"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2092 E., 2022/2553 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2020/1139 E., 2021/774 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:
Somut uyuşmazlıkta davacının 03.07.2015-30.....2017 tarihlerini kapsayan toplu ... sözleşmesine göre fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacağının bulunduğu ve miktarının toplam 192,73 TL olduğu, sonraki dönemlerde dava konusu fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının bulunmadığı; hüküm altına alınan ve temyize konu edilen toplam miktarların davalı bakımından kesinlik sınırını aşacak mahiyette ileriye yönelik bir etkisinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... Belediyesinde ... sözleşmesi ile çalışırken 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ( 6111 sayılı Kanun) kapsamında 15.11.2011 tarihinde ... Milli Eğitim Müdürlüğüne devredildiğini, devir öncesinde Belediyede ... Sendikası üyesi olarak çalıştığını, toplu ... sözleşmesinin 31.12.2011 tarihine kadar yürürlükte olduğunu, Milli Eğitim Bakanlığına devredildiğinde çalıştığı işkolunda yetkili işçi sendikası bulunmadığından yetkili işçi sendikası belirleninceye kadar aynı şartlarda çalıştığını, 29.03.2013 tarihinde Koop ... Sendikası üyesi olduğunu, müvekkilinin 15.11.2011-01.07.2012 tarihleri arasında hiçbir zaman zam ve iyileştirme almadığını, düşük ücret aldığını, boşluk olan bu dönemde 2011 yılı kamu toplu ... sözleşmesi çerçeve anlaşma protokolünün 6 ncı maddesinin uygulanması gerektiğini, bunun uygulanmadığını beyanla 15.11.2011 tarihinden itibaren ödenmesi gereken ücret, ikramiye ve ilave tediye fark alacaklarının faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının hak ve alacakları kurumda bulunmadığını varsa bile zamanaşımına uğradığını davacının kuruma naklinde ve tesis edilen nakil işleminde herhangi bir yetkisi olmadığını, işlemin tesisi ve buna dayalı nakilde usulsüzlük bulunması hâlinde sorumluluğun geldiği kurum olan ... Büyükşehir Belediyesi ile Devlet Personel Başkanlığının sorumlu olduğunu, ... Belediyesi ile Disk Genel ... Sendisası arasında 01.01.2012 tarihinden itibaren geçerli hâle gelen toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanmasının olanaklı olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı işyerinde davacıya, 6111 sayılı Kanun çerçevesinde 15.12.2011-31.12.2011 tarihleri arasında, belirtilen tarihler arasında geçerli ve davacının bu tarihler arasında üye olduğu Genel ... Sendikası ile devreden dava dışı ... Belediye Başkanlığı arasında 01.01.2009-31.12.2011 yürürlük tarihleri ile bağıtlanan toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre tahakkuk eden 66,18 TL günlük yevmiyesi üzerinden oluşabilecek talep alacaklarının ödendiği, davacının 01.03.2012 tarihinden itibaren 2011 yılı Kamu toplu ... sözleşmeleri çerçeve anlaşma protokolü ile belirlenen esaslar dairesinde yevmiyesinin tespit edilmesi gerektiğinin değerledirilmesi halinde 01.03.2012-31.08.2012, 01.09.2012-31.12.2013 ve 01.01.2013-14.022013 tarihleri arasındaki yevmiyeleri bakımından noksan tahakkukla fark yevmiyelerinin oluştuğu; ancak davanın 24.10.2020 tarihinde ikame edildiği ve davalı işverenlikçe zamanaşımı def inde bulunduğundan dava tarihinden geriye dönük 5 yıl öncesinin zamanaşımına engeline takıldığı, bu nedenle zamanaşımına takılmayan dönem itibariyle ödenmesi gereken yevmiye tutarı ile davacıya ödenen yevmiye tutarları arasında davacı lehine olmakla fazla ödeme tahakkuku yapıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin ... Büyükşehir Belediyesinde ... sözleşmesi ile çalışmakta iken 6111 sayılı Kanun kapsamında 15.11.2011 tarihinde ... İl Milli Eğitim Müdürlüğüne nakledildiğini, nakil tarihinde işyerinde çalıştıkları işkolunda yetkili işçi sendikası bulunmadığından yetkili işçi sendikası belirlenene kadar aynı şartlarda çalışmaya devam ettiğini, daha sonra yetki ihtilafının çözülmesi üzerine 29.03.2013 tarihinde imzalanan toplu ... sözleşmesi ile Koop - ... Sendikasına üye olduğunu, müvekkilinin ... Belediyesinde çalışmakta iken Belediye ile Hizmet - ... sendikası arasında 01.01.2009 - 31.12.2011 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi imzaladığını, müvekkilinin 15.11.2011 tarihinden itibaren Milli Eğitim Müdürlüğüne atanmış olmasına rağmen ... ... ile Koop - ... sendikası arasında yeni toplu ... sözleşmesi 01.07.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girdiği için aradaki süre zarfında hiçbir zam ve iyileştirmeden faydalanmadığını, 15.11.2011 ila 01.07.2012 tarihleri arasında oluşan boşlukta yetki ihtilafından ötürü müvekkilin hiçbir zam ve iyileştirmeden faydalanamadığını, 2011 yılı Kamu Toplu ... Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü'nün 6 ncı maddesinde yetki ihtilafı nedeniyle toplu ... sözleşmesi görüşmelerine başlanamayan işyerlerinde çalışan işçilere işbu protokol hükümlerine göre uygulama yapılır denildiğini, hal böyle iken; eski toplu ... sözleşmesi kapsamında 15.11.2011 tarihine kadar zam ve iyileştirmelerden faydalanan müvekkilinin 01.07.2012 tarihine kadar düşük ücretle çalıştığını, yeni toplu ... sözleşmesi imzalandıktan sonra da her zam ve iyileştirme döneminde düşük ücret alan müvekkilininin ciddi anlamda hak kaybı doğduğunu, bilirkişi raporuna karşı açıklayıcı itirazlarının Mahkemece değerlendirilmediğini, bilirkişi raporunda toplu ... sözleşmelerinde belirlenen yevmiyeleri davalı Kurumun dönemsel olarak fazla ve eksik ödediği tespiti yer aldığını, raporda bunun üzerine eksik ve fazla ödenen dönemler arasında kendiliğinden mahsuplaşma yoluna gidilerek çıkan sonuca göre raporun tamamlandığını, bilirkişinin mahkemenin bu yönde bir talebi olmadığı hâlde mahsuplaşma yapmış olmasının hukuka aykırı olduğunu, davalı Kurumun da fazla ödeme yapıldığına ilişkin bir iddiası dosya kapsamında yer almadığını, gerekçeli kararda davalı kurum lehine 4.080,00 TL maktu vekâlet ücretine hükmedildiğini, davayı 30,00 TL üzerinden kısmi dava olarak açtıklarını ve dava değeri 30,00 TL olduğundan dava değeri üzerinden nisbi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekmekte iken maktu vekâlet ücretine hükmedilmiş olmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek davanın reddi kararının kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı devir olduğunda Belediyede geçerli olan son toplu ... sözleşmesinin 01.01.2009-31.12.2011 yürürlük süreli olduğu, davacının 31.12.2011 tarihine kadar günlük yevmiyesinin 66,18 TL olup bu yevmiyenin yürürlük süresi boyunca uygulandığı, davacı nakledildiği Milli Eğitim Bakanlığında yetkili sendikanın sözleşme yaptığı tarih olan 01.07.2012 tarihine kadar 2011 yılı Kamu Toplu ... Sözleşmesi Çerçeve Anlaşma Protokolü uyarınca artışların yapılmadığını iddia ederek tahsilini talep etmiş ise de, 01.03.2012-31.08.2012, 01.09.2012-31.12.2012, 01.01.2013-14.02.2013 tarihleri arasında mevcut tahakkuk eden yevmiyelerin gerek Kamu Toplu ... Sözleşmesi Çerçeve Anlaşma Protokolüne gerekse Koop-... sendikası ile bağıtlanan toplu ... sözleşmesine göre artış yapılmaksızın düşük hesaplandığı ancak arabuluculuk başvuru tarihi olan 03.07.2020 tarihinde beş yıl önceki dönem olan 03.07.2015 tarihi öncesindeki alacakların zamanaşımına uğradığı, Kamu Toplu ... Sözleşmesi Çerçeve Anlaşma Protokolünün 2017 yılına kadar bağlayıcılığı bulunmadığından bu protokol hükümlerine göre fark alacağı oluşmayacağı, 01.07.2013-30.....2015 ve 01.07.2017-24.10.2020 tarihleri arasında ödenmesi gereken yevmiye tutarının davacı lehine olacak şekilde fazla tahakkuk ettirildiği ancak 01.07.2015-30.....2017 tarihleri arasında ödenmesi gereken yevmiye tutarı ile davacıya ödenen yevmiye tutarları arasında davacı aleyhine noksan ödeme yapıldığı, bordrolarda yer alan ödemelerin önceki aylara ilişkin yapılan bir ödeme kabul edilerek bilirkişi raporunda da açıkça tespit edildiği üzere talep konusu dönem itibarı ile davacının dava tarihine kadar hak kazandığı fark ücret, fark ilave tediye ve fark ikramiye alacağından mahsubu ile toplamda fazla ödeme yapıldığı gerekçesiyle talebin reddinin isabetsiz olduğu, İdarece fazla ödeme yapıldığı belirlenen alacakların ayrı bir dava veya icra takibine konu olabileceği bu nedenle denetime açık bilirkişi raporunda hesaplandığı üzere 03.07.2015-30.....2017 tarihleri arasında fark ücret alacağının 144,50 TL, ilave tediye alacağının 20,84 TL, ikramiye alacağının ise 27,39 TL olduğu kabul edilerek davacının dava dilekçesindeki talebi ile bağlı kalınarak her bir alacak için 10,00 TL brüt fark ücret, ilave tediye ve ikramiye ücretinin kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davacının iyileştirmeden hiçbir zaman yararlanamadığı, eksik ücret almaya devam ettiği, fazla yapılan ödemelerin mahsup edilmesinin hatalı olduğu, yeniden bilirkişi raporu alınmadan karar verilmesi gerektiği gerekçeleri ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 6111 sayılı Kanun ile başka bir kurumdan davalı işyerine nakledilen işçinin yararlandırılması gereken toplu ... sözleşmelerinin tespiti ile fark ücret, fark ilave tediye ve fark ikramiye ücreti alacağı bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 ve 371 inci maddeleri.
2.6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri, 6111 Sayılı Kanun'un 166 ncı maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı Temyizi Yönünden
Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin davacı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.