"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/420 E., 2022/615 K.
DAVA TARİHİ : 04.02.2014
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı taraf vekillerince temyiz yoluna başvurulmuş ve Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verişmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalılardan Vaillant Isı San. Tic. Ltd. Şti.ne ait işyerinde 01.....1998 tarihinde çalışmaya başladığını, 2007 yılında diğer davalı ... AŞ’nin Vaillant Grup bünyesine katıldığını, davacının da 2008 yılından itibaren yeni bir ... sözleşmesi yapılmamasına rağmen Demirdöküm AŞ bölge sorumlusu olarak çalışmaya devam ettiğini ve en son Demirdöküm AŞ bölge müdürü olarak görev yaptığını, kayden Vaillant Şirketi işçisi olarak göründüğünü, Demirdöküm Şirketi için çalışmaya başladığında Demirdöküm Şirketinden kaynaklı çalışmaları için davacıya ilave ücret ödeneceğinin sözlü olarak söylendiğini ancak herhangi bir ilave ücret ödemesi yapılmadığını, ödenen en son brüt ücretinin 3.920,00 TL olduğunu, yaptığı fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil çalışmalarının karşılığının da ödenmediğini, yıllık izinlerinin tam olarak kullandırılmadığını ve ... sözleşmesinin 30.12.2013 tarihinde işverence haksız şekilde feshedildiğini ileri sürerek ihbar tazminatı ile izin, ücret, fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, iddia edilen ücretin doğru olmadığını, davacının Demirdöküm AŞ'ye ait işyerinde çalışması bulunmadığından Demirdöküm AŞ aleyhine açılan davanın husumet yokluğu sebebi ile reddine karar verilmesi gerektiğini, ... sözleşmesinin 31.12.2013 tarihinde feshedildiğini ve fesih anında davacıya tüm tazminat ve haklarının karşılığı olarak 66.938,38 TL ödendiğini, fesihle birlikte ayrıca 10.389,26 TL tutarında ek ödeme yapıldığını, davacının yıllık izinlerini kullandığını ve ödenmeyen hiçbir işçilik alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 24.05.2018 tarihli ve 2014/323 Esas, 2018/264 Karar sayılı ilâmı ile toplanan kanıtlara ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak davacının Demirdöküm AŞ'de yaptığı çalışmalar için brüt 6.993,88 TL ücret alması gerektiği, Vaillant Şirketinden aldığı brüt 3.920,00 TL’nin de ilave edilmesiyle toplam brüt ücretinin 10.913,88 TL olduğu kabul edilerek bu ücret üzerinden yapılan hesaplamaya itibar edilmiş ve her iki davalının davacının alacaklarından birlikte sorumlu oldukları gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 16.09.2020 tarihli ve 2020/20 Esas, 2020/19 Karar sayılı ilâmı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu, ayrıca davacının aylık ücretinin net 5.000,00 TL olduğu şeklindeki tespitin doğru olduğu ve alacakların hesaplanmasında kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 01.04.2021 tarihli ve 2021/173 Esas, 2021/7350 Karar sayılı ilâmı ile özetle, davacının her iki Şirketten ayrı ayrı ücrete hak kazandığı iddiasının ispatlanamadığı, toplam ücretinin net 5.000,00 TL olduğunun kabulünün dosya içeriğine daha uygun düşeceği, dava konusu alacak miktarlarının artırıldığı ıslah dilekçesinde, ıslah ile arttırılan tutarlar için dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi talep edilmesine rağmen, taleple bağlılık kuralına aykırı şekilde ıslah ile arttırılan miktarlar için de temerrüt tarihinden itibaren faize hükmedilmesinin de isabetsiz olduğu gerekçesi ile karar bozularak dosya kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 14.12.2021 tarihli ve 2021/624 Esas, 2021/633 Karar sayılı kararı ile davacının her iki işveren nezdinde birlikte çalışmasındaki ücretinin net 5.000,00 TL, brüt 6.993,88 TL olarak kabulü suretiyle davacının yılda 4 ücret miktarında ilaveten ikramiye ücret alacağı ispatlanmış olmakla, ücret