"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
ri
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ... taşıma Şirketinin ... Şubesinde 01.07.2004 tarihinde Şube müdürü olarak işe başladığını, aralıksız olarak 31.12.2012 tarihine kadar çalıştığını, ... sözleşmesinin işverence feshedildiğini, davalı işverenin sendikal faaliyetleri önlemek amacıyla şubeleri acenteye çevirdiğini, tüm işçilerin acente işçisi olarak gösterildiğini, ancak alınan ücret ve kullanılan yetkiler ile çalışma koşullarının değişmediğini, yapılan işlemin muvazaalı olduğunu ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taraflar arasında bir ... sözleşmesinin olmadığını, acentelik ilişkisinin olduğunu, davacının tacir olduğunu, 2004 yılından 2012 yılına kadar acentelik faaliyetini üstlendiğini, davacıya hak ediş alacağı öngörüldüğünü, tacir olarak kâr zarar riskinin kendinde olduğunu, taraflar arasında ... ilişkisi olduğu kabul edilse dahi sözleşmenin davacı tarafından sonlandırıldığını, muvazaa iddiasında bulunan kişinin bu ilişkinin tarafı olması sebebiyle böyle bir iddiada bulunamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
... 2. ... Mahkemesinin 12.05.2016 tarihli ve 2014/290 Esas, 2019/20874 Karar sayılı kararı ile; davacı ile davalı arasında görünürdeki acentelik ilişkisinin muvazalı olduğu, davacının davalının işyerinde kendisine bağlı işçi olarak çalıştığı, ... sözleşmesinin işverence feshedildiği, davacının ödenmeyen bir kısım işçilik alacakları bulunduğu gerekçesiyle toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 12.11.2019 tarihli ve 2016/22047 Esas, 2019/20874 Karar sayılı ilâmı ile; dava olunanın dava tarihindeki ikametgâh adresinin ...'da, davacının fiilen çalıştığı yerin ise ...'da bulunduğu; davanın 5521 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun 5 ... maddesindeki kesin hükme aykırılık teşkil edecek şekilde yetkisiz ... ... Mahkemesinde açıldığı; davacıya işini yaptığı yer ... mahkemesi ile davalı Şirketin merkezinin bulunduğu yer ... mahkemeleri arasında seçim hakkı sorularak yetkili mahkemenin belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde esasa girilerek karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1. Mahkemenin 21.01.2020 tarihli ve 2019/808 Esas, 2020/81 Karar sayılı kararıyla; davacının seçimlik hakkını ... ... Mahkemelerinden yana kullandığı hususu gözetilerek davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
2. Yetkili ... ... Mahkemesinin 20.11.2020 tarihli ve 2020/527 Esas, 2020/58 Karar sayılı kararıyla; taraflar arasında ... ilişkisi bulunduğu, sözleşmesinin işverence feshedildiği, davacının ödenmeyen bir kısım işçilik alacakları bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 21.09.2021 tarihli ve 2021/5262 Esas, 2021/12463 Karar sayılı ilâmı ile; dava konusu kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin alacaklarının belirsiz alacak davasına konu edilemeyecekleri nazara alınarak dava şartı yokluğundan anılan alacaklara yönelik taleplerin usulden reddi gerekirken esasa girilerek karar verilmesinin hatalı olduğu, öte yandan giydirilmiş ücret hesaplamasında giyim yardımının dikkate alınmasının yerinde olmadığı; ayrıca davacının 8 yıllık çalışma süresi boyunca hiç yıllık izin kullanmaması hayatın olağan akışına ... olduğundan bu hususta davacı asılın beyanı alındıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçeleri ile Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
3. Dairemizin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekilinin maddi hata talepli dilekçesi üzerine, Dairemizin 09.02.2022 tarihli ve 2022/1249 Esas, 2022/1495 Karar sayılı ilâmı ile; maddi hata talebinin reddine karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda beyanı alınan davacı asılın çalıştığı süre boyunca hiç izin kullanmadığını belirttiği, giydirilmiş ücret yönünden bilirkişiden ek rapor alındığı, ek rapor doğrultusunda ve davacının kazanılmış hakları da gözetilerek karar verildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı vekili; davacının işçi sıfatını haiz olmayıp acente olması sebebiyle işçilik alacağı adı altında hiçbir alacağa hak kazanamadığını, davacının kendi muvazaasından yararlanmasının da mümkün olmadığını, davacıya fazlaca yapılan ödemelerin ilgili alacaklardan mahsubu gerektiğini, çelişkili tanık beyanları ile hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, davacını iddia ettiği çalışma saatlerinin ... dışı olduğunu, kargo personellerinin belirli saatlerde çalıştığının herkesçe bilindiğini, alacaklardan Mahkemece yapılan indirim oranının az olduğunu, en az %50 indirim yapılması gerektiğini, fazla çalışma ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının belirsiz alacak davası ile talep edilebilmesinin mümkün olmadığını, zamanaşımı itirazlarının dikkate alınmadığını, davacı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin fahiş olduğunu, davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin ise hatalı olduğunu, Mahkeme gerekçesinin kanuna uygun olmadığını belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davacı vekili katılma yoluyla sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde; davanın fazlaya ilişkin haklar saklı tutulmak kaydıyla kısmi dava olarak açıldığını, bozma ilâmı ile bozmaya uygun Mahkeme kararının hatalı olduğunu, Yargıtay bozma ilâmının kendi içinde çelişkili olduğunu, Daire içinde belirsiz alacak konusunda verilen çelişkili kararların hukuki güvenliği ihlal ettiğini belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davanın belirsiz alacak davası olarak açılıp açılamayacağı ile vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi, 438 ... maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 6100 sayılı Kanun'un 107 nci maddesi, 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile 115 ... maddesi, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.