"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/4752 E., 2023/7 K.
DAVA TARİHİ : 02.11.2018
KARAR : İstinaf başvurularının kabulü ile davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tespit ve alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait ... Tersane Komutanlığı 91. Metal Kaplama Fabrikasında Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalıştırılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) kapsamında bir işte çalışmasına rağmen söz konusu madde hükmüne aykırı olarak günde 8,5 saat çalıştırıldığını, toplu ... sözleşmesinin 52 nci maddesinde öngörülen kısa çalışma priminin ödenmediğini, daha önce aynı hususta ... 20. ... Mahkemesinde seri nitelikte açılan davalar sonucunda ilgili işyerinin Yönetmelik kapsamında olduğunun belirlendiğini ileri sürerek fazla çalışma ve kısa çalışma primi alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'ini ileri sürmüş ve davacının işyerinde (A) grubu idareci olarak çalışması, Yönetmelik'te belirtilen işleri fiilen yapmayan ve ilgili işlerin zararlı etkilerine maruz kalmayan çalışanlardan olması nedeniyle Yönetmelik kapsamında kabul edilmeyeceğini, davacının taleplerinin tamamen haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 55. ... Mahkemesinin 20.01.2022 tarihli kararıyla davacının günde 7,5 saat çalışması gereken işlerde çalıştığı gerekçesiyle bilirkişi raporundaki hesaplamaya göre ıslaha karşı zamanaşımı def'i de gözetilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 08.....2022 tarihli kararıyla toplu ... sözleşmesinin 51 inci maddesinin (b) bendinde ödeme günü açıkça kararlaştırıldığından fazla çalışma ücret alacağı yönünden faiz başlangıç tarihlerinin, toplu ... sözleşmesinde öngörülen ödeme tarihi olarak belirlenmesinde isabetsizlik olmasa da hüküm altına alınan fazla çalışma ücreti alacağına en yüksek işletme kredisi faizi uygulanmasının isabetsiz olduğu, dava ve ıslah tarihinden itibaren en yüksek işletme kredisi oranını geçmeyecek şekilde en yüksek banka mevduat faizi uygulanması gerektiği kanaatiyle davalının istinaf başvurusunun uygulanan faiz yönünden kabulü ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş gerekçeden farklı olarak kısa çalışma primi alacağına dava ve ıslah tarihinden itibaren en yüksek işletme kredisi oranını geçmeyecek şekilde en yüksek banka mevduat faizi uygulanmasına karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 12.10.2022 tarihli kararıyla arabuluculuk son tutanak tarihinden sonra ihtilaf konusu olan, son tutanak tarihi 17.10.2018 ile dava tarihi 02.11.2018 tarihleri arasında kalan talep dönemi için arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediği dikkate alındığında Mahkemece, bu döneme ilişkin talebin dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının hatalı olduğu, hüküm altına alınan alacakların her ikisi için de en yüksek işletme kredisi faizi uygulanması gerektiği hâlde Bölge Adliye Mahkemesince faiz yönünden hatalı belirleme ile gerekçe hüküm çelişkisi yaratılarak hüküm kurulmasının isabetsiz olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak resen hesaplama ile taleple bağlı kalınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; ikramiye alacağına arabuluculuk son tutanak tarihinden faiz işletilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davacının idareci olup fiilen diğer işçilerin yaptığı işi yağmadığını, idarecilik primi ödendiğini, davacının ilgili Yönetmelik kapsamında olmadığını, davacıya haftalık 42,5 saat çalışılmasına rağmen 45 saat üzerinden ödeme yapıldığını, faiz türü ve başlangıcının hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, arabuluculuk son tutanak tarihini aşan talepler bakımından dava şartının gerçekleşip gerçekleşmediği, hesaplama unsurları, kısa çalışma prim alacağına uygulanan faiz türü ve başlangıç tarihine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 53 üncü maddesi, Yönetmelik hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; taraflarca temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.