Logo

9. Hukuk Dairesi2024/5028 E. 2024/6251 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Toplu iş sözleşmesinin geçici maddesindeki ücret düzenlemesinin davacının ücret alacağına etkisi ve davacının fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının hesaplanması.

Gerekçe ve Sonuç: Davalı işverenin, toplu iş sözleşmesinin geçici 2. maddesi kapsamında davacıya uygulanan ücret zammını geriye dönük olarak kesintiye uğratacak bir durum olduğunu ispatlayamaması ve davacının geçmiş dönemde fazla ücret almadığının tespit edilmesi gözetilerek, yerel mahkemenin davacının alacaklarının kısmen kabulüne ilişkin direnme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi

DAVA TARİHİ : 06.12.2017

KARAR : Davanın kısmen kabulü

Taraflar arasında Ankara 7. İş Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde hâlen çalışmaya devam ettiğini, davalı işverence ücretinin eksik ödenmesi üzerine açılan ve Ankara 30. İş Mahkemesinin 2016/459 Esas sayılı dosyası üzerinden görülen davada 01.07.2014-31.12.2014 tarihleri arasındaki günlük brüt ücretinin 100,49 TL olduğunun tespit edildiğini, anılan davada hükmedilen alacakların davalı tarafından ödendiğini fakat 31.12.2014 tarihi için tespit edilen ücrete göre ücretinin güncellenmesini talep ettiği hâlde talebinin değerlendirilmediğini, ücretinin güncellenmemesi nedeniyle 31.12.2014 tarihinden itibaren yeniden fark alacaklarının doğduğunu ileri sürerek fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacıya ödenmeyen bir alacak bulunmadığını, işverenin işyerinde yürürlükte bulunan 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesi uyarınca 2015 yılının Eylül ayından geçerli olmak üzere yevmiye tespiti yaptığını ve davacının yevmiyesinin güncel olarak yeniden hesaplandığını, davacının 31.12.2014 tarihinden sonraki tarihler için alacak talebinde bulunduğunu ancak toplu iş sözleşmesinin ilgili hükmüne göre bu durumun hukuk ve hakkaniyete aykırı olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

Ankara 7. İş Mahkemesinin 29.09.2020 tarihli kararıyla; iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosyadaki tüm bilgi ve belgelerin bir bütün olarak değerlendirildiği, alınan bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun olduğu, davacının, toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye alacaklarının bilirkişi raporunda hesaplanan miktarlar kadar olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin 18.05.2022 tarihli kararıyla; davacı tarafından Ankara 30. İş Mahkemesinin 2016/459 esasına kayıtlı olarak açılan dava sonucunda davacının 1997 yılından 31.12.2014 yılına kadar alması gereken ücret ile aldığı ücret ve arasındaki farkların belirlendiği, 01.07.2014-31.12.2014 tarihleri arasında fark ücret miktarının 6,38 TL olarak tespit edildiği ve alacakların da buna göre hesaplandığı, kesinleşen söz konusu dosyada talep konusu alacakların 31.12.2014 tarihine kadar hüküm altına alındığı, eldeki davada ise taleplerin 31.12.2014 sonrasına ilişkin olduğu, İlk Derece Mahkemesince en son tespit edilen ücrete işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinin ücret zammına ilişkin maddeleri uygulanmak suretiyle 01.01.2015-06.12.2017 tarihleri arasındaki fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye ücret alacakları hesaplanmasının yerinde olduğu; ancak fark ücret ve fark ikramiye alacaklarına dair temerrüt tarihleri ile ilave tediye alacağına işletilen faiz türünün isabetli olmadığı, davacının talebi ile davalının zamanaşımı def'ine göre fark ücret ve ikramiye alacaklarının hatalı olduğu gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 06.12.2022 tarihli ilâmı ile; davalı işverence uyuşmazlık konusu toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ücret zamlarının davacıya uygulanmamasına gerekçe olarak gösterilen 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında yürürlükte bulunan 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesinin raporda değerlendirilmediği, bu nedenle söz konusu raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı gerekçesiyle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının Ankara 30. İş Mahkemesinin 2016/459 Esas, 2016/463 Karar sayılı dosyasında görülen ücret, ikramiye ve ilave tediye fark alacaklarının ödenmesine yönelik dava neticesinde davacının ücret, ikramiye ve ilave tediye fark alacaklarının hesaplandığı ve hükmün Bölge Adliye Mahkemesi denetiminden geçerek kesinleştiği, davacının 31.12.2014 tarihinde alması gereken ücret ile aldığı ücret ve arasındaki farkın belirlendiği ve alacakların da buna göre hesaplandığı, kesinleşen bu dosyada talep konusu alacakların 31.12.2014 tarihine kadar belirlenip hüküm altına alındığı, eldeki davada ise talebin 31.12.2014 tarihinden sonrasına ilişkin olduğu, davalı tarafından davacı ile ilgili olarak 5. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesinin geçici 2 nci maddesi kapsamında bir değerlendirme yapılmasını mümkün kılacak herhangi bir kayıt ve belge sunulmadığı, savunmasının somutlaştırılmadığı, dolayısıyla somut olayda davacıya geçmiş dönemde ödenen ücretin fazla olduğunun tespit edilmediği gerekçe gösterilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili temyiz dilekçesinde; hükme esas alınan raporun hatalı olduğunu, gerek zamanaşımı gerekse de kıdem terfiinin 2002 yılından sonra uygulanma kuralı uyarınca hesaplamanın 2001 yılından itibaren yapılmasının makul ve hukuka uygun olmadığını, 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesine göre geçmiş yıllarda ödenen ücretin fazla olduğunun tespiti hâlinde toplu iş sözleşmesi ile yapılacak zamlarla olması gereken ücreti ile eşitleninceye kadar ücretlerin dondurulmasının kararlaştırıldığını, toplu iş sözleşmesi hükmü ve buna dayalı olarak yapılan ödemelerin hatalı olduğu yönündeki kararın isabetli olmadığını, eksik ödenen hiçbir ücretinin bulunmadığını beyanla kararın bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; işyerinde 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arası yürürlükte olan 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesinin değerlendirilmesi ile buna göre dava konusu alacakların hesaplanmasına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 33 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 39 uncu maddesi, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32 nci maddesi, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun

'un 1 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR

Açıklanan sebeple;

Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Davalı Tarım ve Orman Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

01.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.