarihli ve 2022/4311 Esas, 2022/6543 Karar; 19.04.2022 tarihli ve 2022/3917 Esas, 2022/4826 Karar; 25.11.2021 tarihli ve 2021/11459 Esas, 2021/15877 Karar; 08.02.2022 tarihli ve 2022/741 Esas, 2022/1459 Karar ... kararları.).
3. Davalı işverence davacının ilk ücreti, 2018 yılı asgari ücretinin ... sözleşmesindeki belli oranda fazlasına göre belirlendikten sonra toplu ... sözleşmesi gereği 2018 yılı birinci ve ikinci dönem ücret artışları uygulanmış ve 01.01.2019 tarihindeki %4 oranında ücret artışı da işçinin 31.12.2018 tarihinde almakta olduğu ücrete tatbik edilerek belirlenmiştir. ... sözleşmesinde açıkça her dönem geçerli asgari ücretin belli bir oranı seviyesinde ücret ödeneceğinin öngörülmediği, aksine ilgili maddede idari şartnamede öngörülen asgari ücretin belli bir oranda fazlası olarak belirlenen tutarın kadroya geçiş ücreti olarak belirlendiği nazara alındığında, işverenin sonraki dönemlerdeki asgari ücret veya asgari ücretin katları üzerinden ücret ödeme yükümlülüğü doğmaz. Bu hâlde davalı işverenin kadroya geçiş ücretine toplu ... sözleşmesinde öngörülen zamları uygulamak suretiyle ücret ve diğer hakları ödemesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
4. Yapılan açıklamalara göre davacının ücret, ilave tediye ve ikramiye fark alacağı taleplerinin reddi gerekirken yazılı şekilde kabulüne dair hüküm kurulması hatalı olup kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.