"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 51. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/827 E., 2023/2049 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 53. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/211 E., 2023/46 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde saç ekim uzmanı olarak çalıştığını, ücretinin asgari ücret tutarının bankadan kalan kısmının elden ödendiğini, Sosyal Güvenlik Kurumuna ücretinin eksik bildirildiğini, en son ücretinin net 9.000,00 TL olduğunu, ayrıca yemek verildiğini, servis imkânının olduğunu, işyerindeki hukuka aykırılıkların giderilmesi talep edilmesine rağmen düzeltme yapılmadığını, iş sözleşmesinin müvekkili tarafından haklı nedenlerle feshedildiğini, fazla çalışma yapmasına, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatillerde çalışmasına rağmen karşılığının ödenmediğini, ödenmeyen yıllık izin ücreti ile asgari geçim indirimi alacaklarının da bulunduğunu ileri sürerek kıdem tazminatı, asgari geçim indirimi, yıllık izin ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının ödenmeyen alacakları bulunduğundan iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiği ve bu nedenle kıdem tazminatına hak kazandığı, ödenmeyen fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, yıllık izin ücreti ve asgari geçim indirimi alacaklarının bulunduğu, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücreti alacaklarından takdiren %30 oranında indirim yapılması gerektiği gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının kısmi dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını, talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davalının sadece kendi bünyesinde geçen çalışma süresinden sorumlu olduğunu, davalı Şirketle dava dışı ... Sağlık Ltd. Şti. ve ... Sağlık Ltd. Şti. arasında bir ilişki bulunmadığını, davacının çalışma süreleri ve hükme esas alınan aylık ücret miktarının hatalı olduğunu, davacının çalışma saatlerinin abesle iştigal ettiğini, davacının çalışma sürelerinin tanıkların çalışma süreleriyle örtüşmediğini, pandemi döneminde çalışmaya ara verildiğini, yapılan indirimin %50'nin üzerinde olması gerektiğini, vekâlet ücreti ve yargılama giderinin hatalı belirlendiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplama tarihlerinin uzunluğu, alacak miktarları dikkate alındığında İlk Derece Mahkemesince fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücretinde uygulanan indirimi oranının düşük olduğu, bu yöndeki istinaf sebebinin yerinde olduğu, takdiren %40 oranında indirim uygulanarak hüküm kurulduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalıya ait işyerindeki çalışma süresi, aylık ücretinin miktarı, iş sözleşmesinin feshi ve buna bağlı olarak kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücreti, asgari geçim indirimi ve yıllık izin ücreti alacaklarının ispatı ve hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32, 41, 44, 46, 47, 53, 59 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin ileri sürülen temyiz nedenlerine göre aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
3. Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
4. Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkân dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
5. Aynı ispat kuralları ulusal bayram ve genel tatil ile hafta ücreti alacakları için de geçerlidir.
6. Somut olayda Bölge Adliye Mahkemesince; hükme esas alınan bilirkişi raporunda, tanık beyanları nazara alınarak hesaplama yapılmıştır. Ancak dosya kapsamından tanıkların çalışma sürelerinin davacının çalışma döneminin tamamını kapsayıp kapsamadığı anlaşılamamaktadır. Bu nedenle tanıkların hizmet döküm cetvelleri getirtilerek, bu tanıkların çalışma dönemleri ile sınırlı olarak ispatlanan fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücretlerinin hesaplanması gerekirken eksik inceleme ve araştırmayla hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.