"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/92 E., 2023/2855 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/123 E., 2021/441 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 25.01.2021 tarihli kararı ile; davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 29.03.2021 tarihli kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin söz konusu kararının ortadan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; müvekkilinin 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) ile Bursa Emniyet Müdürlüğüne sürekli işçi kadrosuna alındığını, bu tarihten itibaren Bursa Emniyet Müdürlüğünün işçisi olarak çalışmakta olduğunu, 696 sayılı KHK'da alt işveren işçisi iken kadroya geçirilen işçilerin mevcut çalışmakta oldukları işyerlerinde çalışmaya devam edecekleri, başka bir işyerine geçişlerinin veya nakillerinin veya atamalarının yapılmasının mümkün olmadığının açıkça belirtildiğini, bu emredici hükme rağmen davalı Bursa Emniyet Müdürlüğü tarafından 15.10.2019 tarihinde Bursa Emniyet Müdürlüğüne bağlı merkez işyerinden Bursa'nın Harmancık İlçe Emniyet Amirliğine bağlı başka bir işyerine naklinin yapıldığını ve işyerinin değiştirildiğini, bu durumun sözü edilen düzenlemeye aykırı olduğunu, kaldı ki 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 22 nci maddesinde işçinin işyerinin ancak onun yazılı rızası alınarak değiştirilebileceğinin belirtildiğini, yazılı olarak rızası veya muvafakatinin bulunmadığını, büyük bir mağduriyet yaşadığını, Bursa merkezden yaklaşık 96 km uzaklıkta olan Harmancık ilçesine görevlendirilmesinden dolayı tüm düzeninin bozulduğunu ileri sürerek yapılan işyeri değişikliğinin geçersizliğinin tespitine ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının söz konusu nakil işleminin Bursa Valilik Makamının 11.10.2019 tarihli Olur'u ile yapıldığını, öncelikle husumet yönünden davanın reddi gerektiğini, ayrıca davacının açmış olduğu davanın idari yargıda çözülmesi gerektiğini, zamanaşımı def'inde bulunduklarını, yer değişikliği işlemlerinin birimlerin iş ve görev yoğunlukları ile personel ihtiyaçları gözetilerek değerlendirildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; işverenin nakil yetkisini kötüye kullandığının davacı işçi tarafından ispatlanamadığı, bu nedenle çalışma koşullarında esaslı bir değişiklik bulunduğunun kabul edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı asıl istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı; emredici nitelikteki 696 sayılı KHK ve 4857 sayılı Kanun'un 22 nci maddesi hükümleri doğrultusunda işyerinin rıza bulunmaksızın değiştirilmesi mümkün olmadığından hukuka aykırı bu işlemin hukuken geçersizliğinin tespitine ve iptaline karar verilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının Bursa İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde temizlik işçisi olarak çalıştığı, Valilik Olur'u ile Bursa ili Harmancık ilçesine naklinin yapıldığı, bu durumun nakil yapılan mesafe dikkate alındığında davacı işçi açısından çalışma koşullarında esaslı değişiklik teşkil ettiği, bu hususta davacının muvafakatinin alınmadığı, 4857 sayılı Kanun’nun 22 nci maddesi gereği davacının Bursa ilinden Harmancık ilçesine naklinin çalışma koşullarında esaslı değişiklik teşkil etmesi nedeniyle haksız olduğu, bununla birlikte işverenin yönetim hakkının kısıtlanması veya ortadan kaldırılması sonuçlarını doğurur şekilde mahkemelerce karar verilmesinin yerindelik denetimi niteliğinde olması nedeniyle icrai nitelikte karar verilmesinin mümkün olmadığı, ancak yapılan işlemin haksız olduğunun tespitine dair karar verilmesinin mümkün olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının nakil işleminin kesinleştiğini, nakil işleminin iş ve görev yoğunluğu ve personel ihtiyacı dikkate alınarak belirlendiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının hatalı olduğunu belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin nakil işleminin hukuka uygun olup olmadığının tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası.
2. 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacının 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesiyle 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü maddeye göre istihdam edildiği ve özel hukuk hükümlerine tâbi işçi statüsünde olduğu, sözü edilen maddede "...sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir." hükmüne yer verildiği ve bu şekilde sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin geçiş işlemi yapılmadan önceki işyerinde çalışmaya devam ettirileceğinin açıkça düzenlendiği, dolayısıyla davacının başka bir ile veya bölgeye naklinin mümkün olmadığı dikkate alındığında; davacının nakil işleminin bu gerekçe ile hukuka aykırı olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken Bölge Adliye Mahkemesince; nakil yapılan mesafe dikkate alındığında nakil işleminin davacı işçi açısından çalışma koşullarında esaslı değişiklik teşkil ettiği, ancak bu hususta davacının muvafakatinin alınmadığı gerekçesiyle nakil işleminin hukuka aykırı olduğunun tespitine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, sonucu itibarıyla doğru bulunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek onanması, 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereğidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirmeye yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile sonucu itibarıyla doğru olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.