"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/3224 E., 2023/3586 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 39. ... Mahkemesi
SAYISI : 2022/644 E., 2023/350 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili işçinin davalı Millî Savunma Bakanlığının 2. ... Bakım Fabrika Müdürlüğü işyerinde çalıştığını, davacının ... ... Sendikası üyesi olup işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmesinden yararlandığını, toplu ... sözleşmelerinde servis hizmetinin düzenlendiğini, işçilere servis hizmetinin verilemediği durumlara ilişkin olarak yol ücreti ödeneceğinin belirtildiğini, davacının işyerindeki servis hizmetine dâhil edilmediğini, toplu taşıma kullanarak işe gidip geldiğini ileri sürerek yol ücreti alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunarak servisten yararlanmak isteyen personelin ikametgâh adreslerine en yakın servis noktalarına gelip buradan toplanıp servise bindirildiğini, işverenin tüm işçileri ... ... ikametgâhına kadar servisle taşıma yükümlülüğünün bulunmadığını, işçi sayısının mevcudiyetine göre merkez ilçelerde oturanların neredeyse her yerinde servis güzergâhı bulunduğunu, toplu ... sözleşmesinin uygulanabilmesi için servisin o bölgeye hiç çıkarılmamış olması gerektiğini bu nedenlerle talebin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; emsal nitelikteki ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 18.05.2022 tarihli ve 2020/2109 Esas, 2022/1867 Karar ... kararı ve Mahkemece Millî Savunma Bakanlığı 2. ... Bakım Fabrika Müdürlüğüne yazılan yazıya verilen cevap dikkate alındığında davacıya servis planlaması yapılmadığı ve servis planlamasına dâhil edilmediği, dolayısıyla davacının yol ücreti alacağı talep edebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; taleplerin zamanaşımına uğradığını, personelin işe gidiş-dönüşünü sağlamak amacıyla servis araçları planlandığını, servisten yararlanmak isteyen personelin ikamet adreslerine en yakın servis noktalarına gelip burdan toplanıp işyerine bırakıldığını, toplu ... sözleşmesi gereğince servis araçlarının hangi mesafe ve güzergâhlarda çalışacağının makul ölçüler çerçevesinde işveren vekilince belirleneceğini, dolayısıyla işverenin işçiyi ikametgâhına kadar taşıma yükümlülüğünün bulunmadığını, toplu ... sözleşmesinin ilgili maddesinin uygulanabilmesi ve işçiye yol ücreti ödenebilmesinin şartının ... yerinin hiç servis çıkartmaması olduğunu, işçinin servis noktasına olan mesafeyi gitmek istememesinin veya ikametgâh tercihinin işçinin yol parasını hak ettiği anlamına gelmeyeceğini, davacının davalı ... yerinin servislerinden faydalandığı için yol ücretine hak kazanamadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 24, 25 ve 26. Dönem Toplu ... Sözleşmeleri'nin "Servis Hizmeti" başlıklı 74 üncü maddesinde servis araçlarının hangi mesafe ve güzergâhlarda çalışacağı makul ölçüler çerçevesinde işveren vekilince belirleneceği, servis hizmetinin verilemediği durumlarda, işçilerin ikametgâhlarının işyerine uzaklığına göre ilgili belediye ile koordine edilmesi sonucunda tespit edilecek miktarda işe gidiş ve dönüş için belediye toplu taşıma biletleri veya bu maksatla kullanılacak toplu taşıma kartı (ilgili belediyenin uyguladığı ücretsiz ya da düşük ücretli transferler dikkate alınarak) verileceği, bilet veya bu maksatla kullanılacak toplu taşıma kartı verilememesi durumunda belediyenin rayici üzerinden bedelinin net olarak ödeneceği; ancak işveren veya vekili servis hizmetinin verilememesi ile ilgili aksaklığın en kısa zamanda giderilmesi maksadıyla her türlü gayreti göstereceği, bu haktan, işyerince servis planlamasına dâhil edilen işçilerin servis hizmeti verildiği müddetçe yararlanamayacağı düzenlemesinin mevcut olduğu, davalı işveren tarafından ... merkez ilçelerine yönelik servis güzergâhı oluşturulduğu, servisten yararlanmak isteyen personelin ikamet adreslerine en yakın servis noktalarına gelerek servisi kullandıkları, toplu ... sözleşmesinin 74 üncü maddesi incelendiğinde işçilerin ... ... evlerinin önünden alınıp tekrar bırakılmak suretiyle taşınmaları gibi bir uygulama olmadığı, bir kısım işçilerin davalı yanca belirlenen güzergâhlardaki servislerden yararlandığı ancak davacının ikametgâhının merkez ilçe dışında olup ikametgâhının bulunduğu güzergâhlara yönelik servis imkânının bulunmadığı buna göre ... yerine gidiş dönüş için günlük toplam 2 bilet tutarı davacının yol ücretine hak kazandığı gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek ayrıca hükmedilen miktar ve faiz türü ve de faiz başlangıç tarihlerinin de usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının toplu ... sözleşmesi hükümlerinden kaynaklı yol ücretine hak kazanıp kazanmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı Millî Savunma Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.