"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2826 E., 2023/4642 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında ... 1. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı asıl işverenden ihale alan alt işverenler nezdinde numune alma ve hazırlama elemanı olarak çalıştığını, gerçekte davalının asıl işçisi olduğunu, ... 2. ... Mahkemesinin dosyalarında davalı asıl işveren ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun tespiti yönünde verilen kararların kesinleştiğini ileri sürerek müvekkilinin ilk işe girdiği tarihten itibaren davalının işçisi sayılması gerektiğinin tespitine ve 27. Dönem İşletme Toplu ... Sözleşmesi'nden yararlandırılarak bu nedenle ... ücret, yıllık izin ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti fark alacakları, sendikal haklar ile ilave tediye ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; muvazaa iddialarının haksız olduğunu, alt işveren çalışanlarının yaptığı ... kapsamında müvekkili İdarenin çalışanı bulunmadığını, yüklenici firma işçilerinin müvekkili tarafından işe alınmadığını, İdarenin sorumluluk kapsamında alt işverenleri denetlemesinin muvazaa olarak kabul edilemeyeceğini, davacının tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 1. ... Mahkemesinin 28.....2021 tarihli ve 2019/614 Esas, 2021/641 Karar ... kararı ile; yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre davacının davalı işveren bünyesinde alt işveren şirketler nezdinde çalıştığı, laboratuvarda numune alma işinde çalıştığı, emsal kararlar da dikkate alındığında davacının yaptığı işin yardımcı nitelikte bir ... olmayıp asıl ... niteliğinde olduğu, asıl işveren alt işveren ilişkisinin ve yapılan sözleşmenin muvazaaya dayalı olduğu, davacının baştan itibaren davalının işçisi sayılması gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 07.02.2023 tarihli ve 2021/2409 Esas, 2023/309 Karar ... kararı ile; davacının davalı işverenin taraf olduğu hizmet alım sözleşmeleri kapsamında alt işveren bünyesinde numune alma ve hazırlama işçisi olarak çalıştığı, hizmet alım sözleşmelerine konu işin davalının asıl işleri arasında olduğu, asıl işin bölünerek alt işverene verilebilmesi için işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirme koşullarının sağlanmadığı, asıl işveren alt işveren ilişkisinin kanuna uygun kurulmadığı, davacının baştan itibaren davalının işçisi sayılması gerektiği, buna göre davacının talebine rağmen baştan itibaren davalının işçisi sayılmasına yönelik hüküm kurulmamasının hatalı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 17.05.2023 tarihli ve 2023/6469 Esas, 2023/7215 Karar ... ilâmı ile; dosya kapsamına göre davacının sendika üyeliğinin davalı asıl işverene bildirilip bildirilmediğinin tespit edilemediği, bu nedenle davacının üyeliğinin davalı asıl işverene bildirilip bildirilmediği araştırılarak toplu ... sözleşmesinden hangi tarih itibarıyla faydalanabileceğinin belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda davacının sendika üyelik bildirimine ilişkin davalı tarafın "...Davacının çalışmaya başladığı Mart-2018'den işin sona erdiği Aralık-2018 dönemine ait hak ediş dönemlerinde yüklenici tarafından sunulan 'Sendika ... Farkı Tabloları' ile davacının sendikalı olduğu müvekkil idareye bildirilmiştir." şeklindeki açıklaması ile davacının sendika üyeliğinin davalı asıl işverene bildirildiğinin anlaşıldığı, davacının talep ettiği toplu ... sözleşmesinden kaynaklı alacaklara hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının yapmış olduğu işin asıl ... olmadığı ve müvekkili İdarenin bu alacaklara yönelik bir sorumluluğu bulunmadığını, davacının muvazaa iddiasının haksız olduğunu, davacının sendika üyeliğinin müvekkili İdareye sendika tarafından bizzat bildirilmediğini, yüklenici tarafından hak ediş ödemelerine yansıtılmak suretiyle İdarenin dolaylı olarak üyelikten haberdar edildiğini, davacının toplu ... sözleşmesinden kaynaklı alacaklara hak kazandığı yönündeki tespit ve kararın hatalı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının asıl işverenin taraf olduğu toplu ... sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları, 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.