"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Bakanlığa bağlı işyerinde çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, kadroya geçmeden önce bir üniversitenin 2 yıllık tıbbi sekreterlik bölümünden mezun olduğunu, mezun olduğu bölüme göre asgari ücretin %50 fazlasını alması gerekirken %15 fazlası ile çalıştırıldığını, ücret farkının ödenmesi gerektiğini, ayrıca toplu ... sözleşmesinde göre çocuk yardımı hak etmiş olmasına rağmen ödenmediğini, pazar günleri çalışmasına rağmen bu çalışmasının karşılığının da ödenmediğini ileri sürerek ücret farkı, çocuk yardımı ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunarak, davacının davaya konu alacaklarının ödendiğini, alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı Bakanlık tarafından yapılan ihale kapsamında alt işveren Şirket üzerinden hizmet alımı kapsamında çalıştığı, davalı İdarenin asıl ... veren olduğu, dosyada bulunan hizmet sözleşmesi ve eki şartnamede ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan lise ya da ön lisans mezunu tıbbi sekreterlik veya dökümantasyon mezunlarına asgari ücretin %50 fazlasının ödeneceğinin kabul edildiği, imzalanan ... sözleşmesi davacının çalışma dönemini de kapsadığından davacıya da çalıştığı tarihten itibaren asgari ücretin %50 fazlasının ödenmesi gerektiği, davacının talebi ile bağlı kalınarak 2017 yılı Mayıs ayından itibaren davacıya ödenmeyen ve hak ettiği çocuk yardımı alacağının ödenmesi gerektiği, davacı hafta tatillerinde çalıştığını ispatlayamadığından bu alacağının reddi gerektiği gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; ihbar olunan Şirketle imzalanan ihale sözleşmesi ve eklerinde tıbbi sekreterlik veya tıbbi dokümantasyon bölümü mezunu tüm işçilere brüt asgari ücretin %50 fazlası ödeme yapılacağı hususunda herhangi bir madde ya da ibare bulunmadığını, davacının 27.05.2017 tarihinde ilgili bölümden mezun olduğunu, ihalenin ise 07.12.2015 tarihinde yapıldığını, 01.03.2016 tarihinde de davacının personeli olduğu Şirket ile sözleşme imzalandığını, davacının ihale yapıldığı tarihte ilgili bölümden daha mezun olmadığından ücretinin, asgari ücretin %50 fazlası olarak kabul edilerek fark ücretin hüküm altına alınmasının hatalı olduğunu, davacının çocuk yardımı alacağının da reddi gerektiğini, arabuluculuk ücretinin tarafların haklılık oranına göre yükletilmesi gerekirken tamamının davalı İdare aleyhine yükletilmesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının çocuk yardımının hüküm altına alınmasının isabetli olduğu ancak ihbar olunan Şirket ile davalı İdare arasında imzalanan ihale şartnamesinde tıbbi dökümantasyon ve sekreterlik mezunu 121 kişinin asgari ücretin %50 fazlasını alabileceğinin belirtildiği, davacının alt işverenle imzaladığı sözleşme tarihinde mezun olmadığı ve sözleşmesinin tıbbi dökümantasyon ve sekreterlik mezunu olarak imzalanmadığı, 4 yıllık üniversite mezunu olarak sözleşme imzalayıp işe girdiği ve veri giriş elemanı olarak sigorta girişlerinin olduğu, kadroya geçtiği 01.04.2018 tarihinde de veri giriş elamanı olarak bildiriminin yapıldığı, alt işveren ile imzalanan ihale ve sözleşme tarihi itibarıyla davacının "Tıbbi Dökümantasyon ve Sekreterlik Mezunu" mezuniyet şartını karşılamadığından ücret farkı alacağının reddi gerektiği gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun kabulüyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; şartları taşımasına rağmen ücret farkı alacağının reddinin hatalı olduğunu, kendisiyle aynı işi yapan ve aynı mezuniyet durumuna sahip 30'a yakın işçinin ücretlerinin asgari ücretin %50 fazlası şeklinde olduğunu, bu durumun hakkaniyet ve eşitliğe aykırı olduğunu ayrıca davadaki taleplerinin kadroya geçirilmeden önceki dönemi kapsadığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının temyiz dilekçesindeki beyanı da dikkate alındığında kadroya geçirilmeden önceki alacaklarını davalı Bakanlıktan talep ... edemeyeceğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 114 üncü maddenin birinci fıkrasının (i) bendi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 ... maddesi.
