"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/344 E., 2023/474 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; 18.01.2023 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın; taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece 10.05.2023 tarihli ilâmıyla İlk Derece Mahkemesi kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı ... (Bakanlık) vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı işyerinde çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 ... Kanun Hükmünde Kararname (696 ... KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, alt işveren bünyesinde çalışmakta iken ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini ve ödendiğini, kadroya geçerken ... ... sözleşmesi imzaladığını ve ücretinin yine asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini, ancak davalı tarafından eksik ödeme yapıldığını, ikramiye ve ilave tediyelerinin de eksik ödendiğini, davacının üyesi olduğu ... Sağlık-... Sendikasının tarafı bulunduğu 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi düzenlemelerinin de hesaplamalarda dikkate alınması gerektiğini ileri sürerek ücret, ilave tediye ve ikramiye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu kararı ile uygulamaya konulan toplu ... sözleşmesi dikkate alınarak ücretin belirlendiğini, hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını, davacı tarafça istenen faize ve faiz başlangıç tarihlerine itiraz ettiklerini, ücret bordroları incelendiğinde davacıya 2018-2020 yıllarına ait ikramiye ve ilave tediye ücretlerinin de ödendiğinin anlaşılacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 24.02.2022 tarihli kararı ile; davacı ile davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 21.....2022 tarihli kararı ile; davacı ile davalı Kurum arasında sürekli işçi kadrosuna geçenlere özgü yapılan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde davacının ücretinin geçişin yapıldığı 02.04.2018 tarihinden itibaren asgari ücretin belli bir oran fazlası olarak tespit edildiği, asgari ücret değiştiğinde davacının ücreti de oransal olarak değişeceğinden belirsiz süreli ... sözleşmesinin ücrete ilişkin 7 nci maddesinin uygulanması, 01.01.2021 tarihi sonrası ise yeni toplu ... sözleşmesi hükümleri ve toplu ... sözleşmesinde belirtilen ücret zammı oranlarının uygulanması gerektiği, bu durumda davacının fark alacakları bulunduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 17.10.2022 tarihli ilâmı ile; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, davacı vekili tarafından Yüksek Hakem Kurulu kararı ile yürürlüğe girip 31.10.2020 tarihine kadar uygulanması gereken toplu ... sözleşmesi uyarınca fark ücret talebinde bulunulduğu, arabuluculuk başvuru tarihi itibarıyla imzalanmış bir toplu ... sözleşmesi olmadığı, 01.01.2021 tarihinden sonraya ilişkin fark ücretin hesaplanmasında 08.09.2021 imza tarihli ve 01.01.2021-31.12.2022 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin “Ücret zammı” başlıklı 33 üncü maddesi hükmü esas alınarak ... ... sözleşmesi doğrultusunda belirlenen temel ücrete %12 oranında ücret zammı uygulanmasının hatalı olduğu, yalnızca taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde belirtilen asgari ücrete ilişkin oranın dikkate alınması gerektiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 01.01.2021-31.12.2021 tarihleri arasındaki ikramiye farkı alacağının hesaplanmasının da hatalı olduğu, fark ikramiye alacağına arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 18.01.2023 tarihli kararı ile; henüz arabuluculuk başvuru tarihinde mevcut olmayan 08.09.2021 imza tarihli ve 01.01.2021-31.12.2022 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi hükümleri dikkate alınmaksızın ücret fark alacakları, ilave tediye ve ikramiye alacaklarının hesaplanması amacıyla bilirkişi raporu alındığı, raporun hüküm kurmaya elverişli olduğu, ikramiye alacağına ilişkin faiz başlangıcı hakkında bozma yapıldığından usuli kazanılmış hak ilkesi de gözetilerek uyulmasına karar verilen ilâm doğrultusunda, ikramiye alacağına ilişkin faiz başlangıç tarihinin arabuluculuk son tutanak tarihi olarak hükmedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 10.05.2023 tarihli ilâmı ile davacının 01.01.2021 tarihinden sonraki dönem yönünden fark ücret ve ilave tediye alacakları hesaplanırken; 08.09.2021 imza tarihli toplu ... sözleşmesi hükümleri uygulanmadan ... ... sözleşmesinde belirtilen asgari ücretin belirli bir oran fazlası dikkate alınarak davacının ücretinin belirlenmesi, bundan sonra davalı İdarenin 01.01.2021-31.12.2022 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi nedeniyle 08.09.2021 imza tarihinden sonra fark ücret bordrolarıyla yaptığı ödemeler dikkate alınmadan sadece hesaplama dönemi içinde yapılan ödemelerin mahsubu ile sonuca gidilmesi gerektiği, bu hususlar gözetilmeden yapılan hesabı içeren bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmesinin hatalı olduğu, davacının fark ikramiye alacağının tamamına arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faize yürütülmesi gerekirken faiz başlangıcının, arabuluculuk son tutanak tarihi ve ıslah tarihi olarak belirlenmesinin de hatalı olduğu gerekçeleriyle bozma kararı verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilâmı doğrultusunda hesaplama yapılması amacıyla dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği ve hesaplamaların hüküm kurmaya elverişli olduğu, ikramiye alacağına faiz başlangıç tarihinin usuli kazanılmış hak ilkesi de gözetilerek arabuluculuk son tutanak tarihi olarak belirlendiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Bakanlık vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; Bakanlık uygulaması yerinde olduğundan dava konusu talebin reddi gerektiğini, ücretin düşürülmesi söz konusu olmadığını, davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu alacaklara hak kazanamayacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; 696 ... KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin ücretinin ve talep edilen fark alacaklarının bozma ilâmı doğrultusunda hesaplanıp hesaplanmadığına ve fazie ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddesi.
2. 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi, 696 ... KHK ile 375 ... Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23 üncü madde, 7036 ... ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı Bakanlık harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.