"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/487 E., 2022/556 K.
DAVA TARİHİ : 04.09.2018
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketler bünyesinde 16.03.2015-07.11.2017 tarihleri arasında ...’da yol ve yapım inşaat işinde harita ve ölçme şefi olarak çalıştığını, son olarak 5.000,00 USD ücret aldığını, ... sözleşmesinin haksız ve usulsüz olarak feshedildiğini, davacının ücretinin davalı tarafın belirlediği sabit kur üzerinden ödendiğini, davacının kur farkından kaynaklı ücret alacağının bulunduğunu, 07.00 ile 19.00-20.00 saatleri arasında ve ayda iki pazar günü ile genel tatil günlerinde çalıştığını ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ... bayram ve genel tatil ücreti ile ücret kur farkı alacağının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının 16.03.2015-07.11.2017 tarihleri arasında ... Grup İnş. Nak. Mad. İth. İhr. San. Tic. AŞ'nin sigortalısı olarak görünmesinin nedeninin sigorta girişinin ...’ın sigorta mevzuatına uygun olarak yapılması olduğunu, davacının ... sözleşmesinin kendi isteği doğrultusunda sonlandığını, ücret ödemesinin dolar kuru 2,70 TL olacak şekilde yapılması konusunda davacı ile anlaşıldığını, sonrasında ise 2017 yılının Şubat ayında kurun 3,00 TL olarak sabitlenmesi yönünde mutabakat sağlandığını, davacının haftada 45 saat çalıştığını, hafta tatillerini kullandığını, ... ve ... genel tatillerinde çalışmadığını, mevsim koşulları nedeniyle eylül ile mart ayları arasında çalışmanın durduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 17.12.2019 tarihli ve 2018/549 Esas, 2019/1259 Karar sayılı kararıyla; işveren tarafından ... sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatları gerektirmeyecek şekilde son bulduğunun ispat edilemediği, tanık beyanları doğrultusunda fazla çalışma, hafta tatili ve ... bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapıldığının tespit edildiği, kur sabitlemesi yönünde bir mutabakat sağlandığının ispatlanamadığı gerekçeleriyle bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 24.02.2022 tarihli ve 2020/1261 Esas, 2022/494 Karar sayılı kararıyla; davacının davalı Şirketlerin Azarbaycan'da üstlendikleri yol inşaatı işinde harita ve ölçme şefi olarak çalıştığı, davacının üst düzey yönetici olmadığı, yapılan işin niteliği gereğince ... sözleşmesinin belirli süreli olarak yapılması için objektif nedenlerin bulunmadığı, tanık beyanları değerlendirilerek haftalık 19,5 saat fazla çalışma tespitinin dosya kapsamına uygun olduğu, fazla çalışma karşılığının ödendiğinin davalı işverence ispatlanmadığı, emsal kararlar da dikkate alınarak davalılar arasında organik bağ bulunduğu, davalı işveren tarafından ücretlerin sabit kur üzerinden ödendiği, bu konuda taraflar arasında bir mutabakatın bulunmadığı, davacının kur farkından kaynaklı ücret alacağının bulunduğu gerekçeleriyle davalılar vekilinin istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 30.....2022 tarihli ve 2022/6390 Esas, 2022/8656 Karar sayılı ilâmıyla; dava konusu kur farkından kaynaklı ücret alacağı yönünden zorunlu arabuluculuk dava şartı yerine getirilmediğinden davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken işin esasına girilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilâmı doğrultusunda, davacının kur farkından kaynaklı ücret alacağına ilişkin talebinin dava şartı yokluğundan reddine, diğer alacakların ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili; gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğini, dosya kapsamına göre davacının ... Grup İnş Nak. Mad. İth. İhr. San. Tic. AŞ ile belirli süreli ... sözleşmesi yaparak ...'da fiilen ... Yap San. ve Tic. AŞ bünyesinde çalıştığını, dolayısıyla organik bağ hususunun bu iki Şirket yönünden değerlendirilmesi gerektiğini, davacının çalıştığı işin proje bazlı yol yapım işi olduğunu ve süresinin belli olduğunu, davacının üst düzey yönetici olması nedeniyle fazla çalışma ücretine hak kazanamayacağını, konumu ile uyumlu olarak aylık ücret verildiğini dolayısıyla davacının fazla çalışma ücretinin de bu ücret içerisinde yer aldığını, yağışlı günlerde çalışma yapılamadığını, dolar kurunun ... sözleşmesinin başladığı tarihte sabitlenmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; arabuluculuk dava şartı yerine getirilmeyen ücret kur farkı alacağı talebi yönünden usulden ret kararı verilip verilmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Kanun'un 326 ncı maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesinin birinci ve yirmi birinci fıkraları, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası, 17 nci maddesinin ikinci fıkrası, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği'nin 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası ve 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
08.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.