"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1334 E., 2023/1885 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çorum 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2017/287 E., 2021/432 K.
BİRLEŞEN DOSYA
MAHKEMESİ : Çorum 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 201/495 E., 2018/123 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; müvekkilinin Mülga Köy Hizmetlerine bağlı Muğla Köy Hizmetlerinde işe başladığı tarihten itibaren sendikaya üye olduğunu, 2001 yılına kadar geçici mevsimlik işçi statüsünde çalıştığını, 2001 yılında daimi işçi statüsüne geçirildiğini ancak kadrolu işçi statüsüne geçirilirken geçici işçilikte geçen kıdeminin dikkate alınmadığını, 2005 yılında Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün lağvedilmesi ile tüm hak ve alacaklarının Çorum İl Özel İdaresine devredildiğini, müvekkilinin geçici işçilikten daimi işçi statüsüne geçerken önceki hizmetlerinin dikkate alınarak intibaklarının yapılması gerektiğini ileri sürerek müvekkilinin kadrolu işçi statüsünde intibaklarının yanlış olduğunun tespiti ile ücret farkı, yıpranma prim farkı, yasal ilave tediye farkı ve akdi ilave tediye farkı alacalarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde; asıl dava dilekçesindeki iddialarını tekrar ederek ve davalı ... Müdürlüğünün devir sebebiyle alacaklardan sorumlu olduğunu ileri sürerek ücret farkı, yıpranma prim farkı, yasal ilave tediye farkı ve akdi ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının mevsimlik işçi olarak müvekkili İdare bünyesinde çalışmaya başladığını, 02.02.2001 tarihinde kadroya geçtiğini ve 2011 yılında Karayolları Genel Müdürlüğüne tayin olduğunu, intibak ödemelerinin yapıldığı tarihte müvekkili İdare ile arasında iş sözleşmesi bulunmadığını, davanın Karayolları Genel Müdürlüğüne yöneltilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının 17.11.2011 tarihinde Karayolları 71. Şube Şefliği emrine naklen atandığından müvekkili İdareden herhangi bir alacağının bulunmadığını, intibak işlemlerinde hata yapıldı ise sorumlusunun müvekkili İdare olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; toplanan kanıtlara ve bilirkişi raporuna dayanılarak davacının kadroya geçirilmeden önceki çalışmalarının çalışma süresine dâhil edilmesi suretiyle derece ve kademesi yeniden belirlenerek talep edilen fark alacaklar hesaplanmış ve asıl davanın kısmen kabulüne ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; İlk Derece Mahkemesi kararının hukuka ve kanuna aykırı olduğunu, davacının alacakları ile derece ve kademesinin eksik hesaplandığını, davacı lehine eksik yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; davacının 02.02.2001 tarihinde kadroya geçtiğini ve 2011 yılında Karayolları Genel Müdürlüğüne tayin olduğunu, intibak ödemelerinin yapıldığı tarihte müvekkili İdare ile arasında iş sözleşmesi bulunmadığını, 2013 yılında yapılan intibak ödemelerinin diğer davalı İdare tarafından yapıldığını ve bu nedenle müvekkili İdareye husumet yöneltilemeyeceğini; ayrıca müvekkili lehine vekâlet ücreti takdir edilmemesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Davalı ... vekili; davacının, dava konusu alacaklarını devreden Çorum İl Özel İdaresinden talep edebileceğini ve müvekkili İdareye husumet yöneltilemeyeceğini, ayrıca dosyadaki belgelerden anlaşılacağı üzere davacının intibak işlemlerinin yapıldığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, müvekkili İdare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemiş olmasının ve yargılama giderlerinin kabul ve ret oranlarına göre belirlenmemesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının dava tarihi itibarıyla olması gerektiği gibi 16. derecenin 23. kademesinde olduğundan derece ve kademesinin tespiti talebinde hukuki yararı bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesince 2013 yılında yapılan ödeme dikkate alınarak ve zamanaşımı gözetilerek davacının fark alacaklarının belirlendiği, yapılan hesaplamalar ve vekâlet ücreti takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçeleriyle istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... vekilince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
2. Davalı ... vekilince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının derece ve kademe tespiti ile buna göre fark ücret alacaklarının hesap yöntemine, davalı ... Müdürlüğünün sorumluluğuna ve vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6111 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi (Mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nun 9 uncu maddesi).
3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 03.05.2017 tarihli ve 2017/22-2094 Esas, 2017/910 Karar; 13.12.2017 tarihli ve 2016/9(7)-100 Esas, 2017/1688 Karar; 13.12.2017 tarihli ve 2016/9(7)-594 Esas, 2017/1694 Karar sayılı ilâmları.
4. Dairemizin belirsiz alacak davalarında sürpriz karar yasağına ilişkin 14.09.2020 tarihli ve 2016/26476 Esas, 2020/7547 Karar sayılı; 31.05.2022 tarihli ve 2022/5909 Esas, 2022/6892 Karar sayılı; 09.02.2022 tarihli ve 2022/829 Esas, 2022/1542 Karar sayılı ilâmları.
5. Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılardan ... vekilinin tüm, diğer davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta; İlk Derece Mahkemesince alınan 04.11.2019 tarihli bilirkişi ek raporunda 01.03.2008-16.11.2011 tarihleri arasındaki dönem için davalı ... İdaresinin ve 16.11.2011 tarihinden sonraki dönem için davalı ... Müdürlüğünün sorumlu olduğu miktarlar ayrı ayrı belirlenmiştir. Mahkemece alınan 07.09.2020 tarihli ikinci bilirkişi ek raporunda ise aynı sorumluluk esasları benimsenmekle birlikte, Karayolları Genel Müdürlüğünün müzekkere cevabı ekinde sunduğu intibak ücret farkına ilişkin çizelgenin mevcut olduğu ancak intibak ödemelerinin yapıldığına dair belge olmadığı da belirtilerek mahsup işlemi yapılmış ve Mahkemenin takdirine sunulmuştur. Mahkemece ise mahsup işleminin yapılmadığı bilirkişi ek raporuna itibarla hüküm kurulmuştur.
3. Davalı ... Müdürlüğünün dava konusu alacaklardan sorumluluğun belirlenmesi yönünden müzekkere ekinde gönderilen "Tis Farkı Yevmiye Tahakkuk Bordrosu" ve intibak ücret farkına ilişkin çizelgenin mevcut olduğu anlaşılmakla; bu belgelere konu ödemelerin yapılıp yapılmadığı hususunda gerekirse davacı asılın beyanı da alınarak ve 07.09.2020 tarihli ikinci bilirkişi ek raporu da bir değerlendirmeye tâbi tutularak sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalı ... İdaresine iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.