"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında ... 24. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verilmiştir.
Davacı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 20.....2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı vekili Avukat ... ... ... ile davalı vekili Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin haksız olarak feshedildiği tarihe kadar davalı Şirketin yurt dışında bulunan şantiyelerinde çalıştığını, davacının günlük 12 saati dahi aşan çalışmalarda çalışmak zorunda kaldığını, on beş günde bir defa bir pazar günü olmak üzere ayda iki defa hafta tatili kullandığını, dinî bayramların birinci günleri hariç olmak üzere, diğer dinî ... günlerinde çalıştığını, davacının çalışma dönemi boyunca yıllık ücretli izin hakkını kullanmadığı gibi ücretinin de kendisine ödenmediğini belirterek bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Şirketin dava dışı Age ... CO LLC Şirketin ortağı olmasına rağmen ancak her iki Şirketin yönetimlerinin farklı olduğunu, farklı kanunlara göre kurulduklarını ve farklı tüzel kişiliğe sahip olduklarını, davacının belirttiği tarihler arasında müvekkili Şirkette çalışmadığını, davacının müvekkili Şirket ile hiçbir hukuki bağının olmadığını, bu nedenlerle işbu davada müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, somut uyuşmazlığa 4857 sayılı ... Kanunu ile diğer mevzuatın uygulanamayacağını, dava dışı Age ... CO LLC Şirketi ile imzalanan bir sözleşme uyarınca tarafların ... yasalarını kabul ettiğini, anlaşmazlık durumunda ... mahkemelerinin yetkili olduğunu, ayrıca zamanaşımı def’inde bulunduklarını, mahkemenin işbu uyuşmazlığı çözmekte yetkili olmadığı beyanla davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 24. ... Mahkemesinin 24.09.2020 tarihli ve 2019/333 Esas, 2020/318 Karar sayılı kararı ile; davacının hizmet süresi ve ücret miktarının mahkeme kararı ile kesinleştiği, yıllık izin alacağının bulunmadığını, haftalık 18 saat fazla çalışma yaptığı, hafta tatili ile ... ... ve genel tatil çalışmasının tanık beyanları ile ispatlandığını, ... hukukunun emredicilik yönü ve işçinin korunması ilkesi uyarınca yabancılık unsuru taşıyan bu tür uyuşmazlıklarda ... vatandaşı olan işçinin kamu düzeni de dikkate alınarak yurt dışına gönderen Şirketin yabancı Şirket ile organik bağ değerlendirildiğinde ... ... Hukuku uygulandığını ve organik bağ içinde olan Şirket işvereni kabul edilerek sorumlu tutulduğunu, bu nedenle davalının uygulanması gereken hukuk ve yetkili mahkeme yönündeki itirazlarının kabul edilmediği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 24.03.2021 tarihli ve 2020/3037 Esas, 2021/824 Karar sayılı kararı ile; tanık beyanları ile davacının haftada 18 saat fazla çalışma yaptığının, ayda 2 hafta tatili ile dini bayramların 2 günü haricindeki diğer ... ... ve genel tatil günlerinde çalıştığının ispat edildiğini, taraflar arasında düzenlenen ... sözleşmesinin “maaş” başlıklı 3 üncü ve “çalışma saatleri ve yeri” başlıklı 4 üncü maddeleri birlikte gözetildiğinde aylık ücretin fazla çalışmaları da kapsayacak şekilde belirlendiği, davacının ücretinin asgari ücrete ilave olarak aylık 22,5 saat fazla çalışmanın zamlı kısmını aştığını, sözleşmedeki bu hüküm geçerli olduğu, fazla çalışma miktarından haftalık 5,2 saatlik fazla çalışma süresi indirildiğinde davacının haftalık 12,8 saat fazla çalışmasının bulunduğu gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 28.09.2021 tarihli ve 2021/6915 Esas, 2021/13153 Karar sayılı kararı ile; taraflar arasında bir hukuk seçimi anlaşması bulunduğundan uyuşmazlık hakkında ... hukukunun uygulanması gerektiği, gerekirse ... hukukunda uzman bir bilirkişiden de rapor alınmak suretiyle, dava konusu uyuşmazlık bakımından değerlendirme yapılması ve dosya kapsamındaki delil durumu birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının aralarında davalı ile dava dışı Age ... Co LLC. Şirketi bünyesinde çalıştığı, davacının ... hukuku uyarınca hak kazandığı ... ... ve genel tatil izninin kullandırıldığı veya karşılığı ücretin ödendiğinin davalı işverence kanıtlanamadığı, davacıya fazla çalışma ve hafta tatili ücretlerinin ödendiği, davacının yıllık izinlerini kullandığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; Yargıtayın değişen içtihatları nedeni ile taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğini, ayrıca davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilirken davanın seri dava olduğunun gözetilmediğini, davacıdan 68.000,00 TL bilirkişi ücreti yatırmasının istenmesinin ... yargılanma hakkının ihlali olduğunu, resmi makamlardan yabancı hukukun getirtilmesi gerektiğini, davalı yanca sunulan mevzuata göre karar verilmesinin hatalı olduğunu, davacı ile imzalanan sözleşmelerin okutulmadan, yabancı hukuk bakımından bilgilendirilmeden imzalatıldığını, ... sözleşmesinde haftalık çalışma saatinin 40 saat olarak belirtilmesine rağmen bilirkişi raporunda 48 saat olarak belirtildiğini, yine bilirkişi raporunda davacının günlük 10.5 saat çalıştığı, hafta tatili ücretinin ise günlük 10 saat üzerinden ödendiğinin belirlendiğini, bu durumda davacının hafta tatilinde çalıştığı yarım saatlik çalışma ücretinin ödenmediğini, davacının resmî tatillerde çalıştığını ve bu çalışmalarının karşılığı izin olarak kullanmadığını, ... hukukunun uygulanması gerektiğini, emsal bu yönde dava dosyalarının onandığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının ... hukukuna göre taleplerinin ispatı ve hesaplanması noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 ... maddesi.
2. 5718 sayılı Milletlerarası ... Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 2, 5, 8, 24,27, 40 ve 44 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesince bozma sonrası hükme esas alınan bilirkişi raporunda ... Makamları tarafından inşaat sektöründe haftalık çalışma saatinin 48 saat olarak belirlendiğini, davacının haftalık 63 saat çalıştığı, haftalık 15 saat fazla çalışma yaptığı, ... sözleşmesine göre haftalık 20 saatlik fazla çalışma ücretinin ödendiği, buna göre davacının fazla çalışma ücret alacağının bulunmadığı belirtilmiştir.
3. Davacının ... sözleşmesinde haftalık çalışma saatinin 40 saat olarak düzenlendiği, aylık 80 saat fazla çalışma ücretinin ücrete dâhil olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi tarafından tanık beyanlarına göre davacının haftalık 63 saat fazla çalışma yaptığının kabulü yerinde ise de; ... Makamlarının inşaat işlerinde haftalık normal çalışma süresini 48 saat olarak kabul ettiği gerekçesi ile haftalık çalışma saatinin 48 saat kabul edilmesi yerinde değildir. Hal böyle olunca davacının haftalık çalışma saatinin 40 saat olduğu, tanık beyanlarına göre davacının haftalık 63 saat çalışma yaptığı, ... sözleşmesine göre ödenen haftalık 20 saat fazla çalışmanın düşülmesi ile davacının haftalık 3 saat fazla çalışmasının ödenmediğinin kabulü ile karar verilmesi gerekli iken yazılı gerekçe ile hüküm kurulması hatalıdır.
4. Hafta tatili alacağı bakımından ise esas alınan bilirkişi raporunda ... sözleşmesinde hafta tatili çalışmasının 10 saatlik ücretinin zamlı olarak ödeneceğinin belirtildiği ve ayda 2 günlük hafta tatili ücretinin ödendiği belirtilmiştir. Davacının günlük ara dinlenme sürenin düşümü ile 10.5 saat çalışma yaptığı anlaşılmaktadır. ... sözleşmesine göre 10 saatlik hafta tatili çalışması ödenmesine göre davacının 0.5 saatlik ödenmeyen hafta tatili çalışma ücreti bulunduğu anlaşılmaktadır. Buna göre hafta tatili alacağının hesaplanması ve hüküm altına alınması gerekli iken yazılı gerekçe ile karar verilmesi hatalı olup bu hususta bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.