"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
SAYISI : 2023/350 E., 2023/563 K.
KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince temyiz edilmesine üzerine, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Güzelbeyli Belediyesinde 15.10.1994 tarihinde çalışmaya başladığını, bu Belediyenin kapatılması üzerine 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 sayılı Kanun) hükümlerine göre 01.04.2014 tarihinde Tokat İl Özel İdaresinde görevlendirildiğini ve akabinde Tokat Orman İşletme Müdürlüğü emrine atandığını ve 01.01.2015 tarihinde Tokat Orman İşletme Müdürlüğünde işe başladığını, 01.01.2015 tarihinde aynı zamanda Öz Orman İş Sendikasına da üye olduğunu ancak göreve başlayan diğer işçi arkadaşlarından daha düşük yevmiye almaya başladığını, bu haksızlığın giderilmesi için 28.11.2016 tarihli dilekçe ile Orman Genel Müdürlüğüne başvurulduğunu, Orman Genel Müdürlüğünce talep hakkında yapılacak bir işlem bulunmadığının bildirildiğini, 15.10.1994 tarihinden itibaren olan kıdemin yok sayıldığını ileri sürerek davacının işyerinde uygulanan 01.01.2013-31.12.2014 tarihlerini kapsayan 4. Dönem Toplu İş Sözleşmesi ile 01.01.2015-31.12.2016 tarihlerini kapsayan 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinden yararlanması gerektiğinin tespiti ile kıdemine ve toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre yevmiyesinin tespitini ve ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 15.10.1994 tarihinde Güzelbeyli Belediyesinde kamu işçisi olarak istihdam edildiğini, 01.01.2015 tarihinde kurumları olan Tokat Orman İşletme Müdürlüğünde yine kamu işçisi sıfatıyla istihdam edildiğini, imzalanan iş sözleşmesinde davacının tüm özlük haklarının aynen korunduğunu, davacının eski Kurumunda iken günlük yevmiyesinin 53,23 TL olup Kurumlarında istihdam edildiğinde günlük yevmiyesinin 63,00 TL olduğunu, 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine uygun iş sözleşmesi imzalandığını ve daha sonra yapılacak toplu iş sözleşmelerinde karara bağlanmış ek zamların günlük yevmiyesine uygulanacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 15.09.2020 tarihli ve 2019/193 Esas, 2020/270 Karar sayılı kararı ile; davacının 05.01.2015 tarihinde Öz-Orman İş Sendikası üyeliğine kabul edildiği, 01.01.2015-31.12.2016 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin ise 17.08.2015 tarihinde imzalandığı, bu itibarla davacının yürürlük başlangıç ve davalı işyerinde işe giriş tarihi itibarıyla toplu iş sözleşmesinden yararlanma hakkına sahip olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 15.11.2021 tarihli ve 2021/64 Esas, 2021/3146 Karar sayılı kararı ile; dosyadaki yazılara, hükmün yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere, bu delillerin takdirinde isabetsizlik görülmemesine göre taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 12.04.2022 tarihli ve 2022/2963 Esas, 2022/4330 Karar sayılı kararı ile; 01.01.2013-31.12.2014 yürürlük süreli 4. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin imza tarihi 15.07.2014 olup davacının bu sözleşmenin yürürlük süresinin bitiminden sonra sendikaya üye olarak davalı Kurumda çalışmaya başladığı, dolayısıyla davacının bu toplu iş sözleşmesinden yararlanma isteminin yerinde olmadığı, 01.01.2015-31.12.2016 yürürlük tarihli 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin ise 17.08.2015 tarihinde imzalandığı ve davacı bu tarihte sendika üyesi olmakla bu sözleşmeden yararlanma hakkına sahip ise de 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 5 inci maddesinin "süresi sona eren toplu iş sözleşmesinin geçici 5. Maddesine göre yapılması gereken intibak işlemleri 3 ay içinde tamamlanacaktır" şeklinde olduğu ve bu düzenlemenin 31.12.2014 tarihinden önce davalı Kurumda çalışmaya başladığı hâlde intibak işlemleri tamamlanmayan sendika üyesi işçilerin işlemlerinin 3 ay içinde tamamlanmasını ifade ettiği, 31.12.2014 tarihinden sonra başka Kurumlardan nakil ile gelerek işe başlayan işçileri ise kapsamadığı anlaşıldığından davalı işyerinde 01.01.2015 tarihinde çalışmaya başlayarak 05.01.2015 tarihinde sendikaya üye olan işçinin ücretinin 4. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin geçici 5 inci maddesine göre belirlenmemesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, buna göre hükme esas alınan bilirkişi raporunda 4. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 5 inci maddesinin 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi döneminde de uygulanabilirliğinin kabul edilerek emsal işçiye göre taban yevmiyesinin belirlenmesinin hatalı olduğu, yapılan açıklamalar doğrultusunda davacının talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabul edilmesinin bozmayı gerektirdiği ayrıca kabule göre davalı Orman Genel Müdürlüğünün harçtan muaf olduğu dikkate alınmadan karar verilmesinin ve karar başlığına davalı olarak Orman Genel Müdürlüğü yerine Orman İşletme Müdürlüğü yazılmasının da doğru olmadığı gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma kararı doğrultusunda eksiklikler giderilerek denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşılan bilirkişi raporunun benimsendiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 04.04.2023 tarihli ve 2023/6222 Esas, 2023/4911 Karar sayılı kararı ile; somut uyuşmazlıkta 12.04.2022 tarihli bozmaya uyulduğu belirtilmesine rağmen Mahkemece davanın reddi yönünde hüküm kurulması yerine gerekçe ile hüküm arasında çelişkiye de düşülmek suretiyle yeniden bilirkişi raporu aldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyulduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; müvekkilinin geçmiş çalışmalarının dikkate alınmayarak intibakının yapılmamasının 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na ve kanunlara aykırı olduğunu, devralan işverenin hizmet süresinin esas alındığı haklar bakımından işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlü olduğunu, müvekkilinin 15.10.1994 tarihinden itibaren olan kıdeminin kanuna ve toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak yok sayıldığını ve yine ücretinin, ikramiyesi ve diğer sosyal haklarının toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre hesaplanarak ödenmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının ücretinin hatalı olarak belirlenip belirlenmediği ve bu sebeple fark alacaklarının bulunup bulunmadığı hususunda toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.