alacağına ilişkin davacı tarafın itiraz edilen zamanaşımı öncesi ve zamanaşımı dikkate alınmak suretiyle sonraki 01.01.2012 - 31.12.2013 tarihleri arasındaki süreye ilişkin karşılandığı ispatsız, aylık fark 2.296,00 TL ücret farkından oluşan ücret alacağının senede 4, 6 ayda ise 2 fark aylık ücreti olarak ve neticeten bilirkişi raporundaki 6 aylık dönemsel fark ücretin 6 ay değil, 8 aylık miktarları karşılığı resen hesabı gerektiği ve bu doğrultudaki izlenebilir davacı tarafın dosya içerisine sunulan 07.10.2021 havale tarihli ücret alacağına ilişkin hesaplama dökümüne de itibar edilerek davacının, ücretinin, asgari ücretin 2,996 katı kabulü suretiyle tespit edilen fark ücretin, 8 aylık karşılığı olarak hesabı gerektiği ve tablo üzerinden sadeleştirilerek dönemsel olarak 01.01.2012 - 31.12.2013 tarihleri arasındaki eksik ödenen ücretin 66.720,76 TL olduğu, faiz başlangıç niteliği hususunda da uyulan bozma ilâmı da dikkate alınarak dava ile talep edilen miktar kapsamındaki hüküm altına alınan alacaklarda ilk miktarlara temerrüt tarihinden itibaren, ıslahen hüküm altına alınan miktarlara ise dava tarihinden itibaren faiz yürütülmek suretiyle kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 10.05.2022 tarihli ve 2022/2619 Esas, 2022/5710 Karar sayılı kararıyla davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, Mahkemece ücret farkı hesaplanan alt aylık dönemlerde ayrıca iki aylık ikramiye ödemesi bulunduğu, bu nedenle altı aylık dönemlerde sekiz aylık ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiği belirtilerek buna göre ücret farkı alacağı hüküm altına alındığı, ancak önceki kararın davacı tarafından temyiz edilmemesi nedeniyle davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu, davalı yararına usuli kazanılmış hak ihlal edilerek ücret farkı alacağının altı aylık dönemlerde sekiz aylık ücret üzerinden hesaplanmasının hatalı olduğu, kabul şekline göre hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğu tespit edildiğine göre bozmadan sonra hüküm altına alınacak veya reddedilecek alacak miktarları yönünden vekâlet ücreti ve yargılama gideri hakkında yeniden bir değerlendirme yapılması gerektiğinin gözden kaçırılmaması gerektiği gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmı doğrultusunda davacının ücret alacağına ilişkin 6 aylık dönemlerdeki 2 aylık prim ücretine dair talebine de itibar edilemeyerek faiz başlangıç ve niteliklerine dair bozma ilâmındaki hususlar, yargılama giderine ilişkin olarak da en son verilen karardaki haklılık durumları dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili, davacının ücretinin hatalı belirlendiğini, Mahkemenin 14.12.2021 tarihli kararının yerinde olduğunu, ikinci bozma ilâmındaki usuli kazanılmış hak kavramının hatalı değerlendirildiğini, davacının 66.720,76 TL ücret alacağının bulunduğunu ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Davalılar vekili, davacının alacaklarından davalı Şirketlerin müşterek ve müteselsil olarak sorumlu olduğu şeklindeki kabulün hatalı olduğunu, faizin hatalı olarak tespit edildiğini, müvekkili Şirket lehine karşı vekâlet ücretinin doğru hesaplanmadığını, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmesine rağmen yargılama gideri ve harç bakımından sadece davalıların sorumlu tutulmasının hatalı olduğunu belirterek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, fark ücret alacağının hesaplanması ile yargılama gideri ve vekâlet ücretinin hesabı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci maddesi.
3. 6100 sayılı Kanun'un 297 ve 326 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin ilgililere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
....03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.