"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2020/515 E., 2023/73 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde kalite güvence lideri olarak 15.12.2010-17.....2014 tarihleri arasında çalıştığını, asgari geçim indirimi hariç 1.880,96 TL ücretle çalışmasına rağmen Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında ücretinin düşük gösterilmesi, primlerin eksik ödenmesi nedeni ile müvekkilinin haklı nedenle ... sözleşmesini feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ve fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının işyerinde kalite kontrol bölümünde haberleşme teknolojisi teknikeri - güvence sorumlusu olarak yaklaşık 4 yıl boyunca çalıştığını, davacının Şirket yetkilisine işten ayrılacağını belirttiğini ve bildirirken de gayet iyi dileklerini ilettiğini, ihtiyaç duyulduğunda her zaman yardım edeceğini belirttiğini, ücretleri ve hakları verilmeyen biri gibi davranmadığını, fazla çalışma ücreti talebinin haksız olduğunu, fiili olarak fazla çalışmayı gerektirecek kapasitede ... yapılmadığını, yasal çalışma saatleri içerisinde çalışıldığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 18.03.2016 tarihli ve 2014/585 Esas, 2016/311 Karar sayılı kararı ile; tanık beyanları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından 17.....2014 tarihinde davacının haklı nedenle ... sözleşmesini feshettiği, bu nedenle davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, imzalı ücret bordrolarında fazla çalışma tahakkuku yapılmadığının tespit edildiği, tanık anlatımlarından fazla çalışma hesap unsurlarının oluşmadığı, fazla çalışmaların ispatlanamadığı gerekçesiyle fazla çalışma ücreti talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 13.10.2020 tarihli ve 2016/25843 Esas, 2020/11664 Karar sayılı ilâmı ile; davacının işverene gönderdiği 17.....2014 tarihli fesih ihtarnamesinde haftanın 5 günü 08.00-18.00, cumartesi günleri 08.00-16.00 saatleri arasında çalıştığını ileri sürdüğü, dinlenen davacı tanığının da haftada 6 ... için 08.00-18.00 saatleri arasında çalışıldığını ancak bir yıllık süre için cumartesi günleri 08.00-16.00 saatleri arasında çalışma olduğunu beyan ettiği, davacının 17.....2014 tarihli ihtarnamesindeki açıklama ile davacı tanığın anlatımının uyumlu olduğu, haftada altı ... çalışmanın varlığının dosya kapsamına göre ispatlandığı, davacı tanığının sadece bir yıl kadar bir dönem için cumartesi günü çalışmasının 08.00-16.00 saatleri arasında gerçekleştiğini ileri sürdüğü ve davacının ihtarnamesinde cumartesi günleri çalışmanın 08.00-16.00 saatleri arası yapıldığı açıklandığından talep ile bağlı kalınarak haftanın 5 günü 08.00-18.00 ve cumartesi günleri 08.00-16.00 saatleri arasında çalışma esasına göre istek konusu dönem için ara dinlenme süresi düşülerek hesaplama yapılması ve takdiri indirim hususu da değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken Mahkemece tanık beyanı hatalı değerlendirilerek fazla çalışma ücreti talebinin reddedilmesinin hatalı olduğu şeklindeki gerekçe ile Mahkeme hükmünün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; tanık beyanına göre hesaplanan fazla çalışma ücretinden indirim yapılmadığını, tüm çalışma dönemine dair fazla çalışma ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu, bir davada iki kez ıslah yapılamayacağını, fazla çalışma alacağının zamanaşımına uğradığını, ... delil olan davacı tanığı davacıdan önce işten ayrıldığından, beyanının tüm dönem için esas alınamayacağını, hesaba esas alınan ücretin hatalı olduğunu ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, bozmadan sonra ... kurulacak hükümde bozma dışında kalan alacak kalemleri hakkında nasıl bir karar verilmesi gerektiği ile tanık beyanına göre hesaplanan fazla çalışma ücretinden indirim yapılması gerekip gerekmediği hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 6100 sayılı Kanun'un "Hükmün kapsamı" kenar başlıklı 297 nci maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
"Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir."
3. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 41, 63 ve 68 ... maddeleri.
4. Dairemizin 15.02.2022 tarihli ve 2022/1004 Esas, 2022/1761 Karar sayılı ilâmında, fazla çalışma ücreti alacağından indirime yönelik ilkeler şu şekilde açıklanmıştır:
"...
İşçinin fazla çalışma, hafta tatili ücreti ve ... ... genel tatil ücreti alacaklarından indirim yapılması konusunda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Söz konusu alacakların ... bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtayca son yıllarda indirim yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır. Bu indirim, dosyadaki delillerin durumu ve niteliğine göre yapılması gerekli uygun bir indirimdir. Ancak fazla çalışma, hafta tatili veya ... ... genel tatil günlerinde çalışma iddiasının tanık anlatımları yerine yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. Tanık anlatımlarına göre ispat halinde yapılacak indirimin, işçinin çalışma şekline, işin düzenlenmesine ve hesaplanan fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti miktarına göre takdir edilmesi gerektiği gözden kaçırılmamalıdır.
..."
3. Değerlendirme
1. 6100 sayılı Kanun'un 297 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre hüküm fıkrasında, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi zorunludur. Bu biçim, yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereğidir. Aksi hâl, hükmün infazında zorluklara ve tereddütlere, yargılamanın ve davaların gereksiz yere uzamasına, davanın tarafı bulunan kişi ve kurumların mağduriyetlerine sebebiyet verecek ve kamu düzeni ve barışını olumsuz yönde etkileyecektir.
2. Somut olayda bozmadan sonra kurulan hükümde Mahkemece "1-9.095.90 TL kıdem tazminatı alacağı konusunda verilen önceki hüküm kesinleşmiş olmakla bu alacak kalemi konusunda yeniden karar verilmesine yer olmadığına," şeklinde karar verildiği görülmektedir.
3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 22.02.2012 tarihli ve 2012/13-747 Esas, 2012/84 Karar sayılı ilâmında ve Dairemizin emsal kararlarında belirtildiği gibi Yargıtayca bozulan karar, sonraki kararın eki niteliğinde değildir. Bozma ile birlikte önceki hüküm ortadan kalkarak hukuki geçerliliğini yitirir. Mahkemece bozulan karara atıf yapılarak ... hüküm oluşturulamaz. Bozmadan önceki ve bozmadan sonraki kararlar 6100 sayılı Kanun'un 297 nci maddesine uygun olmalıdır.
4. Mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda bozma kapsamı dışında kalan kıdem tazminatı hakkında da açıkça hüküm kurulması gerekirken, yukarıdaki kanuni düzenlemeler ve ilkeler dikkate alınmaksızın bozma sebebi yapılmayan bu alacak kalemi hakkında “yeniden karar verilmesine yer olmadığına” şeklinde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
5. Dairemizin 13.10.2020 tarihli bozma ilâmı doğrultusunda hesaplanan fazla çalışma ücreti alacağında tanık beyanı esas alınarak hesaplama yapılmasına rağmen dosya kapsamına uygun bir indirim yapılmadan alacağın hüküm altına alınması da yerinde görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
19.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.