"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalıya ait işyerinde 07.01.2009-18.09.2013 tarihleri arasında ... makinesi operatörü olarak kesintisiz çalıştığını, son net ücretinin 2.200,00 TL olduğunu, ... sözleşmesinin davacı tarafından keşide edilen 18.09.2013 tarihli ihtarname ile fazla çalışma ücreti, yıllık izin ücreti, resmî ... ve resmî tatil ücretlerinin ödenmemesi, ... ücretin bordroya tam yansıtılmaması ve eksik ödenmesi nedeniyle haklı sebeple feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ücret, fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; iddiaların gerçeği yansıtmadığını, davanın haksız açıldığını savunarak reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 22.03.2016 tarihli ve 2013/1163 Esas, 2016/189 Karar sayılı kararı ile; toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 17.09.2019 tarihli ve 2017/24006 Esas, 2019/16506 Karar sayılı ilâmı ile; öncelikle dava dışı şirketler ile davalı arasında herhangi bir bağ bulunup bulunmadığı, varsa ne tür bir hukuki ilişki bulunduğu da açıklığa kavuşturulmak suretiyle davacının çalışma süresinin belirlenmesi, bu sürenin kesintisiz olup olmadığının netleştirilmesi ve sonucuna göre dosya kapsamındaki tüm deliller birlikte değerlendirilerek davalı Şirketin uyuşmazlık konusu döneme ilişkin alacaklardan sorumlu olup olmadığının belirlenmesi gerektiği, davacı işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunduğundan emsal ücret araştırması yapılarak bu araştırma sonucunda elde edilen verilerle tanık beyanları ve dosya kapsamındaki diğer tüm deliller birlikte değerlendirilerek ... ücret miktarı noktasında bir sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 17.12.2021 tarihli ve 2021/297 Esas, 2021/303 Karar sayılı kararı ile; bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 25.05.2022 tarihli ve 2022/5736 Esas, 2022/6530 Karar sayılı ilâmı ile; Mahkemece verilen ilk kararda davacının günlük brüt ücretinin 98,33 TL, giydirilmiş brüt ücretinin 105,26 TL olduğu kabul edilerek hesaplanan alacakların hüküm altına alındığı, kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizce aylık ücret miktarı yönünden eksik araştırma ile karar verildiği gerekçesiyle bozma kararı verildiği, bozma sonrası kabul edilen ücret miktarının ise aynı olduğu ve ilk kararın da davacı tarafından temyiz edilmediği dikkate alındığında günlük brüt ücretin 102,58 TL, giydirilmiş brüt ücretin ise 109,51 TL olduğu kabulü ile hesaplanan alacakların hüküm altına alınmasının davalı yararına oluşan usuli kazanılmış hak ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; Mahkemece hükme esas alınan ... ücretin hatalı olduğunu, hizmet süresi ve kıdem tazminatının hatalı belirlendiğini, dava konusu alacakların hatalı ve fazla hesaplandığını belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, bozma ile davalı yararına oluşan usuli kazanılmış hak ilkesine uygun olarak hüküm kurulup kurulmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi, 438 ... maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci maddesi.
2. Dairemizin 14.12.2022 tarihli ve 2022/16498 Esas, 2022/16753 Karar sayılı ilâmında usuli kazanılmış hak ilkesi şu şekilde açıklanmıştır:
"...
3. Bilindiği üzere 6100 sayılı Kanun'da usuli kazanılmış hak kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri hâline gelmiştir. Anlam itibarıyla bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
4. Mahkemenin, Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu, 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı karar). Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usuli kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu, 04.02.1959 tarihli ve 1959/13 Esas, 1959/5 Karar sayılı karar).
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
10.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.