"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; 24.02.2022 tarihli ve 2021/8 Esas, 2022/68 Karar sayılı karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın; taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece 19.10.2022 tarihli ve 2022/10616 Esas, 2022/12840 Karar sayılı karar ile bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı ... Seyitömer Elektrik Üretim AŞ (... AŞ) vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Seyitömer Linyitleri İşletmesi (SLİ) Müdürlüğünde 08.02.1999 tarihinde garson olarak işe başladığını, SLİ İşletme Müdürlüğünün özelleştirilerek ... AŞ'ye devredildiğini, ... sözleşmesinin ... AŞ tarafından feshedildiğini, tazminat ödemeleri yapılırken kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ikramiye, süt ve dikiş paraları ile yıllık ücretli izin alacaklarının eksik ödendiğini, 2013 yılında yürürlüğe giren toplu ... sözleşmesine göre davacının alması gereken kıdem ve ihbar tazminatlarını alamadığını ve eksik aldığını ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, süt ve dikiş ücreti, ikramiye alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... AŞ (...) vekili cevap dilekçesinde davanın reddini talep etmiştir.
2. Davalı ... AŞ vekili; müvekkili Şirketin diğer davalı ... bünyesindeki SLİ'yi özelleştirme kapsamında devraldığını, müvekkili Şirketin özelleştirme sözleşmesinin imza tarihinden sonraki dönem çalışmalarına ilişkin kıdem tazminatından sorumlu olduğunu, davacının sözleşme imzasından sonra 4/C statüsünde devlet memuru olmak istediğini belirterek işyerinden ayrılması üzerine kıdem tazminatı ve ihbar tazminatının ödendiğini, davacıya hak ettiği tüm alacaklarının ödendiğini, müvekkili Şirket tarafından imzalanmayan toplu ... sözleşmesine dayanarak davacının müvekkili Şirketten talepte bulunmasının hukuka ve kanuna aykırı olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Kütahya 1.... Mahkemesinin 14.....2017 tarihli ve 2014/550 Esas, 2017/124 Karar sayılı kararı ile; davacının davalılardan ...'a ait işyerinde garson olarak çalışmakta iken anılan işyerinin özelleştirilmesi nedeniyle 16.....2013 tarihi itibarıyla işyerinin özelleştirme yüklenicisi diğer davalı ... AŞ'ye devredildiği, 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu'nun 22 nci maddesi gereği 31.07.2013 itibarıyla ... sözleşmesinin davalı ... AŞ tarafından kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sonlandırılması ile davacıya davalılar tarafından bir kısım işçilik alacaklarının ödemesinin yapıldığı ancak davacının 01.01.2013-31.07.2013 dönemi toplu ... sözleşmesi farkları ile bakiye işçilik alacaklarından davalılardan davalı ...'ın 16.....2013 itibarı ile devir tarihindeki ücret ve sosyal haklar esasıyla, ... AŞ'nin ise 31.07.2013 fesih tarihi itibarıyla oluşan alacaklarından sorumlu olduğu, 25.12.2013 tarihi itibarıyla davacıya yıllık izin ücreti ödemesi yapıldığı anlaşılmakla bu meblağın indirilmesi ile bakiye yıllık izin ücreti alacağının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... AŞ vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 14.03.2018 tarihli ve 2017/2222 Esas, 2018/522 Karar sayılı kararı ile; ... bakımından verilen kararın kesin olduğu gerekçesiyle ...'ın istinaf başvurusunun kesin karar nedeni ile reddine karar verilmiş; davacının işyerinde garson olarak çalıştığı, toplu ... sözleşmesinden yararlandığı, taraf sendika üyesi olarak çalıştığı, 31.07.2013 tarihinde ... sözleşmesinin feshedildiği, yıllık izinlerin kullandırıldığını veya yıllık izin ücretinin ödendiğini ispat yükünün işverende olduğu, ispat yükünün işveren tarafından yerine getirilememesi nedeni ile davacının yıllık izin ücretine hak kazandığı, bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun hüküm vermeye elverişli ve yeterli olduğu, İlk Derece Mahkemesi kararının yerinde olduğu gerekçesiye ... AŞ vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 12.01.2021 tarihli ve 2020/3674 Esas, 2021/515 Karar sayılı kararı ile; davalı ... AŞ vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, davacının