2. 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü maddenin ilgili kısımları şu şekildedir:
" 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer ... kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, bu Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer ... idarelerin merkez ve taşra teşkilatlarında; ödemeleri merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, ... hizmetleri ve spor il müdürlüğü bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden karşılanan 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar;
a) 657 sayılı Kanunun 48 ... maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,
b) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmamış olmak,
c) Bu kapsamda çalıştırılmalarına ilişkin olarak açtıkları davalardan ve/veya icra takiplerinden feragat edeceğine dair yazılı beyanda bulunmak,
ç) En son çalıştığı idare ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı ... sözleşmelerinden dolayı bu madde ile tanınan haklar karşılığında herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini yazılı olarak beyan etmek,
kaydıyla, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on ... içinde idaresinin hizmet alım sözleşmesinin yapıldığı birimine, sürekli işçi kadrolarında istihdam edilmek üzere yazılı olarak başvurabilirler. Başvuranların şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, bu tespite itirazların karara bağlanması, şartları taşıyanların idarelerince belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak yazılı ve/veya sözlü ya da uygulamalı sınava alınması, sınav sonuçlarına itirazların karara bağlanması ve sınavda başarılı olanların kadroya geçirilmesine ilişkin süreç bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren doksan ... içinde idarelerince sonuçlandırılır. Sınavlarda başarılı olanlar, varsa bu fıkranın (c) bendinde öngörülen davalardan feragat ettiklerini tevsik eden belgeyi ve/veya icra takibine konu alacaktan feragat ettiğine dair icra müdürlüğünden alınacak belgeyi ibraz etmek, bu fıkranın (ç) bendinde öngörülen sulh sözleşmesini ibraz etmek ve öngörülen şartları taşımaya devam etmek kaydıyla, sınav sonuçlarının kesinleşmesini müteakip, her bir sözleşme itibarıyla, yüklenicinin hakedişlerinin ödendiği bütçe, teşkilat ve birim/yerleşim yeri adına vize edilmiş sayılan sürekli işçi kadrolarına idarelerince topluca geçirilir. Bu fıkra kapsamında feragat edilen davalara veya takiplere ilişkin yargılama ve takip giderleri davacı veya takip eden üzerinde bırakılır ve taraflar lehine vekalet ücretine hükmolunmaz, hükmedilenler tahsil edilmez ve bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihe kadar tahsil edilenler ise iade edilmez. Bu fıkra kapsamında yapılacak sulh sözleşmelerinden damga vergisi alınmaz.
...
Şartları taşımadığı halde bu madde hükümlerinden yararlandırıldıkları tespit edilenlerin herhangi bir tazminat ödenmeksizin istihdamına son verilir. Yanıltıcı bilgi ve belge sunmak suretiyle bu madde hükümlerinden yararlandığı tespit edilenlere istihdam süresince yapılan ödemeler genel hükümlere göre tahsil edilir. Şartları taşımayanları, bu madde hükümlerinden yararlandıranların sorumlulukları saklıdır. ..."
3. Değerlendirme
1. 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 ve 24 üncü maddelerde özetle; KHK'da belirtilen kurum, kuruluş ve şirketlerde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 04.12.2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlardan diğer koşullara ek olarak, bu kapsamda çalıştırılmalarına ilişkin olarak açtıkları davalardan ve/veya icra takiplerinden feragat edeceğine dair yazılı beyanda bulunanların ve en son çalıştığı idare veya şirket ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı ... sözleşmelerinden dolayı bu madde ile tanınan haklar karşılığında herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini yazılı olarak beyan edenlerin, sürekli işçi kadrosuna geçirilecekleri hükme bağlanmıştır.
2. Bu kapsamda davacı, sürekli işçi kadrosuna geçerken davalı Kurum ile imzalanan sulh sözleşmesi ile daha önce çalıştıkları dönemlere ilişkin olarak herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayaacağını ve bu haklarından feragat ettiğini kabul ve beyan etmişlerdir.
3. Davacı vekili, temyiz dilekçesinde davacının taleplerinin kadroya geçmeden önceki dönemi kapsadığını belirtmiştir. Yukarıdaki açıklamalar dikkate alındığında dosyaya kazandırılan, davacının kadroya geçerken imzaladığı sulh sözleşmesine göre kadroya geçmeden önceki alacaklarından davalı Bakanlığın sorumluluğu bulunmamaktadır. Buna göre hafta tatili ve ücret farkı alacaklarının bu gerekçeyle reddi gerekmektedir. Hüküm altına alınan çocuk yardımı alacağı bakımından da davalının sorumluluğu bulunmadığından çocuk yardımı alacağının reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle kabulü hatalı olmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davacı tarafa iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.