"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkilinin davalı Üniversitenin hizmet alımı yaptığı Şirketler aracılığıyla Üniversite Hastanesinde eczacı kalfası olarak 1995 yılından itibaren çalıştığını, her ne kadar alt işveren Şirket işçisi olarak gösterilmiş ise de, Üniversite ile alt işveren şirketler arasındaki iş ilişkisinin muvazaalı olduğunun yargı kararlarıyla ... olduğunu, bu sebeple ilave tediye ücret ödenmesi talebiyle 11.11.2013 tarihinde davacı tarafça açılan davanın davacının lehine sonuçlandığını, ancak 11.11.2013 tarihinden bu yana ilave tediye ödemesinin yapılmadığını, çalışma süresi boyunca fazla çalışma yaptığını, yılda ortalama beş ... ulusal ... ve genel tatillerde de çalıştığını, ancak bu çalışmalarının karşılığının da ödenmediğini ileri sürerek ilave tediye, fazla çalışma, ulusal ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, sözleşmelerin bağımsızlığı ilkesi gereği geçmiş dönem muvazaa tespitinin ... ihale dönemlerine sirayet etmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının dava dışı yüklenici firma işçisi olduğunu, davacının fazla çalışma yaptığına, ulusal ... ve genel tatillerde çalıştığına ilişkin kayıt bulunmadığından bu alacakların ispatlanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 02.06.2016 tarihli ve 2015/160 Esas, 2016/400 Karar sayılı kararıyla; toplanılan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı Üniversite ile dava dışı alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu gerekçesi ile ilave tediye ile fazla çalışma ücreti alacaklarının kabulüne; ulusal ... ve genel tatil ücreti alacağının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 05.02.2020 tarihli ve 2017/26791 Esas, 2020/1610 Karar sayılı ilâmı ile; ilave tediye alacağı bakımından kesinleşen Mahkeme kararının sadece o döneme ilişkin hizmet alım sözleşmesi kapsamında bağlayıcı olacağı ve uyuşmazlık konusu döneme ait her bir hizmet alım sözleşmesi yönünden muvazaa olgusunun ayrı ayrı araştırılması gerektiği gözetilmeden eksik inceleme ile karar verilmesinin hatalı olduğu; ayrıca işbu davada hesaplamaya konu 11.11.2013-31.12.2013 tarihleri arasındaki dönemde yürürlükte bulunan hizmet alım sözleşmesinin 15.09.2011-31.12.2013 tarihli olduğu, söz konusu hizmet alım sözleşmesinin muvazaalı ilişkiye sebep olup olmadığı hususundaki tespitin davacı tarafça açılan Adana 5. İş Mahkemesinin 11.11.2013 tarihli ve 2013/1040 Esas sayılı dava dosyasına konu yapıldığı, bahse konu kararın kesinleşmediğinin dosya kapsamından anlaşıldığı, 11.11.2013-31.12.2013 tarihleri arasındaki dönem bakımından da bahse konu dava dosyasının kesinleşmesinin beklenerek bir karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda hizmet alım sözleşmelerinin kapsama alınarak incelenmesi ve davacının yaptığı işin de dikkate alınması neticesinde yalnızca 11.11.2013-31.12.2013 dönemine ilişkin yargı kararı ile kesinleşmiş muvazaa bulunduğu, davacının sonraki çalışma dönemleri yönünden herhangi bir muvazaa tespiti bulunmadığı gerekçesiyle ilave tediye ile ulusal ... ve genel tatil ücreti alacaklarının kısmen kabulü ile fazla çalışma ücreti alacağının kabulüne dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36 ncı maddesinin üçüncü bendinde sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfı kapsamındaki işlerin hizmet satın alması yoluyla gördürülebileceğine ilişkin açık düzenleme bulunduğundan davacının taleplerinin haksız olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; asıl işveren alt işveren ilişkisinin 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesinin yedinci fıkrasına uygun şekilde kurulup kurulmadığı, muvazaaya dayanıp dayanmadığı ve buna bağlı olarak davacının ilave tediye alacağına hak kazanıp kazanmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi, 438 ... maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedi ve sekizinci fıkraları, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun
'un 1 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
29.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.