"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/258 E., 2024/231 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 10. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/316 E., 2023/399 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... (Belediye) vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin odyometrist olarak 09.12.2019 tarihinde davalı ... (... Şirketi) çalışanı olarak diğer davalı ... bünyesindeki Eşrefpaşa Hastanesinde işe başladığını, davalı işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) verilen 22.04.2021 tarihli işten ayrılış bildirgesinde işten ayrılış kodunun 4857 sayılı Kanun'un 25 inci maddesinin (II) numaralı bendinin (e) alt bendinde düzenlenen duruma karşılık gelen (46) kodu olarak bildirildiğini, davalılar aleyhine açılan işe iade davası sonucunda ... 2. İş Mahkemesinin 2021/169 Esas, 2022/575 Karar sayılı kararı ile; feshin geçerli nedene dayalı olduğu kabul edilerek davanın reddine karar verildiğini ve kararın ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2023/384 Esas, 2023/536 Karar sayılı kararı ile kesinleştiğini, işten ayrılış kodunun hatalı bildirilmesinin davacının işsizlik ödeneğinden yararlanmasına engel olduğunu, ayrıca mesleki geleceğinin açık ve ağır tehlikeye girdiğini ve itibarının zedelendiğini ileri sürerek işten ayrılış kodunun kod 04 (Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı neden bildirilmeden feshi) olarak tespiti ile kayıtların bu şekilde düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacının 09.11.2019-21.04.2021 tarihleri arasında müvekkili Şirket nezdinde çalıştığını, Disiplin Kurulunca oy çokluğu ile toplu iş sözleşmesinin Disiplin Kurulu ceza cetveline ve 4857 sayılı Kanun'un 25 inci maddesinin (II) numaralı bendinin (e) alt bendine istinaden iş sözleşmesinin feshedildiğini, davacı tarafından açılan işe iade davasının reddedildiğini, davacı tarafın iddia ettiğinin aksine feshin haklı nedene dayalı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmeksizin 21.04.2021 tarihinde haklı nedenle feshedildiğini, davacı tarafından açılan işe iade davasının reddine karar verildiğini ve sözü edilen kararın kesinleştiğini, İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda davacının işyeri kurallarına aykırı davrandığının, işverenin güvenini, görev ve yetkilerini kötüye kullandığının, doğruluk ve bağlılık kurallarına aykırı davrandığının ve işverenin davacıya duyduğu güvenin temelden sarsıldığının tartışmasız bir şekilde açıklığa kavuşturulduğunu, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğinin Bölge Adliye Mahkemesi kararında da açıkça belirtildiğini, işten ayrılış kodunun haklı nedenle fesih ile uyumlu olarak bildirildiğini, davacının dava açmadan önce SGK'ya başvurarak sözü edilen Mahkeme kararı gereğince işlem yapılmasını talep etmesi gerektiğini, oysa davacının SGK'ya herhangi bir başvurusu bulunmadığını, dolayısıyla davacının işbu davayı açmasında hukuki yarar bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 09.12.2019-21.04.2021 tarihleri arasında davalı ... bünyesinde Eşrefpaşa Hastanesinde alt işveren şirket diğer davalı ... Şirketi nezdinde odyometrist olarak çalıştığı, iş sözleşmesine işveren tarafından haklı nedenle son verildiği, davacı tarafından açılan işe iade davasında feshin geçerli nedene dayandığı kabul edilerek davanın reddine karar verildiği, işbu kararın davacı vekili tarafından istinaf edildiği, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2023/384 Esas, 2023/536 Karar sayılı kararında; "... Tüm bu nedenlerle davacının hasta Ö.Ö. ile birlikte hareket ettiği anlaşılmakla yapılan feshin haklı nedene dayandığı, ancak yerel mahkemece gerekçeli kararda 'feshin geçerli olduğu değerlendirilmiştir' dendiği, bu duruma da davalı tarafın itiraz etmediği anlaşılmakla feshin geçerli nedene dayandığı sonucuna varıldığından davacı tarafın itirazları yerinde görülmemiştir." şeklindeki gerekçeye yer verildiği, kararın bu şekilde kesinleştiği, istinaf incelemesinden geçerek kesinleştiği üzere davacının iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshedildiği gerekçesiyle davacının işten ayrılış kodunun (4) olarak düzeltilmesi gerektiğinin tespitine dair davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı ... vekili; davacının iş sözleşmesinin sahte belge düzenlenmesi nedeniyle haklı nedenle feshedildiğini, işe iade istemine ilişkin açılan davanın reddine karar verildiğini, davanın açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, işe iade davasında Bölge Adliye Mahkemesi tarafından iyiniyet kurallarını aşan bir yorum yoluyla hatalı değerlendirme yapılarak gerçeğe ve hukuka aykırı tespitte bulunulduğunu, bu şekildeki bir değerlendirmenin bu davada hukuki dayanak yapılmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu, işe iade davasında feshin değil işlemin geçerli olduğunun kabul edildiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkeme kararı ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Şirketi vekili; davacının ... Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesinde müvekkili Şirket nezdinde odyometrist olarak çalıştığını, heyet hastasının işitme engeli olmasına rağmen çeşitli kereler olumlu rapor verilmesine vesile olduğundan iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, açılan işe iade davasının da reddine karar verildiğini, buna rağmen İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğu, davacının tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğu, taraflar arasında görülen işe iade davasında Mahkemece; davacının davranışları nedeniyle güvenin sarsıldığı ve artık davacı ile birlikte çalışmaya devam edilmesinin beklenemeyeceği gerekçesiyle feshin geçerli olduğu açıklanarak davanın reddine karar verildiği, anılan karara karşı davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi tarafından her ne kadar fesih haklı nedene dayansa da İlk Derece Mahkemesince gerekçeli kararda feshin geçerli olduğunun açıklandığı ve buna rağmen davalılarca istinaf yoluna başvurulmadığı anlaşıldığından davacının istinaf başvurusunun esastan reddine kesin olarak karar verildiği, kesinleşen işe iade davasında feshin geçerli nedene dayalı olduğu kabul edildiğinden İlk Derece Mahkemesi kararında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalıların istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, işverence bildirilen işten ayrılış kodunun düzeltilmesi gerekip gerekmediğinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 106, 114 ve 115 inci maddeleri ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.