"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen işçilik alacağı davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Bakanlığına bağlı işyerinde hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalışmaktayken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) hükümlerine göre 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davalı Bakanlık ile davacı arasında sürekli işçi kadrosuna geçirilirken imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde asgari ücretin belirli bir oran fazlasının davacının ücreti olarak öngörüldüğünü, sözleşme hükmüne göre ücretin her yıl asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlenmesi gerekirken sözleşmeye aykırı olarak davacının ücretinin asgari ücret seviyesine çekilmek ve bu ücrete %4 oranında ücret zammı uygulanmak suretiyle eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek davacının eksik ödemeden kaynaklı fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi dikkate alınarak ücretin belirlendiğini, hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 31.05.2022 tarihli kararıyla; davacı ile davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oranda fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 05.07.2022 tarihli kararı ile; kadroya geçiş aşamasında işverenle imzalanan ... sözleşmesinde asgari ücretin belli bir oranda fazlasının ödeneceği kararlaştırılmışsa sözü edilen kuralın her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlayacağı, davacının sürekli işçi kadrosuna geçirildikten sonra ücretine 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (375 sayılı KHK) 23 üncü maddesi gereğince toplu ... sözleşmesi kaynaklı %4 zam yapılması ve toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 01.04.2018 tarihindeki ücreti tespit edilip Yüksek Hakem Kurulu kararı gereğince zamlar uygulanarak davacının dönem ücretlerinin tespit edildiği ve ödenmesi gereken ücretler belirlenerek ödenen ücretler ile arasındaki farkın bulunduğu, hesaplama yönteminde bir hata olmadığı, ancak davacının fark ikramiye alacağı talebi bakımından 2021 ve sonrası dönem için bir Yüksek Hakem Kurulu kararı olmadığı ve arabuluculuk tarihi itibarıyla imzalanan bir toplu ... sözleşmesi bulunmadığı gerekçesiyle 2021 ve sonrası için hesaplanan fark ikramiye alacağının mahsubuna karar verilerek fark ikramiye alacağının 31.12.2020 tarihine kadar hesaplanması gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 21.11.2022 tarihli ve 2022/13859 Esas, 2022/14832 karar sayılı ilâmı ile; davacı vekilinin, davacının üye olduğu ... Sağlık ... Sendikası tarafından bağıtlanan 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesi hükümlerinden de yararlanması gerektiğini iddia ederek talepte bulunduğu, davacının 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük süreli Toplu ... Sözleşmesi'nden yararlanma şartlarını taşıyıp taşımadığının belirlenmesi, yararlanma şartları oluştuğu takdirde bu toplu ... sözleşmesinin yürürlük süresinin bitim tarihi olan 31.12.2020 tarihinden sonra art etkisi bulunduğu kabul edildikten sonra sadece ... ... sözleşmesindeki artış oranına göre belirlenen ücret miktarı üzerinden arabuluculuk son tutanak tarihi ile sınırlı olarak hesaplama yapılarak ikramiye alacağının hüküm altına alınması gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; arabuluculuk tarihi itibarıyla henüz ... Sağlık ... Sendikası ile ... arasında toplu ... sözleşmesi imzalanmamış olduğundan bu hususun göz ardı edilerek hesaplama yapılmasının usule aykırı olduğu, davada uygulanan Yüksek Hakem Kurulu kararı 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu (6356 sayılı Kanun) anlamında toplu ... sözleşmesi niteliği taşımadığı için art etkisi de söz konusu olmadığının gözetilmesi, 01.01.2021 tarihi ve sonrası için fark ikramiye alacağının davacının üyesi olduğu ... Sağlık ... Sendikası ile ... arasında bağıtlanan toplu ... sözleşmesi hükümlerinin art etkisine göre hesaplanması, ücret farkı hesaplanırken de davacının geçiş sırasında imzalanan ... ... sözleşmesinin 7 nci maddesine göre sadece asgari ücretin %45 fazlası ücretin dikkate alınması ve bu şekilde uygulama yapılarak karar verilmesi gerektiği, usuli kazanılmış haklar da gözetildiğinde Mahkemece faiz türü ve başlangıç tarihlerinin doğru tespit edildiği belirtilerek ve bozma öncesi gerekçeler tekrar edilerek, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının 31.12.2018 tarihli ücreti korunarak bu ücret üzerine %4 oranında ücret zammı yapıldığını, ücret indirimine gidilmediğini, müvekkili İdare tarafından mevzuata uygun davranıldığını ve davacı ücretinin 696 sayılı KHK, 375 sayılı KHK ve Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu ... sözleşmesinin ücret ile mali ve sosyal haklara ilişkin hükümleri gereğince davacının ücretinin belirlendiğini, 4857 sayılı ... Kanunu'nun, (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesinde, işçinin ... sözleşmesinde esaslı değişikliğin işçiye yazılı olarak bildirilmesi ve işçinin değişikliği yazılı olarak kabul etmesi gerektiği şartının hüküm altına alındığını, 62 nci maddesinde ise işçinin ücretinden işverenin ... taraflı olarak indirim yapamayacağının düzenlendiğini, davacının yapılan ödemelere ilişkin bordrolara karşı bir ihtirazı kayıtta bulunmadığını, davacı taraf daha önceden bordroya bağlanarak ödenen meblağa ilişkin bir itirazda bulunmadığından davacının bordrolarda belirtildiği kadar hak ettiği ücretlerin tamamını almış olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, davacıya ait bordroya göre ödenen brüt ücret bilirkişi raporunda tespit edilenden fazla olduğundan yapılan hesaplamalarda hata bulunduğunu beyanla kararın haksız ve dayanaksız olduğunu savunarak bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, ,kramiye alacağının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı Kanun'un 22, 32 ve 34 üncü maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri, 6356 sayılı Kanun'un 39 ve 53 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine Gönderilmesine,
29.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.