"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... AŞ (TEİAŞ) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı TEİAŞ vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı TEİAŞ'a bağlı 13. Bölge Müdürlüğü işyerinde ihale ile özel güvenlik hizmet işi alan diğer davalı ... (Radar Şirketi) nezdinde özel güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, davacının Özel Güvenlik ve Koruma İşçileri Sendikası (Öz Güven-Sen) üyesi olduğunu, Yüksek Hakem Kurulunun 25.02.2021 tarihli ve 2021/60 Esas, 2021/140 Karar sayılı kararıyla 15.11.2020-31.03.2021 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin işyerinde uygulanmasının karar altına alındığını, toplu iş sözleşmesi hükümlerinin davacı hakkında uygulanmadığını ve davacının bir kısım alacaklarının ödenmediğini, davalı işverenin ödenmeyen alacaklardan asıl işveren sıfatıyla sorumlu olduğunu ileri sürerek ücret farkı, ikramiye, yakacak yardımı, silah tazminatı, ulusal bayram ve genel tatil ücret farkı, çocuk yardımı, öğrenim yardımı ve fazla çalışma ücreti farkı alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı TEİAŞ vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı de'finde bulunarak davacının 13. Bölge Müdürlüğü işyerinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun (4734 sayılı Kanun) 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen Özel Güvenlik Hizmet Alımı işininin yüklenicisi olan davalı Radar Şirketi ile imzalanan sözleşme kapsamında çalıştığını, toplu iş sözleşmesinin tarafının Güvenlik-İş Sendikası değil Öz Güven-Sen olduğunu, davacının toplu iş sözleşmesi imzalandığı tarihte Öz Güven-Sen üyesi olmadığını, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karar altına alınan toplu iş sözleşmesinden davacının faydalanmasının mümkün olmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte dava dışı Öz Güven-Sen tarafından Yüksek Hakem Kurulu kararına istinaden 56 kişilik üye listesi bildirildiğini ve bu 56 kişiye toplu iş sözleşmesinden kaynaklı kasım, aralık, ocak ve şubat dönemi için hak ediş ödemesi yapıldığını, yine mart ayı hak edişinden 126 kişinin tamamına sendikal haklara ait ödemelerin yapıldığını, davacının Sendikaya üye olduğuna veya dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden faydalandığına ilişkin Sendika tarafından herhangi bir bildirim yapılmadığını, tüm bu nedenlerle davacının toplu iş sözleşmesinden faydalanmasının mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Radar Şirketi; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının sendika üyesi olduğunun veya dayanışma aidatı ödediğinin bildirilmediğini, davacının talep ettiği alacaklara hak kazanamadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı TEİAŞ'ın asıl işveren diğer davalı Radar Şirketinin alt işveren olduğu, 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesinin yedinci fıkrası gereğince davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davalı Radar Şirketi ile Öz Güven-Sen arasında geçerli Yüksek Hakem Kurulunun 25.02.2021 tarihli ve 2021/60 Esas, 2021/140 Karar sayılı kararıyla 15.11.2020-31.03.2021 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin bulunduğu, davacının toplu iş sözleşmesinden yürürlük süresi boyunca yararlanma koşullarının bulunduğu; ancak toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan bir kısım alacaklarının ödenmediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı TEİAŞ vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı TEİAŞ vekili; toplu iş sözleşmesi yükümlülüklerinden diğer davalı Şirketin sorumlu olduğunu, dava dışı Öz Güven-Sen'in müvekkili Teşekküle ait Bölge Müdürlüğüne bağlı işyerlerinin 01.11.2020-31.03.2021 tarihleri arasında güvenliğini sağlayan Radar Şirketi ile Bölge Müdürlüğünden Yüksek Hakem Kurulu Kararına istinaden toplu sözleşme farklarını talep ettiğini, yetkili sendika olduğundan bahisle dava dışı Öz Güven-Sen'in ilgili firmaya 56 kişilik üye listesi bildirdiğini, buna göre kasım, aralık, ocak ve şubat dönemleri için düzenlemiş olduğu hak edişe istinaden yalnızca 56 kişiye, mart ayında da yine hak edişe istinaden 126 kişinin tamamına müvekkili Teşekküle bağlı Bölge Müdürlüğü tarafından sendikal haklara ait ödemelerin yapıldığını, davacının sendika üyesi olduğuna ve dayanışma aidatı ödendiğine ilişkin belge sunulmadığını, alacaklar için herhangi bir başvuruda bulunulmadığını, toplu iş sözleşmesinden yararlanma koşullarının oluşmadığını, davacı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin fahiş olduğunu, müvekkili lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı hesaplandığını belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı işçinin talebine konu edilen alacakların toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacaklar olduğu, toplu iş sözleşmesi hükümlerinden, taraflarca dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden davacının talep ettiği alacaklara hak kazandığı gerekçesiyle davalı TEİAŞ vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı TEİAŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı TEİAŞ vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı işçinin toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ve talep edilen alacaklardan davalı TEİAŞ'ın sorumlu olup olmadığı hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4734 sayılı Kanun'un 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 8 inci maddesi, 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci fıkrası, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı TEİAŞ vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.