"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1156 E., 2024/1387 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Karşıyaka 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/106 E., 2024/50 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa ait işyerinde çalıştığını, hizmet döküm cetveli ve çalışma belgesinden anlaşılacağı üzere müvekkilinin davalı işyerinde çalışmadan önce değişik işyerlerinde aynı meslekte çalışmasının bulunduğunu, Türk Harb-İş Sendikası üyesi olan müvekkilinin işe giriş tarihinden itibaren davalı ile Harb-İş Sendikasının bağıtladığı toplu iş sözleşmesinden yararlandığını, davacının işe alınması, intibakları ile ücret ve sosyal haklarının bu toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre ödendiğini, davacının işyerinde çalışmaya başladığı tarihte uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinin 38. maddesine göre meslekte başka yerlerde geçen hizmetlerinin nazara alınarak ücret intibakının yapılması gerektiği hâlde yapılmadığını, nitekim bu hatalı uygulama nedeniyle davalı işverenin üyesi bulunduğu Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenler Sendikası (TÜHİS) ile davacının üyesi bulunduğu Türk Harb-İş Sendikası arasında süregelen uyuşmazlıkların ortadan kaldırılması amacıyla 21.02.2012 tarihli protokol yapıldığını, protokolde sendika üyesi işçilerin davalı işyerinde işe başlamadan önceki hizmetleri ile meslekteki kıdemi ve ehliyetlerini derecelendirmede ve intibakta dikkate alınarak sınıf ve derecenin buna göre yapılmasının kararlaştırıldığını, davacının işe giriş tarihinden itibaren meslekteki kıdeminin nazara alınarak daha üst dereceden işe başlatılması gerektiğinin tespiti ile yeni derece ve kademelerine göre intibakının yapılarak ücret farkı, ilave tediye ve ikramiye fark alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davada husumetin doğru yöneltilmediğini, belirsiz alacak davası olarak açılmasının da usul hükümlerine aykırı olduğunu, 01.03.2011-28.02.2013 tarihleri arasında geçerli olmak üzere 28.10.2011 tarihinde bağıtlanan 23. Dönem Toplu İş Sözleşmesi’nin 34, 35, 36, 37, 38, 41, 59 ve 71. maddelerinde değişiklik yapılması hususunda müvekkili Bakanlığın üyesi bulunduğu TÜHİS ile Türk Harb-İş Sendikası arasında 21.02.2012 tarihinde protokol yapıldığını, protokol ile 23. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin 34, 35, 41, 59, ve 71. maddelerinin değiştirildiğini, 36, 37 ve 38. maddelerinin toplu iş sözleşmesinden çıkarıldığını, toplu iş sözleşmesine geçici 3. maddenin eklendiğini, yürürlük başlangıç tarihinin 21.02.2012 olduğunu, toplu iş sözleşmesinin yeni ihdas edilen geçici 3. maddesinde; "01.03.2011 tarihinden önce işe alınan ve öğrenim yada çalışma hayatı itibariyle hatalı ücret derecesinden başlatılan işçilerle ilgili olarak, işçinin 23.03.2012 tarihine kadar ücret derecesi intibakının yanlış yapıldığını ispatlayıcı nitelikteki belgelerle birlikte işyerine yazılı olarak müracaat etmesi, bu madde hükümlerine göre teşkil edecek komisyon tarafından işçinin işe alınış ücret derecesinin hatalı olduğunun tespit edilmesi hâlinde, komisyon kararının işyerine ulaşmasını takip eden aybaşından itibaren komisyon tarafından belirlenen ücret derecesine intibakı yapılır." düzenlemesine yer verildiğini, anılan protokol hükmüne göre başvuranların koşullarının bulunması hâlinde ileriye yönelik olarak intibakının yapıldığını, geriye doğru intibak isteminin de toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı olduğunu, idare tarafından geriye yürür biçimde kimsenin intibakının yapılmadığını, kabul anlamına gelmemek üzere talep ve dava konusu yapılan alacaklarının bir kısmının zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.05.2019 tarihli davanın kabulüne dair kararının davalı istinafı üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 24.02.2022 tarihli kararıyla kaldırılması ile Mahkemece yapılan yargılama sonucunda yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının işe başlamadan önce yaptığı sınai fırın işçiliği mesleği ile davalıya ait işyerindeki işe alındığı ve çalıştığı kaynakçı mesleğinin bir diğerinden farklı olduğu, bu nedenle davacının toplu iş sözleşmesinin geçici 3. maddesinde belirtilen işe giriş öncesi çalışma hayatının, işe alındığı iş ve meslek kolunda olduğunu çalışma belgesi veya bu nitelikteki belge ile ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
1. Davacının metal işleri mezunu olduğunu, sınai fırın işçiliği ve kaynakçılık işlerinin aynı meslek ve metal iş kolunda olduğunu,
2. Meslek ve meslek kolu kavramlarının farklı olduğunu, hatalı değerlendirme yapıldığını ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, kaynakçı olarak işe başlatılan davacının işe girmeden önceki çalışmalarının aynı iş ve meslek kolunda olup olmadığına ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta davacı, ... Endüstri Meslek Lisesi Metal İşleri mezunu olup bu mezuniyet belgesine göre kaynakçılık mesleğine kabul edilmiştir. Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün 16.05.2023 tarihli cevabi yazısında; 2005-2006 yılı öncesinde Metal İşleri, Soğuk Metal İşleri, Oksi-Asetilen Kaynağı, Elektrik Kaynağı, İhtisaslı Kaynakçılık, Çelik, Demircilik, Galvanoteknik bölümlerinin Metal Teknolojisi içine alınarak yeniden yapılandırıldığı, 2005-2006 yılından itibaren uygulanmak üzere Kaynakçılık, Isıl işlem, Çelik Konstrüksiyon, Metal Doğrama dallarında eğitim ve öğretim yapıldığı, 2020-2021 eğitim ve öğretim yılından itibaren ise Metal Doğrama ve Kaynakçılık adı altında hâlen eğitim öğretim yapıldığı, bu yapılandırma ile Metal Teknolojisi alanı altındaki dalların temel kazanımlarına ilişkin öğretimin, alanın tüm dallarında öğrenim gören öğrencilere de verildiği, KPSS merkezi yerleşim sürecinde Nitelik Kod Klavuzu Ortaöğretim Mezunları İçin Aranan Nitelikler Tablosunda 2065 kodu altında "Ortaöğretim kurumlarının Metal Teknolojisi/Metal Teknolojisi Alanı ve Dallarının veya Metal İşleri, Soğuk Metal İşleri, Oksi-Asetilen Kaynağı, Elektrik Kaynağı, İhtisaslı Kaynakçılık, Çelik, Demircilik, Galvanoteknik bölümlerinin birinden mezun olmak" ifadesinin yer aldığı, dolayısıyla kaynakçılık mesleğinin, Metal Teknolojisi alanı altında yer alan Kaynakçılık dalı ile aynı kapsamda olduğu bildirilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre; davacının işe girişten önceki .... İzmir ..... Fabrikası AŞ'de 12.12.1994-13.10.1998 tarihleri arasında ve .... Ltd. Şti.nde 04.08.1993-20.09.1993 tarihleri arasında geçen toplam 1.438 günlük çalışma süresinin metal işkolunda metal işleri dalı kapsamında geçtiği anlaşılmakla; bu süre nedeniyle toplu iş sözleşmesine göre intibakın yapılarak fark alacaklara hükmedilmesi gerekirken talebin reddi hatalı olmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 22.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.