"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin başvurusunun esastan reddi, davacı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı asıl işveren Karayolları Genel Müdürlüğüne ait işyerinde DT Enerji Üretim AŞ (DT AŞ) ve UDK Müh. İnş. Nak. Tem İth. İhr.San. Tic. AŞ'nin (UDK AŞ) oluşturduğu ortak ... alt işverenliğinin işçisi olarak çalıştığını, bu Şirketler ile davalı İdare arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğunu, işyerinde Yüksek Hakem Kurulunun 02.10.2019 tarihli ve 2019/256 Esas, 2019/455 Karar sayılı kararıyla toplu ... sözleşmesinin uygulanmaya başlandığını, davacı tarafın sendika üyesi olduğunu, toplu ... sözleşmesinde düzenlenen alacakların işverence hiç ödenmediğini iddia ederek çocuk yardımı, yemek yardımı, yakacak yardımı, ... harçlığı, ikramiye ve ücret farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, Sendikanın işçi adına dava açma yetkisinin araştırılması gerektiğini, İdarenin ihale makamı olduğunu, davacı ile işçi işveren ilişkileri olmadığını, ortak girişimi oluşturan Şirketler ile İdare arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığını, alacağa dayanak olan toplu ... sözleşmesinin tarafı olmadıklarını, bu nedenle de toplu ... sözleşmesinden kaynaklı ödeme yükümlükleri bulunmadığını, davacının rutin yol bakım ve onarım ile kar ve buz mücadelesi yapılması işine ait ihale kapsamında çalıştığını, ihalenin yapım ihalesi olduğunu, husumet itirazları olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı ... Müdürlüğüne ait bir kısım yolların bakım ve onarım gibi rutin işlerinin yapılan hizmet alım sözleşmeleri ile DT AŞ ve UDK AŞ tarafından oluşturulan adi ortaklığa verildiği, sözleşme konusu işlerin davalı İdarenin asıl işi olan yol yapımına yardımcı ... niteliğinde olduğu, sözleşme kapsamından anahtar teslim şeklinde ... sözleşme olduğu kanaatine varılmadığı, davalı İdare ile sözü edilen Şirketler arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğu, toplu ... sözleşmesinin 01.12.2018-17.07.2021 tarihleri arasında yürürlükte olduğu, davacının toplu ... sözleşmesinin imzalandığı tarihinde sendika üyesi olduğu ve yürürlük tarihi itibarıyla sözleşmeden yararlanabileceği, davalı ... Müdürlüğünün asıl işveren olarak bilirkişi raporu ile hesaplanan alacaklardan sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; yemek yardımı alacağına takdiri indirimin uygulanmasının doğru olmadığını, kabul anlamına gelmemek üzere indirim uygulansa bile indirimden dolayı reddedilen kısım yönünden davalı yararına vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğini, alacaklara arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; zamanaşımı def'i ve hak düşürücü süre itirazlarını tekrarladıklarını, davacının müvekkili İdare çalışanı olmadığını, yüklenici firma bünyesinde çalıştığını, müvekkilinin ihale makamı olduğunu, yükleniciye verilen işin yapım işi olduğunu, süreklilik arz etmediğini, müvekkili İdareye husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkilinin toplu ... sözleşmesinin tarafı olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı ...'ne ait işyerinde hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yüklenici firmalar bünyesinde çalıştığı, sendika üyesi olduğu, davalının asıl işveren olarak işçilik alacaklarından sorumlu olduğu, Yüksek Hakem Kurulu tarafından bağıtlanan Yol ... Sendikası ile DT AŞ ve UDK AŞ'nin oluşturduğu ortak ... arasında imzalanan 01.12.2018-17.07.2021 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi gereğince ücret alacaklarının dosya kapsamına uygun olarak hesaplandığı, ancak davacının dava dilekçesinde yemek yardımı dışındaki alacaklar yönünden hak ediş tarihinden, yemek yardımı alacağına ise dava tarihinden itibaren faiz işletilmesini talep ettiği, dava dilekçesindeki talebin arabuluculuk son tutanak tarihini kapsaması nedeniyle yemek yardımı dışındaki alacakların tümüne bu tarihten itibaren, yemek yardımı alacağının 50,00 TL'lik kısmına dava, geri kalan kısmına ise arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken dava dilekçesindeki miktarlara arabuluculuk son tutanak tarihinden, artırılan miktarlara ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmesinin hatalı olduğu, diğer yandan reddedilen miktarın yemek ücretine uygulanan indirim oranından kaynaklandığı anlaşıldığından davalı yararına ret vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı ... ile ihbar olunan Şirketler arasındaki ilişkinin asıl işveren alt işveren ilişkisi olup olmadığı, davacı işçinin toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ve davalının bu alacaklardan sorumlu olup olmadığı noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un "Görev ve Yetkiler" kenar başlıklı 4 üncü maddesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.