"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1550 E., 2023/1366 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davalı SGK yönünden davanın reddi, davalı Şirket yönünden davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 4. ... Mahkemesi
SAYISI : 2022/295 E., 2023/64 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... (SGK) Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davalı SGK Başkanlığı yönünden davanın reddine, davalı Şirket yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Kişisel Gelişim Özel Eğitim Kurumsal Hizmetler Organizasyon Taşımacılık İnş. San. Tic. AŞ'ye (... Kişisel Gelişim Şirketi) ait özel okulda görev yaptığını, davacının 15.03.2019 tarihli noter ihtarnamesi ile ... sözleşmesini feshettiğini, buna rağmen davalı Şirketin davacının sigorta çıkışını "İşveren tarafından işçinin ahlâk ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih" Kod (29) olarak ve işten çıkış tarihini 31.03.2019 tarihi olarak bildirdiğini ileri sürerek davacının Kod (29) olan çıkış kodunun, "İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile feshi" Kod (25) olarak tespitine, 31.03.2019 tarihli işten çıkış tarihinin 15.03.2019 olarak düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı SGK Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; davanın konusunun ... ... Kurumu ile ilgili olduğunu ve husumet itirazında bulunduklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Kişisel Gelişim Şirketi, usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı ile davalı ... Kişisel Gelişim Şirketi arasında işçilik alacağı davasının ... 6. ... Mahkemesinin 2019/198 Esas ve 2021/57 Karar ... dosyasında görüldüğü, davacı lehine ücret alacağına hükmedildiği ve bu kararın kesinleştiği, davalının fesih kodunu "Diğer nedenler" Kod (22) olarak bildirdiği, işçilik alacağına dair görülen dava ile davacının ücretinin ödenmemesi nedeni ile ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğine dair 15.03.2019 tarihli ihtarnamesi dikkate alınarak davanın kabulü gerektiği gerekçesiyle davacı ile davalı Şirket arasındaki ... sözleşmesinin 15.03.2019 tarihinde feshi ile ilgili fesih kodunun "İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih" Kod (25) olarak düzeltilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı SGK Başkanlığı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı SGK Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde; davada müvekkili Kurumun hasım olmadığını, husumet itirazlarının olduğunu, davacının, Müdürlüklerine 28.02.2022 tarihli ve 41652745 ... dilekçe ile müracaat ettiğini, davacıya 09.03.2022 tarihli yazı ile cevap verildiğini, işverenin işaretlediği sigortalı işten ayrılış bildirgesinin SGK’ya e-sigorta yoluyla işçinin işten çıkarıldığı tarihten itibaren 10 gün içinde bildirildiğini, bu sürede belirtilen kodun değiştirilmesi ya da düzeltilmesinin mümkün olmadığını, düzeltme ya da değiştirme işleminin tamamen işverenin inisiyatifi ve iradesine bağlandığını, davacının hukuki yararının bulunmadığını, Kurumun yetki ve sorumluluğu dışında olan bir işlemden, yani işverenin inisiyatifinde olan bir işlemden kaynaklandığını, davanın açılmasına Kurum sebebiyet vermediğinden Kurum aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu ve hükümde belirsizlik bulunduğunu, davanın tümüyle reddi gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile işten çıkış kodunun düzeltilmesi veya tespitine ilişkin talepler yönünden SGK'ya husumet yöneltilmesi mümkün olmadığından davalı SGK Başkanlığına yöneltilen davanın husumet yönünden reddi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu, davanın 5510 ... Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'ndan kaynaklanan bir uyuşmazlık olmaması nedeniyle görev itirazının yerinde olmadığı, kabule göre iki davalı olduğu hâlde yargılama gideri ve vekâlet ücreti ile ilgili hüküm kurulurken "davalılardan tahsiline", eksik harcın "davalı Şirketten tahsiline" şeklinde karar verilmesi gerekirken infazda tereddüt oluşturacak şekilde "davalıdan tahsiline" karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle davalı SGK vekilinin istinaf başvurusunun kabulüyle İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın davalı ... Kişisel Gelişim Şirketi açısından kabulüne, davacı ile davalı Şirket arasındaki ... sözleşmesinin 15.03.2019 tarihinde feshi ile ilgili fesih kodunun "İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih" Kod (25) olarak düzeltilmesine, davalı SGK Başkanlığı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Bölge Adliye Mahkemesi kararının yeterli gerekçeyi taşımadığını, davalı SGK Başkanlığı yönünden husumetten ret kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, SGK işten ayrılış bildirgesinde yer alan işten çıkış kodunun düzeltilmesine ilişkin tespit davasında davalı SGK Başkanlığına husumet yöneltilip yöneltilemeyeceğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 ... Kanun'un 106, 114 ve 115 inci maddeleri.
3. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 25 inci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
" (1) Sigortalılığın sona ermesine ilişkin bildirimler, Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi olanlar için Ek-5, (c) bendine tabi olanlar için ise Ek-5/A’da bulunan sigortalı işten ayrılış bildirgesiyle sigortalılığın sona ermesini takip eden on gün içinde e-sigorta ile yapılır. (Ek cümleler:RG-18/8/2021-31572) Sigortalı işten ayrılış bildirgesi Ek-5 ve Ek-5/A’nın açıklamalar bölümündeki işten ayrılış ve eksik gün nedenlerine ilişkin kodları belirlemeye ve bu kodlarda değişiklik yapmaya Kurum yetkilidir. Söz konusu düzenlemeler işverenlere Kurumca duyurulur."
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.