"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/4631 E., 2023/1876 K.
KARAR : Davalı Şirketin istinaf başvurusunun esastan reddi, davalı Üniversitenin istinaf başvurusunun kabulü, davanın Şirket yönünden kısmen kabulü, Üniversite yönünden ise reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Edirne 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2019/221 E., 2020/319 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Rak-Ser Endüstriyel Temizlik İnşaat Turizm Gıda Tekstil İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. (Şirket) vekili ve davalı ... (Üniversite) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince Şirket vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, Üniversite vekilinin istinaf başvurusunun ise kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın davalı Şirket yönünden kısmen kabulüne, Üniversite yönünden ise reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin çalıştığı davalı Şirket ile müvekkilinin üyesi olduğu Sendika arasında Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığının 21.11.2017 tarihli ve 2017/2172 Esas, 2017/2693 Karar sayılı kararı ile toplu iş sözleşmesi bağıtlandığını, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğunu, davacının alacaklarının 01.07.2017-31.12.2017 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan sosyal yardım alacakları, ikramiye, fazla çalışma, ücret, ve gece zammı alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Üniversite vekili cevap dilekçesinde; davacının 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, kadroya geçirilme aşamasında davacının alt işverenler nezdinde geçen çalışmaları yönünden hak ve alacaklarından feragat ettiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı Şirket davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı Üniversitenin 696 sayılı KHK kapsamında dava konusu alacaklardan sorumlu olmadıklarına yönelik itirazı mevcut ise de asıl işverenin alt işverenin tarafı olduğu toplu iş sözleşmesi hükümlerinden sorumluluğunun bulunduğu bu nedenle davalının savunmasının yerinde olmadığı gerekçesiyle alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekillleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı Üniversite vekili; cevap dilekçesinde belirttiği hususları tekrar ederek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı Şirket vekili; toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ücret farkları ve işçilik alacakları ile ilgili müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 ve 24 üncü maddesinde tanınan haklar karşılığında kadroya geçirildiği, bu aşamada imzalanan sulh sözleşmesi ile davacının daha önce alt işveren işçisi olarak çalıştığı dönemlere ilişkin iş sözleşmesinden doğan hak ve alacaklardan feragat ettiği bu sebeple dava konusu edilen alacaklara yönelik sorumluluğunun davalı Şirkete ait olduğu, davalı Üniversitenin sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle davalı Şirket vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, Üniversite vekilinin istinaf başvurusunun ise kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın davalı Şirket yönünden kısmen kabulüne, Üniversite yönünden ise reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; müvekkili ile davalı Üniversite arasında imzalanan sulh ve feragat sözleşmelerinin geçersiz olduğunu, doğmamış bir haktan feragat edilemeyeceğini, 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 ve 24 üncü maddelerinin feragati düzenleyen (c) bendinde feragatin sadece muvazaaya dönük alacak davalarına ilişkin olduğunun belirtildiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; sürekli işçi kadrosuna geçiş sırasında tanzim edilen sulh sözleşmesindeki feragat beyanının talep konusu alacaklara etkisi noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesi ile ek 20 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.