"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/182 E., 2022/1496 K.
DAVA TARİHİ : 17.05.2021
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/248 E., 2021/470 K.
Taraflar arasındaki yetki belgesinin hükümsüz kaldığının tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ile davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili Şirketin muhtelif işkollarında ... merkezli olarak faaliyet gösteren bir anonim şirket olduğunu, davalı Sendika tarafından Bakanlığa yapılan müracaat sonucu müvekkiline bağlı 7 No.lu iletişim işkolunda faaliyet gösteren işyerlerinde gerekli çoğunluğu sağladığının tespiti ile yetki belgesi alındığını, taraflar arasında toplu ... sözleşmesi süreci yürütüldüğünü ve neticede sürecin uyuşmazlıkla sonuçlandığını, müteakiben davalı Sendika tarafından grev kararı alındığını ancak uygulanmadığını, davaya konu uygulanmayan grev ile ilgili olarak sonradan grev oylaması yapılmış olmasının grev hakkının düştüğü ve yetki belgesinin hükmünün kalmadığı sonucunu değiştirmeyeceğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) 60 ıncı maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca yetki belgesinin hükümsüz kaldığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacı Şirketin aynı grev ile ilgili grevin iptali ve grev kararı alan Sendikanın yetkisinin düştüğünün tespitine ilişkin dava açtığını ve bu davada da ret kararı verildiğini, derdestlik itirazında bulunduklarını, taraflar arasında toplu ... sözleşmesi görüşmelerinin 6356 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak yapıldığını, tarafların sadece birkaç madde üzerinde anlaşamadığını, bu anlaşılamayan maddeler için uyuşmazlık tutanağı düzenlenerek yetkili makam olan ... Çalışma ve ... Kurumu İl Müdürlüğüne bildirildiğini, daha sonra yapılan arabuluculuk aşamasından da sonuç alınamaması üzerine müvekkili Sendika tarafından grev kararı alınarak davacı Şirkete ve yetkili makama bildirildiğini, sendika üyesi işçilerin grev oylaması talep etmesi ve grev oylaması sonucunda hayır sonucu çıkması nedeniyle grev kararının hiç uygulanamadığını, grev oylamasının kanuna uygun şekilde ifa edildiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili cevap dilekçesinde; yapılan grev oylaması sonucu işyerlerinde çalışan işçilerden 150 işçinin oylamaya katıldığını, 40 işçinin greve evet, 110 işçinin greve hayır şeklinde oy kullandığını, yine diğer davalı tarafından Yüksek Hakem Kuruluna başvurulması sonucu Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığınca 20.05.2021 tarihli ve 2021/152 Esas, 2021/336 Karar sayılı kararın verildiğini, grev oylamasının da Kanun'a uygun olarak gerçekleştirildiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosyaya sunulan evraktan da anlaşılacağı üzere işyerinde grevin başlamadığı, çalışan işçilerin grev oylaması talep ettiği ve oylamaya katılan işçilerden 110 işçinin hayır oyu kullandığı, Sendikanın 03.03.2021 tarihinde toplu ... sözleşmesi için Yüksek Hakem Kuruluna başvurduğu, Sendikanın Kanun'da belirtilen 6 ... günlük süre içerisinde usulünce Yüksek Hakem Kuruluna başvurması sebebiyle yetkisinin devam ettiği ve açılan davanın yersiz olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ile davalılardan ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili dava dilekçesinde ileri sürdüğü sebeplerle davaya konu uygulanmayan grev ile ilgili olarak sonradan grev oylaması yapılmış olmasının grev hakkının düştüğü ve yetki belgesinin hükmünün kalmadığı sonucunu değiştirmeyeceğini, neticede grev hakkının düştüğünü ve davalı Sendikanın yetki belgesinin hükümsüz kaldığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesince 6356 sayılı Kanun'un 61 inci maddesinin üçüncü fıkrası hilafına mutlak suretle kesin olarak verilmesi gereken kararın istinaf yolu açık olarak verildiğini, İlk Derece Mahkemesi tarafından verilen ret kararının bu yönüyle usule aykırı olduğunu, işbu sebeple taraflarınca tavzih talep edilmiş olmasına rağmen tavzih taleplerinin