"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/212 E., 2022/450 K.
DAVA TARİHİ : 23.11.2018
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2018/482 E., 2020/285 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı nezdinde doktor olarak 01.10.2007-26.09.2018 tarihleri arasında kesintisiz çalıştığını, son ücretinin aylık net 14.057,22 TL olduğunu, müvekkili davacının Temmuz-Ağustos 2018 dönemi ücretlerinin eksik ödendiğini, Eylül 2018 ücretinin ise hiç ödenmediğini, davacının haftanın 7 günü 08.00-16.00 arası, haftada 2 defa da acil servis nöbeti tutmakla bu günlerde 09.00’dan ertesi gün akşam 18.00’e kadar çalıştığını, ... bayram ve genel tatil günlerinde de aynı şekilde çalıştığını, yıllık izinlerin kullandırılmadığını, çalıştığı süre boyunca primlerinin eksik ücret üzerinden gösterildiğini, tüm bu nedenlerle ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile bakiye ücret, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının müvekkili Şiket nezdinde 02.02.2010-26.09.2018 tarihleri arasında hekim olarak çalışıp kendi iradesi ile haklı bir sebebi de olmadan istifa ederek işten ayrıldığını, davacının toplam 9.460.45 TL alacağının bulunduğunu, ancak bu alacağın ihbar tazminatına mahsup edilmesi sonucu 1.981,74 TL borçlu olduğunu, tüm fazla çalışma ücretlerinin imzalı bordrolarda tahakkuk ettirilerek ödendiğini, elden ücret ödemesinin söz konusu olmadığını, tüm ödemelerin kayıt ve bordrolara uygun olarak banka yoluyla yapıldığını, yıllık izinlerinin kullandırıldığını, ücret alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 02.02.2010-26.09.2018 arasında toplam 8 yıl, 7 ay, 25 gün davalı nezdinde çalıştığı, davacının çıplak net ücretinin aylık 12.073,51 TL olduğu, davacının zamanaşımına uğramayan tüm hizmet döneminde haftada 2 gün 09.00-09.00 saatleri arasında 24 saat nöbet usulü şeklinde, 3 gün de evde hizmet veya cenaze hizmetinde 08.00-16.00 saatleri arasında çalıştığı, haftalık 16 saat fazla çalışma yaptığı, ... bayram ve genel tatillerde de aynı şekilde çalışmaya devam ettiği, ancak söz konusu çalışmalarının karşılığının işverence tam olarak ödenmediği; davacının hafta tatillerini kullandığı, kullandırılmayan bakiye 17 gün yıllık izninin bulunduğu, davalı tarafça yapılan ödemelerin mahsubu ile davacının eksik ödenen ücret alacağının da bulunduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; kendi isteği ile işten ayrılan davacının tazminata hak kazanamayacağını, ... İstatistik Kurumu verilerine göre ortalama emsal hekim ücretinin 3.500,00 TL olduğunu, davacının aldığı son ücretin net 14.057,22 TL olduğu iddiasının gerçek dışı olup davacı tarafından iddia edilen bu miktarın içerisinde prim ve ek ödemeler adı altında bir miktar bulunduğunu, bunun tamamının aylık ücretinin olmadığının davacının da kabulünde olduğunu, fazla çalışma ile ... bayram ve genel tatil ücretlerinin tahakkuklu imzalı ücret bordroları ile ödendiğini, indirim oranının en az %50 olması gerektiğini, bilirkişinin rapor düzenlerken kanunen yasak olmasına rağmen hukuki değerlendirmelerde bulunduğunu, taleplerin zamanaşımına uğradığını, yıllık izin ücreti fesihle muaccel hâle geldiğinden çıkış işlemleri sırasında hukuka uygun şekilde ihbar tazminatı kesintisi yapılarak davacının kalan yıllık izin ücretinden mahsup edildiğini, bu nedenle davacının müvekkili Şirket nezdinde ödenmemiş yıllık izin ücreti alacağının bulunmadığını savunarak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi raporunun takdiri bir delil olup hâkimin bilirkişinin oy ve görüşünü diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendireceği, bilirkişi raporunun hâkimi bağlamayacağı, bu nedenle "bilirkişinin kanunen yasak olmasına rağmen hukuki değerlendirmelerde bulunduğu" yönündeki itirazın sonuca etkili olmadığı, davacının tespit edilen aylık ücretinin dosya kapsamı ve mevcut delil durumu ile uyumlu olduğu, yapılan yargılama sonucunda davacının ücret alacaklarının bulunduğu tespit edildiğinden ... sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenlerle feshedildiği ve davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, fazla çalışma ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının tanık ifadelerine ve dosya kapsamına uygun olarak hesap edildiği, bordrolardaki tahakkukların değerlendirildiği, Mahkemece bu alacaklar bakımından yapılan tespitin isabetli olduğu, zamanaşımı def'inin Mahkemece gözetildiği gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde belirttiği gerekçelere dayanarak ve resen dikkate alınacak nedenlerle davanın reddine karar verilmek üzere Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının ortadan kaldırılmasını ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... sözleşmesinin feshi ile davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, ücretin miktarı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti ve ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı, hesaplanması ve karşılığı ücretlerin ödenip ödenmediği hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 24, 32, 41, 44, 47, 53, 57 nci maddeleri ile 120 nci maddesindeki atıf uyarınca hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş ve işyerinden çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda, tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
3. Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dâhilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
4. Somut uyuşmazlıkta dava dilekçesinde, davacının haftanın iki günü acil servis nöbetinde sabah 09.00 ile ertesi gün akşam 18.00 saatleri arasında, diğer günler ise 08.00-18.00 saatleri arasında çalıştığı ileri sürülmüş olup İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının haftada iki gün 24 saat acil nöbeti dolayısıyla 4 saat ara dinlenme tenzili ile 40 saat çalıştığı; haftanın üç günü ise 08.00-16.00 saatleri arasında 1 saat ara dinlenme tenzili ile 21 saat çalıştığı, toplam 61 saatlik haftalık çalışması bulunan davacının haftalık 16 saat fazla çalışma yaptığının kabulü ile fazla çalışma ücreti alacağı hesaplanmıştır. Ancak dosya kapsamında dinlenen davacı tanıklarının beyanlarına göre davacının evde bakım ve cenaze hizmetleri için çalıştığı haftanın üç gününde çalışma saatlerinin 09.00-16.00 saatleri arasında olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre ilgili günler bakımından davacının çalışmasının 09.00-16.00 saatleri arasında olduğu ve davacının haftalık 13 saat fazla çalışma yaptığının kabulü ile fazla çalışma ücreti alacağının hesaplanmasının yapılan işin niteliği ve dosya kapsamına uygun düşeceği anlaşılmaktadır. Yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.