"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/509 E., 2023/786 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 8. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/219 E., 2022/343 K.
Taraflar arasındaki tespit ve alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 03.05.2019 tarihli kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 03.....2021 tarihli ve 2019/2426 Esas, 2021/1455 Karar ... kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın kararı veren Mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
Kaldırma kararı üzerine İlk Derece Mahkemesi tarafından yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2005 yılından itibaren aralıksız bir şekilde ... ... ... Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalıştığını, temizlik ihalesi kapsamında çalışıyor gözükmesine rağmen hiç temizlik işi yapmadığını, hastaların kişisel bakım ve temizliklerini yaptığını, röntgen çektiğini, bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan cihazları kullandığını, hastaları ameliyat masasına alarak onlara pozisyon verdiğini, ameliyat öncesi setleri yıkayarak sterilize ettiğini, hastalara sonda takıp ameliyat sonrası pansuman yaptığını, hastaların ilaçlarını temin ettiğini, hastalara bakıcılık yaptığını ancak hiç temizlik işleri yapmadığını, ameliyathane personeli olduğu için yeşil renk forma giydiğini, ... ve talimatları hastane idaresinden ve yetkililerinden aldığını, müvekkilinin Sağlık Bakanlığının asli ve sürekli işçisi olduğunu, 6772 ... Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 ... Kanunla 6212 ... Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun (6772 ... Kanun) uyarınca davacıya ilave tediye ödemesi yapılması gerekirken yapılmadığını belirterek ilave tediye alacağı ile fazla çalışma, şua izni ücreti ve fark ücret alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduğunu, davacının kamu işçisi olmadığını, davanın husumet nedeni ile reddi gerektiğini, davacının çalıştığı şirketlerin işveren olduklarını, hizmete konu işin asıl ... olmadığını, asıl işe yardımcı ... olduğunu, kamuda istihdam usul ve esaslarının belirli düzenlemelere bağlı olduğunu, bu düzenlemeler haricinde kamuda personel istihdamının mümkün olmadığını, muvazaa iddiasının gerçeği yansıtmadığını, davacının temizlik işçisi olup şua iznine hak kazanamadığını ve haftalık 45 saati aşan çalışmasının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı ile davacının davalı ... Bakanlığına bağlı ... ... Hastanesinde temizlik personeli olarak çalıştırıldığı, temizlik işinin yanı sıra hastanenin yoğun bakım ünitesinde doktor ve hemşirelerin koordinasyonunda yoğun olarak hasta hizmetlilerinin görevlerini yürüttüğü, gerektiğinde diğer klinik ve acil biriminde görevlendirilebildiği, ... sözleşmesinde davacının temizlik personeli olarak çalıştırılacağının belirtildiği ancak işverenin temizlik dışında vereceği görevlerin de işinin görev tanımı içinde olduğu, davacının temizlik personeli olarak işe alınmasına rağmen hastanenin yoğun bakım servisinde hastanın yatırılıp kaldırılması, pozisyon aldırılması, hasta temizliğinin yapılması gibi işleri de yaptığı, davacının çalıştığı yoğun bakımda ... ve talimatların doktor ve hemşireler tarafından verildiği, görev değişikliklerinin alt işveren şirket tarafından değil hastane yönetimi tarafından yapıldığı, davacının hastanenin asıl işlerinde çalıştırıldığı ve işyerindeki asıl alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayandığı, fazla çalışmasının ve fark ücret alacağının bulunmadığı, yaptığı işin niteliği gereği şua iznine de hak kazanamadığı, 6772 ... Kanun'dan kaynaklı ilave tediye alacağının ise kabulü gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; temizlik, yemek hazırlama, dağıtım ve benzeri diğer hizmetlerin kamu idarelerince hizmet satın alma yoluyla gördürülebilecek işler arasında bulunduğunu, bütün idarelerin bu hizmetleri hizmet satın alma yoluyla gördürebildiklerini, bu çerçevede alımı yapılan hizmete konu işin asıl ... olmayıp, asıl işe yardımcı ... olduğunu, Bakanlığın asli ve sürekli görevi olan sağlık hizmetleri dışındaki ... ve hizmetlerin ihaleler neticesinde alt işverenler tarafından verildiğini, Mahkemece asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğu sonucuna varılmasının doğru olmadığını ileri sürerek istinaf talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamından, davacının, davalı ... Bakanlığına ait bulunan hastanede hizmet alımı yoluyla ... üstlenen alt işverenler bünyesinde sürekli bir biçimde çalıştığının açık olduğu, toplanan tüm delillerden davacının, hizmet alımının konusunu oluşturan işin dışında hastane yetkililerinin ... ve talimatları doğrultusunda davalının asıl işi olan ve hizmet alımına konu temizlik hizmetleri kapsamında bulunmayan işlerde hastanenin kendi personeli ile birlikte ve onlarla aynı işi yaparak çalıştığının anlaşıldığı, dolayısıyla hizmet alım sözleşmeleri ile güdülen gerçek amacın asıl işveren olan davalıya işçi temini olduğunun kesin bir biçimde anlaşıldığı, bu itibarla İlk Derece Mahkemesi tarafından, davalı ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu ve davacının, başlangıçtan itibaren davalının işçisi olarak kabulünün yerinde olduğu ve davalı ... Bakanlığının 6772 ... Kanun kapsamında olduğu dolayısıyla davacının ilave tediye alacağına hak kazandığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekilince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı Bakanlık ile alt işveren Şirketler arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin muvazaalı olup olmadığı, buna bağlı olarak davacının ilave tediye alacağını hak edip etmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedi ve sekizinci fıkraları, 6772 ... Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
....02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.