"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/3155 E., 2023/3317 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Eskişehir 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/1416 E., 2023/876 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karraın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemeisnce, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalı Fabrika bünyesinde döküm sahası biriminde döküm kalıplama işinde çalıştığını ve sendika üyesi olduğunu, hizmet alımına yönelik ihale yoluyla alt işveren firma işçisi gösterilmekle beraber fiilen asıl işte çalıştığını ve benzer davalarda mahkemelerce alt işverenlik ilişkisinde muvazaanın tespit edildiğini, müvekkilinin davalı Şirket ile Şeker İş Sendikası arasında bağıtlanan toplu iş sözleşmesinden yararlanması gerektiğini, konuyla ilgili daha önceden davacı ile aynı işte çalışan işçiler tarafından açılan sayısız davaların Eskişehir iş mahkemelerince kabul edilerek kesinleştiğini ileri sürerek ücret farkı alacağı, ilave tediye, şeker ikramiyesi, kıdem zammı, giyim yardımı, sosyal yardım, şeker yardımı ve aile yardımı alacakları ile ödenmeyen toplu iş sözleşmesi alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafın iddilarının aksine davacı tarafa ödenmesi gereken toplu iş sözleşmesinden kaynaklı alacakların eksiksiz olarak ödendiğini, ödemesi yapılan alacakların dava konusu edilmesinde hukuki yarar bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalının, değişen alt işverenlerden temin ettiği hizmet alımının muvazaalı olduğu, davacının 28.01.2015 tarihinde Şeker-İş Sendikası üyesi olduğunun tespit edildiği, toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmesi için Sendikaya üyeliğinin işverene bildirilmesi gerektiği, davacının sendika üyesi olduğuna ilişkin bildiriminin işverene 09.02.2015 tarihli yazı ile bildirildiği ve bilirkişi hesap raporundaki tutarların hükme esas aldınığı gerekçeisyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde, davanın öncelikle husumet yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının, müvekkili Şirket işçisi olmadığını, ihale ile iş alan müteahhit firmanın işçisi olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacının taleplerine karşı hak düşürücü süre itirazı ve zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacı taraf ile Şirket arasında işçi işveren ilişkisi bulunmadığını, çalıştırılacak işçilerin seçimi, ücretlerin tespiti, iş sözleşmesinin feshi yetkisinin tamamen yüklenici firmalara ait olduğunu, müvekkili Şirketin dava konusu işçilik alacaklarından herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını belirterek kararın kaldırılması ile davanın reddine karar verilmeisni talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Şeker-İş Sendikasına yazılan müzekkereye cevap ve eklerinde davacının sendika üyesi olduğuna ilişkin bildiriminin işverene yazı ile bildirildiği ve üyelik fişinin gönderildiği, davanın kabulüne karar verilmesinin yerinde olduğu, usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçeisyle davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf sebepleriyle benzer nedenlerle temyiz talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalı ile dava dışı alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olup olmadığına, buna göre davacının davalı Şirketin işçisi sayılıp sayılamayacağına ve asıl işveren işyerinde yürülükte olan toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağı ile talep edilen alacaklara hak kazanıp kazanmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları, 32 nci maddesi, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 ve 53 üncü maddeleri, 27.09.2008 tarihli ve 27010 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Alt İşverenlik Yönetmeliği'nin 2, 3, 11 ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.