dava dilekçesinde 14 yıl 5 ay 24 ... çalıştığı ve işyerinde hiç izin kullanmadığını iddia ettiği, yargılama aşamasında fesihten sonra ödenen izin ücretlerinin Mahkemece mahsup edildiği, davacının çalışma süresi boyunca ücretli izin kullanmamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, hâkimin, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 31 ... maddesi uyarınca davacı asılın çalışma süresi boyunca ücretli izin kullanıp kullanmadığı, kullanmış ise kaç ... yıllık ücretli izin kullandığı konusunda beyanını alması gerektiği; Mahkemece, davacı vekilinin yaptığı hesaba göre izin alacağına hükmedilmiş ise de hesaplamanın giydirilmiş brüt ücret üzerinden yapıldığının anlaşıldığı, anılan alacağın çıplak brüt ücret üzerinden hesaplanması gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 24.02.2022 tarihli ve 2021/8 Esas, 2022/68 Karar sayılı kararı ile; davacının hizmet süresine göre 315 ... yıllık izne hak kazandığı, davacı asılın duruşmada alınan beyanında tüm hizmet dönemi boyunca yıllık izin kullanmadığını beyan ettiği, dosya kapsamında yıllık izinlerin kullanımına ilişkin yazılı bir delil sunulmadığı anlaşılmakla fesih tarihinde muaccel hâle gelen ve ücret alacağına dönüşen 315 günlük yıllık izin süresinin, 29.07.2016 tarihli bilirkişi raporunda toplu ... sözleşmesi zamlarına göre belirlenen fesih tarihindeki çıplak brüt ücreti olan 84,60 TL üzerinden hesaplanması gerekeceği, resen yapılan hesaplamada (315x84,60) brüt 26.649,00 TL yıllık izin ücret tutarının bulunduğu, davalı ... AŞ vekilinin 27.10.2016 tarihli dilekçesi ve ekindeki belgelere göre davacıya 25.12.2013 tarihinde 2.571,99 TL yıllık izin ücreti ödendiğinin beyan edildiği, ekinde banka hesap hareketlerinin sunulduğu, 2.571,99TL'nin mahsubuna yönelik davacı tarafça istinaf ve temyiz kanun yoluna başvurulmadığı, fesih tarihi itibarıyla davalı Şirketçe ödenen 2.571,99 TL'nin brüt 3.825,03 TL olduğu, hesaplanan brüt 26.649,00 TL'den mahsubu ile bakiye izin alacak tutarının brüt 22.823,97 TL olduğu belirtilerek davacının yıllık izin ücreti alacağı hüküm altına alınmış, bozma dışı kalan alacaklar yönünden de bozmadan önceki gibi hüküm kurulmuştur.
C. İkinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 19.10.2022 tarihli ve 2022/10616 Esas, 2022/12840 Karar sayılı ilâmı ile Dairemizin 12.01.2021 tarihli bozma ilâmı ile davacının yıllık izin ücreti alacağı hesabının giydirilmiş brüt ücret üzerinden yapıldığının anlaşıldığı, anılan alacağın çıplak brüt ücret üzerinden yapılması gerektiği yönünde bozma kararı verildiği, yıllık izin ücretinin hesabında Mahkemece daha önce 2.571,99 TL olarak mahsubu yapılan miktar konusunda herhangi bir bozma kararı verilmediği, buna göre bozma ilâmı doğrultusunda yeniden belirlenen yıllık izin ücretinden, bozma öncesinde olduğu gibi 2.571,99 TL'nin mahsubu ile yetinilmesi gerekirken bu miktar brütleştirilmek suretiyle daha fazla miktarın mahsup edilmesi usuli kazanılmış hakkın ihlali niteliğinde olduğu gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilâmı doğrultusunda 2.571,99 TL'nin mahsubu ile davacının yıllık izin ücreti alacağı hüküm altına alınmış, diğer alacakları yönünden de bozmadan önceki gibi hüküm kurularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... AŞ vekili temyiz dilekçesinde; davacıya dava konusu alacakların ödendiğini, davacının müvekkili Şirket ve özelleştirme öncesi ...'da çalışmasına karşılık olan yıllık izin ücretlerinin müvekkili Şirketçe ödendiğini, davacının müvekkili Şirketi ibra ettiğini, davacının 08.02.1999-31.07.2013 tarihleri arasındaki çalışmasında 315 ... yıllık izin ücretine hükmedilmiş olmasının hayatın olağan akışına ve hukuka aykırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre davacının yıllık izin alacağının bozma doğrultusunda hüküm altına alınıp almadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 57 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ... AŞ vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
10.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.