"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/522 E., 2023/154 K.
MAHKEMESİ : ... 18. ... Mahkemesi
SAYISI : 2017/698 E., 2017/626 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl dava ile birleşen alacak davasının kısmen kabulüne, birleşen itirazın iptali davasının ise reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili ve katılma yolu ile davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; davacının 15.01.1991-02.01.2012 tarihleri arasında davalı Şirket bünyesinde ağırlıklı olarak ekonomi haberleri servisinde çalıştığını, Şirketin emeklilik hakkı kazanan personeli emekliliğe zorlama politikası sonucu emekli olmak suretiyle ayrıldığını ileri sürerek fazla çalışma ücreti, fazla çalışma ücretinin %5 fazlalığı, yıllık izin ücreti ile psikolojik taciz kaynaklı manevi tazminat alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
2. Davacı vekili alacağa ilişkin birleşen dava dilekçesinde; davacının gazeteci ve muhabir olarak davalı Şirkette çalıştığını ileri sürerek hafta tatili (cumartesi ve pazar günü çalışma) ücreti ve hafta tatili ücretinin %5 fazlalılığının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
3. Davacı vekili itirazın iptaline ilişkin birleşen dava dilekçesinde; davacının yıllık izin ücreti, fazla çalışma, fazla çalışma ücretinin %5 fazlalığı, hafta tatili ücreti ile bu ücretin %5 fazlalığı alacaklarının tahsili istemiyle ... 9. ... Mahkemesinin 2014/288 Esas sayılı dosya ile dava açtıklarını, bilirkişi raporu ile hesaplanan bakiye alacaklar için ilâmsız takip yaptıklarını, ancak davalının (borçlunun) kanuni süre içerisinde itiraz etmesi üzerine 11.09.2014 tarihinde takibin durdurulmasına karar verildiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına ve davanın ... 9. ... Mahkemesinin 2014/288 Esasına kayıtlı dava ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili asıl dava ve birleşen davalara karşı cevap dilekçelerinde; zamanaşımı süresinin dolduğunu, davacının 31.12.2011 tarihinde kendi isteğiyle dilekçe vererek emeklilik talebinde bulunduğunu, davalı Şirketçe bu talebi kabul edilerek tüm kanuni haklarının ödendiğini, davacıya psikolojik taciz uygulanmasının söz konusu olmadığını savunarak davaların reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 13.07.2021 tarihli ve 2021/282 Esas, 2021/397 Karar sayılı kararı ile; asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 17.02.2022 tarihli ve 2022/267 Esas, 2022/382 Karar sayılı kararı ile; taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 01.....2022 tarihli ve 2022/5524 Esas, 2022/6936 Karar sayılı ilâmı ile; somut uyuşmazlıkta 13.12.2017 tarihinde açılan itirazın iptaline ilişkin birleşen davaya konu olan fazla çalışma ve hafta tatili ücreti taleplerinin, 26.02.2014 tarihinde açılan asıl dava ile 13.04.2015 tarihinde açılan birleşen davanın da konusu olması nedeni ile usulden reddi gerekirken yazılı şekilde kabulünün hatalı olduğu, dosya içeriğine göre hükme esas alınan bilirkişi raporunda haber kayıtları esas alınarak cumartesi ve pazar günleri için hafta tatili ücreti hesabı yapılması yerinde ise de cumartesi gününde davacının günlük çalışması 8 saati aşmadığından bu çalışmanın 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkındaki Kanun'un (5953 sayılı Kanun) ek 1 inci maddesi kapsamında fazla saatlerde çalışma olarak değerlendirilemeyeceği, bu nedenle davacının cumartesi gününde çalıştığı süre açısından ilave bir günlük ücrete hak kazandığı, %50 zamlı ücretle hesaplama yapan bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda dosya içeriğine uygun denetime elverişli bilirkişi ek raporuna itibar edilerek asıl dava ile birleşen alacak davasının kısmen kabulüne, birleşen itirazın iptali davasının ise reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve katılma yolu ile davalı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; itirazın iptali davasının usulden reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, hafta tatili ücretinin hatalı hesaplandığını, manevi tazminatın gerekçesiz reddedildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının dava konusu alacaklara hak kazanmadığını, usulden reddine karar verilen birleşen itirazın iptali davasında tarafları lehine nisbi vekâlet ücreti yerine maktu vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu, asıl dava ile birleşen alacak davasında vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin hatalı hesaplandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; birleşen itirazın iptali davasının usulden reddine karar verilmesi, hafta tatili ücretinin hesaplanması ve vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5953 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesi ile ek 1 inci maddesi.
3. İlk Derece Mahkemesinin karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (Tarife) 13 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları şöyledir:
"(1) Bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 10 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile 12 nci maddenin birinci fıkrası, 16 ncı maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.
(2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez."
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıda yer alan paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. İlâmın İlgili Hukuk kısmının (3) numaralı paragrafında yer verilen Tarife’nin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre davacı yararına hükmedilen vekâlet ücreti, kabul edilen miktarı geçemez. Somut uyuşmazlıkta asıl dava ile birleşen alacak davasında kabul edilen alacak tutarları 1.000,00'er TL'dir. Buna göre davacılar lehine söz konusu davalarda 1.000,00'er TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği gözden kaçırılarak 2.000,00'er TL vekâlet ücretine hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı tarafın tüm, davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının davacılar lehine belirlenen vekâlet ücretine yönelik asıl davanın yedinci paragrafı ile birleşen alacak davasının altıncı paragrafında yer alan "2.000,00 TL" ibarelerinin hükümden çıkartılarak yerlerine "1.000,00 TL" ibarelerinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davalıya iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
29.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.