hiçbir şekilde dikkate alınmadığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın kesin olarak reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı ... istinafı yönünden yapılan incelemede, davanın niteliği itibarıyla istinaf ve temyiz yollarının açık olduğu anlaşılmakla, davalı Sendikanın bu yöne ilişkin itirazının yerinde görülmediği; davacı istinafı yönünden yapılan incelemede ise somut olayda, davalı Sendikanın davacıya ait aynı işkolunda bulunan işyerleri için işletme düzeyinde toplu ... sözleşmesi yapma yetkisini aldığı, davacının bu yetkiye itiraz etmediği, yetki belgesinin kesinleştiği ve toplu ... sözleşmesi görüşmelerinin başladığı ancak toplu ... görüşmelerinde anlaşmazlık çıkması üzerine davalı Sendikanın grev kararı aldığı, grev oylamasında hayır çıkması nedeniyle grevin uygulanmadığı ve toplu ... uyuşmazlığının çözümü için Yüksek Hakem Kuruluna başvurulduğu, buna göre 6356 sayılı Kanun'un 60 ıncı maddesinin dördüncü fıkrasındaki şartların oluşmadığı, davacının söz konusu grevin kanun dışı olduğu ve grev oylamasının iptaline yönelik açtığı davaların da reddedilerek kesinleştiği, bu itibarla Mahkemece verilen kararın isabetli olduğu gerekçesiyle başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebeplerle temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, bildirilen tarihte grevin başlamadığı iddiasıyla yetki belgesinin hükümsüz kaldığının tespiti istemi ile buna ilişkin davada verilen hükmün kesin olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6356 sayılı Kanun'un “Grevin tanımı” kenar başlıklı 58 inci maddesi şöyledir:
“(1) İşçilerin, topluca çalışmamak suretiyle işyerinde faaliyeti durdurmak veya işin niteliğine göre önemli ölçüde aksatmak amacıyla, aralarında anlaşarak veya bir kuruluşun aynı amaçla topluca çalışmamaları için verdiği karara uyarak işi bırakmalarına grev denir.
(2) Toplu ... sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması hâlinde, işçilerin ekonomik ve sosyal durumları ile çalışma şartlarını korumak veya geliştirmek amacıyla, bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılan greve kanuni grev denir.
(3) Kanuni grev için aranan şartlar gerçekleşmeden yapılan grev kanun dışıdır.”
2. 6356 sayılı Kanun’un “Kanuni grev ve lokavt kararının alınması ve uygulamaya konulması” kenar başlıklı 60 ncı maddesi de şöyledir:
“(1) Grev kararı, 50 nci maddenin beşinci fıkrasında belirtilen uyuşmazlık tutanağının tebliği tarihinden itibaren altmış gün içinde alınabilir ve bu süre içerisinde altı ... günü önceden karşı tarafa bildirilecek tarihte uygulamaya konulabilir. Bu süre içerisinde, grev kararının alınmaması veya uygulanacağı tarihin karşı tarafa bildirilmemesi hâlinde toplu ... sözleşmesi yapma yetkisi düşer.
(2) Uyuşmazlığın tarafı olan işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren, grev kararının kendisine tebliğinden itibaren altmış gün içinde lokavt kararı alabilir ve bu süre içerisinde altı ... günü önceden karşı tarafa bildirilecek tarihte uygulamaya koyabilir.
(3) Grev ve lokavt kararları, kararı alan tarafça işyeri veya işyerlerinde derhâl ilan edilir.
(4) Bildirilen tarihte başlamayan grev hakkı veya lokavt düşer. Süresi içinde grev kararı uygulamaya konulmamışsa ve alınmış bir lokavt kararı da yoksa veya lokavt da süresi içinde uygulamaya konulmamışsa yetki belgesinin hükmü kalmaz.
(5) Grev ve lokavt kararlarının uygulanacağı tarih, kararı alan tarafça karşı tarafa tebliğ edilmek üzere notere ve bir örneği de görevli makama tevdi edilir. Uygulama tarihi, kararı alan tarafça ayrıca işyeri veya işyerlerinde derhâl ilan edilir.
(6) (İptal: Anayasa Mahkemesinin 22/10/2014 tarihli ve E.: 2013/1, K.: 2014/161 sayılı Kararı ile.)
(7) Kanuni grev kararı alınan bir uyuşmazlıkta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı uyuşmazlığın çözümü için bizzat arabuluculuk yapabileceği gibi bir kişiyi de arabulucu olarak görevlendirebilir.”
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.