"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkil işçinin davalı İdare nezdinde ihale yolu ile yapılan hizmet alımları çerçevesinde alt işveren Şirketler işçisi olarak çalışırken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereği (696 sayılı KHK) sürekli işçi kadrosuna geçtiğini, alt işverenler nezdinde ücretinin asgari ücretin oransal fazlası olarak tespit edilmesine rağmen, davalı İdarece ücretinin kazanılmış hakkı ihlal edilerek, davacı işçinin rızası alınmadan ücretinin düşürüldüğünü belirterek, 2012 yılında yapılan ihale ile hak kazandığı ücret zammının kadroya geçtiği tarihe kadar olan tüm ihale dönemlerine uygulanma gerektiğini, bu suretle kadroya geçirildiği tarihteki ücretin tespitini ve 2016 yılından itibaren ödenmeyen yemek ücretlerinin tespiti ile eksik ödenen ücret zammı nedeniyle eksik ödenen ücret alacakları ile ödenmeyen yemek ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının arabuluculuk aşamasında dava konusu yaptığı hususlarda talepte bulunmadığını, arabuluculuk aşamasında talep edilemeyen alacaklarının dava dilekçesinde talep edilmeyeceğini, davanın Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Müdürlüğü ile Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına yönetilmesini gerektiğini, davacı ile İdare arasında sulh sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşeme kapsamında alt işveren dönemindeki çalışmaları ile ilgili olarak dava açılmayacağını, bu nedenle dava şartı yokluğundan davanın reddedilmesi gerektiğini, sürekli işçi kadrosuna geçen işçilerin ücret alacakları olmadığına dair Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından tutanak ile tespit edildiğini, davacının en yüksek ücret seviyesinin olduğu 2012 yılından itibaren belirlenmesi yönündeki talebinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacıya eksik ödeme yapılmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının hizmet alım sözleşmesi sonucunda ihale ... dava dışı alt işverenler bünyesinde çalışmakta iken 696 sayılı KHK kapsamında davalı Kurum bünyesinde 02.04.2018 tarihinde kadroya geçirildiği, taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde davacının ücretinin 3.551,63 TL olarak belirlendiği, daha sonra yürürlüğe giren çerçeve toplu ... sözleşmesi gereğince 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine bu tarihten itibaren %4 oranında zam yapıldığını, davacı taraf her ne kadar yemek ücreti talep etmiş ise de Sendika ile davalı Kurum arasında imzalanan toplu ... sözleşmelerinde, işçilere çalışılan günler için bir öğün yemek verileceğinin kararlaştırıldığı, yemek verilmediği takdirde fiilen çalışılan günler için 5,00 TL ... tutarında yemek bedelinin ödeneceğinin kararlaştırıldığı, işçiye yemek verilmemesi durumunda yemek ücretinin nakden ödeneceğinin düzenlendiği davacıya davalı işveren tarafından yemek verilmediğine dair herhangi bir belgenin dosyada bulunmadığı gerekçesiyle yemek ücreti konusundaki talebin reddine, bilirkişi raporu ile hesaplanan ücret farkı alacağının kabulü yönünde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf başvurusunda; Mahkeme kararının yeterli gerekçe içermediğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunun hukuki değerlendirmeler ile hazırlandığını, bilirkişi raporu denetime ve hükme esas alınmaya elverişsiz olduğunu ve hatalı hesaplamalar içerdiğini, davaya konu taleplerinin yeterince anlaşılmadan hüküm kurulduğunu, bilirkişi tarafından, davalı kurumca müvekkilin ücretinde esaslı değişikliğe gidilmesine rağmen, müvekkilin işe devam etmesinin müvekkilin, aleyhine olan değişiklikleri kabul ettiği anlamına geldiği sonucuna ulaşılarak bu doğrultuda rapor tanzim edilmişse de; müvekkilin işbu esaslı değişikliğe açık yazılı rızası bulunmadığından ulaşılan sonuç hukukun ... ilkelerine aykırı olduğunu, 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 22 ve 62 nci maddelerinde yer ... düzenlemeler gereği işverenin ... taraflı iradesi ile işçi ücretinde indirime gidemeyeceğinin açık olduğunu, benzer mahiyetteki davalarda kabul kararları verildiğini, 2016 ve 2017 yılında yapılan toplu ... sözleşmelerinde ve geçiş işlemleri tamamlanan işçilere 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan bu toplu ... sözleşmesinde "işçilere fiilen çalışılan günler için 5,00 TL /... tutarında yemek bedeli ödenecektir." hükmünün kabul edildiğini ve dolayısıyla toplu ... sözleşmesi tarafı Sendika üyesi müvekkilimin işbu toplu ... sözleşmesi hükmünden faydalanması gerektiğini hu idare, müvekkile şu ana kadar yemek yardımı için belirlenen bedelin ödenmediğini, Mahkemenin bu husustaki ret gerekçesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve taleplerinin tümü yönünden kabul kararı verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf başvurusunda; Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda fark ücret alacağına ilişkin hesaplamanın hatalı olduğunu, davacının talebi doğrultusunda 01.01.2018-31.12.2018 dönemine ilişkin alternatif hesaplama yapıldığını, hesaplanan fark ücret alacağının, ek bordro düzenlenerek davacıya ödendiğini, davacı ile müvekkili Kurum arasında kadroya geçiş sonrası belirsiz ... sözleşmesi akdedildiğini ve bu sözleşmede davacının ücretinin tutar olarak belirtildiğini, benzer mahiyette açılan davada ret kararı verildiğini ve kesinleştiğini, davacının kadroya geçirilirken ödenmesi gereken alacakları ve zamların ödend,iğini, kadroya geçirildikten sonra müvekkil Kurum ile arasında yapılan belirsiz süreli ... sözleşmesinde belirlenen ücrete uygun bir şekilde ve toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre uygulanması gereken artışlar da uygulanarak ücretlerinin ödendiğini, kadroya geçtiği 02.04.2018 tarihi itibarıyla sona ... önceki ihale şartnamesinde belirtilen ve kararlaştırılan ücreti almaya devam etmesinin mümkün olmadığını savunarak Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak davacının tüm taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının kadroya geçiş döneminde imzaladığı sözleşmenin 9 uncu maddesinde ücret miktarının belli bir brüt tutar olarak kararlaştırıldığı, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23, ve 24 üncü maddeler uyarınca sürekli işçi kadrolarına geçirileceklerin istihdam edilmesine esas hizmet alım sözleşmeleri, geçiş işlemlerinin yapıldığı tarih itibari ile feshedilmiş sayılacağı, sürekli işçi kadrolarına geçirilmeyle ilgili söz konusu düzenleme, hizmet alım sözleşmeleri kapsamında çalışanların daha önce ücret ile diğer mali ve sosyal haklarını asgari ücret ile irtibatlandıran uygulamalara son verildiği, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ye eklenen geçici 23 üncü maddesine göre, sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu ... sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu ... sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamayacağı, davacının 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesi uyarınca idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücret ve diğer mali sosyal haklarının belirlenmesinde Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu ... sözleşmesinden yararlandığı, davalı tarafından sunulan ücret bordroları incelendiğinde davacının kadroya geçirildiği tarihten itibaren ... ... sözleşmesinde belirlenen ücrete uygun bir şekilde ve toplu ... sözleşmesin hükümlerine göre uygulanması gereken artışlar da uygulanarak ücretlerin ödendiği, davacının kadroya geçirildiği tarih itibarıyla sona ... önceki ihale şartnamesinde belirtilen ve kararlaştırılan ücreti almasının mümkün olmadığı, bordrolara göre yemek ücretinin ödendiği, bilirkişi tarafından 2018 yılı için hesaplanıp hüküm altına alınan fark tutarların ödendiği işverence ispat edilemediği, davalı tarafça ek ödeme yapıldığı ileri sürülse de takip eden aylardaki ek olarak düzenlenen bordrolar ikramiye ödemesine ilişkin olduğu, gerekçeleriyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvurusunda; istinaf başvurusundaki sebepleri tekrar etmiş ve resen nazara alınacak diğer nedenlere Bölge Adliye Mahkemesince eksik inceleme ile karar verildiğini savunarak kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile fark ücret alacağının ve ödenmeyen yemek ücreti alacaklarının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.
2. 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK' ya eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihâi kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.