"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı işyerinde çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, alt işveren bünyesinde çalışmakta iken ücretinin asgari ücretin belirli bir ... fazlası olarak belirlendiğini ve ödendiğini, kadroya geçerken ... ... sözleşmesi imzaladığını ve ücretinin yine asgari ücretin belirli bir ... fazlası olarak belirlendiğini, ancak davalı tarafından eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek ödenmeyen ücret, ikramiye ve ilave tediye fark alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve uygulamaya konulan toplu ... sözleşmesi hükümleri dikkate alınarak ücretin belirlendiğini, ücrette indirimin veya hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını, davacının fark ücret alacağı ile buna bağlı ikramiye ve ilave tediye alacağı farkı alacaklarının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının dönemsel ücretlerinin eksik hesaplanarak ödendiği, fark ücret alacağı talebinin yerinde olduğu değerlendirilerek bilirkişi tarafından 2021 yılına ait 01.01.2021-31.12.2022 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi 08.09.2021 tarihinde imzalandığından, arabuluculuk başvuru tarihinden sonra imzalanması nedeniyle muaccel olmadığı belirtilerek 31.12.2020 tarihine kadar hesaplama yapılıp davacı tarafça bu hesaba göre ıslah yapıldığı, davacının alacaklara hak kazandığı, Yüksek Hakem Kurulu kararıyla bağıtlanan toplu ... sözleşmesinin yürürlük tarihinin 31.10.2020 tarihi itibarıyla son bulduğu, bilirkişi tarafından 31.12.2020 tarihine kadar ikramiye alacağı yönünden hesaplama yapılmış ve davacı tarafça ıslah edilmiş olup Yüksek Hakem Kurulu kararıyla bağıtlanan toplu ... sözleşmesi gereğince ve ... ... sözleşmesi dikkate alındığında fark ikramiye alacağına hak kazandığı, taraflar arasında imzalanan ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde ise "İşçiye yapılacak ödemelere ilişkin hesap dönemi, her ayın 15'i ile bir sonraki ayın 14 üncü günüdür" şeklinde, ikramiyeye ilişkin hükmünde ise ; "işçilere Ocak ve Temmuz aylarında 5’... günlük olmak üzere yılda toplam 10 günlük (5x2=10) ücretleri tutarında ikramiye ödenir." şeklinde düzenleme bulunduğu, bu hükümlerde ödeme için tereddüte yer vermeyecek şekilde belirli ya da kesin bir vade söz konusu olmadığından kendiliğinden temerrüt gerçekleşmeyeceği, konuya ilişkin içtihatlar gereği dava konusu alacakların dava tarihinden önce arabuluculuk aracılığıyla talep edilmesi karşısında davalı işverenin arabuluculuk son tutanak tarihi itibarıyla temerrüde düştüğünün kabul edilmesi gerektiği, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde, kamuda sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin ücretlerinin tespitinde uygulanacak kuralları belirlemekte olup burada söz konusu olan Yüksek Hakem Kurulu kararıyla bağıtlanan en son toplu ... sözleşmesinin, davacının 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu hükümlerine göre yararlandığı bir toplu ... sözleşmesi niteliğinde olmadığı, bu itibarla davacının ikramiye farkı alacağına en yüksek banka mevduat faizi uygulanması gerektiği gerekçesiyle bilirkişi raporu ile hesaplanan alacakların hüküm altına alınmasına ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; Bakanlık uygulamasının yerinde olduğunu, ücretin düşürülmesi söz konusu olmadığından davacının dava dilekçesinde talep ettiği alacaklara hak kazanamayacağını ... ... sözleşmesi ile toplu işe sözleşmesi hükümlerinin birebir, ... ... ya da bütün olarak değil konuların gruplandırılarak karşılaştırılması gerektiği yönünde yaygın kanı olduğunu, örneğin ... ... sözleşmelerindeki ücret ve ekleri ile ilgili hükümlerin toplu ... sözleşmesinde yer ... ücret ve eklerine ilişkin düzenlemelerle benzer şekilde karşılaştırılması ve bunun neticesinde işçinin ücret ve ekleri açısından daha lehe olan hükümler içermesi hâlinde ... ... sözleşmesinin ücret konusundaki hükümlerinin geçerliliğini sürdürdüğünün kabulü gerektiğini, bu yönde bir karşılaştırma yapılırken ücrete ilişkin hükümlerin bir kısmının toplu ... sözleşmesinden bir kısmının ise ... ... sözleşmesinden alınarak sonuca gidilmesinin doğru olmadığını, faiz başlangıç tarihleri ve oranlarının da hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının sürekli işçi kadrosuna geçişi sırasında düzenlenen ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, ücretin asgari ücretin yüzdelik fazlası olarak belirlenmesine ilişkin düzenleme olduğu, davacının 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesi uyarınca idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücret ve diğer mali sosyal haklarının belirlenmesinde Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu ... sözleşmesinden yararlanacağı, işçinin kadroya geçirildiği sırada yapılan ... sözleşmesinde yazılı asgari ücretin fazla oranıyla belirlenen ... ücrete, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan ocak ve temmuz aylarında %4’lük zamların ilavesiyle, ücret bordrolarında yapılan ödemelerin mahsubu sonucu talep konusu alacaklara hak kazandığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun olduğu, hüküm altına alınan alacaklara uygulanan faiz türü ile faiz başlangıç tarihinde hata bulunmadığı, ancak talep konusu ikramiye alacağının dava dilekçesinde 50,00 TL olarak talep edildiği, bilirkişi raporunda yapılan hesaplama neticesinde 19,50 TL tespit edildiği, Mahkemece de bu rakamın hüküm altına alındığı, buna rağmen davanın tam kabulüne karar verildiğinin yazıldığı, yargılama gideri ve vekâlet ücreti açısından da dava kabul edilmiş gibi hüküm oluşturulduğu, buna ilişkin davalı tarafın istinaf başvurusunun yerinde olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenleri tekrar etmiş ve resen dikkate alınacak sair nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının eksik incelemeye dayalı olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile dava konusu fark alacaklarının bulunup bulunmadığına, faiz başlangıç tarihleri ile oranına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 22 ve 34 üncü maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 ... vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.