"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2711 E., 2023/2878 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/647 E., 2023/569 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak yeniden yargılama yapılması için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davacı vekili tarafından temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 16.04.2024 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı vekili Avukat ... ile davalılar ... ve ... vekilleri avukat ... ve davalı ... AŞ adına Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... AŞ’nin çeşitli grup Şirketleri adına yurt dışı çalışmalarında satınalma ve lojistik şefi olarak 12.06.2006-31.03.2018 tarihleri arasında çalıştığını, en son aylık ücretinin net 4.500,00 USD olduğunu, bordrolarda temel ücreti bölmek suretiyle diğer işçilik alacaklarının da ödendiği şeklinde bir uygulama getirilerek hileli bordroların çalışanlara imzalattırıldığını, imzalanmaması hâlinde ücret ödenmeyip mağduriyet yaşatıldığını, bu nedenle işverence sunulan belgelerin işçilere zorla imzalattırıldığını, çalışma saatlerinin 08.00-20.00 ve 21.00 saatleri arası olduğunu, iki haftada bir hafta tatili çalışması yapıldığını, fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil günleri dâhil tatil ücretlerinin ödenmediğini belirterek fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; Türk hukukunun uygulanması gerektiğini, davacının Şirkette belirli süreli olarak istihdam edildiğini, işçilik alacaklarının Rusya Federasyonu kanunlarına tâbi olduğunu, proje kapsamında belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan davacının iş sözleşmesinin projenin sona ermesi sebebiyle kendiliğinden sona erdiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; öncelikle husumet itirazında bulunduklarını, Türk hukukunun uygulanması gerektiğini, hangi tarihlerde nerelerde çalıştığının belirsiz olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; öncelikle husumet itirazında bulunduklarını, Türk hukukunun uygulanması gerektiğini, hangi tarihlerde nerelerde çalıştığının belirsiz olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı sonrasında Rusya hukuku uygulanan bilirkişi raporunun 1. seçeneğinin hükme esas alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; Rus iş hukukunun uygulanmasının tüm hukuk kurallarına aykırı olduğunu, davacı tarafından davalılar aleyhine açılmış olan işe iade davasında davacının işe iadesine karar verildiğini, huzurdaki dava ile tarafları aynı olan işbu işe iade dava dosyasında Türk hukuku uygulanarak karar verildiğini, Rusya Federasyonu İş Kanunu uyarınca davalı lehine vekâlet ücretine ve diğer giderlere hükmedilmesinin hatalı olduğunu, dosya kapsamındaki tüm bilgi ve belgelerin incelenmediğini, taraflar arasında düzenlenen iş sözleşmesi ekinde çalışma saatlerinin açıkça belirtildiğini, söz konusu iş sözleşmesinin fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının ispatı açısından yazılı delil niteliğinde olduğunu, e-posta yazışmaları incelendiğinde çalışma saatlerinin 08.00-19.00 ile 20.00 saatleri arasında olduğunun anlaşıldığını, tanık M.O'nun 08.00-18.00 saatleri arasında çalışma olduğuna dair bir beyanı bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; Rus iş hukukunda zamanaşımı süresinin üç ay olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını, hizmet süresinin hatalı tespit edildiğini, davacının hafta tatillerinde de çalışmadığını, Rusya’da kurulu, Rusya’da faaliyet göstermekte olan Şirketin iş yarım bırakılarak Türk vatandaşlarına Türk ulusal bayram ve genel tatilleri dikkate alınarak izin verilmesinin mümkün olmadığını, fazla çalışma ve tatil alacaklarına yapılan indirimin az olduğunu, tanığın çalışma süresi ile sınırlı hesap yapılması gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Davalı ... vekili; Rus iş hukukunda zamanaşımı süresinin üç ay olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını, hizmet süresinin hatalı tespit edildiğini, davacının hafta tatillerinde çalışmadığını, Rusya’da kurulu, Rusya’da faaliyet göstermekte olan Şirketin Türk vatandaşlarına Türk ulusal bayram genel tatilleri dikkate alınarak izin verilmesinin mümkün olmadığını, fazla çalışma ve tatil alacaklarına yapılan indirimin az olduğunu, tanığın çalışma süresi ile sınırlı hesap yapılması gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
4. Davalı ... AŞ vekili; Rus iş hukukunda zamanaşımı süresinin üç ay olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını, Rus mevzuatında ihbar tazminatına ilişkin hiçbir düzenleme yapılmadığını, müvekkili Şirketlere husumet yöneltilemeyeceğini, davacının müvekkili Şirket bünyesinde çalışmadığını, hizmet süresinin hatalı tespit edildiğini, ücretinin hatalı belirlendiğini, tanık beyanlarının salt davacı ile birlikte çalıştıkları dönem için dikkate alınabileceğini, Rusya’da kurulu ve Rusya’da faaliyet göstermekte olan Şirketin Türk vatandaşlarına Türk ulusal bayram ve genel tatilleri dikkate alınarak izin verilmesinin mümkün olmadığını, davacının Rusya’daki ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın süresinde olduğu, kabulune karar verilen alacaklar bakımından tanığın çalışma süresine göre hesap yapıldığı ve alacaklara %30 oranında indirim uygulandığı, hizmet süresi ve hesaba esas alınan ücretin dosya kapsamı ve mevcut delil durumu ile uyumlu olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
3. Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
4. Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, uygulanacak hukuk, ücret miktarı ile fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil alacaklarının ispatı ve hesaplanması noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunu'nun 2, 5, 8, 24, 40 ve 44 üncü maddeleri.
3. Rusya Federasyonu İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılara yükletilmesine,
Davalılar yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.