"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1440 E., 2024/571 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Karşıyaka 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/399 E., 2022/313 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 02.04.2018 tarihinde davalı ile imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinde müvekkilinin ücretinin brüt asgari ücretin %150 fazlası olarak belirlendiğini, ancak müvekkiline 2019 yılında asgari ücretin %150 fazlası dikkate alınarak ödeme yapılmadığını, davalı tarafından eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek eksik ödemeden kaynaklanan ücret farkı, ikramiye farkı, ilave tediye ücreti farkı ve doğum parası alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ücretinin sürekli işçi kadrosuna geçirildikten sonra da ilgili düzenlemeler uyarınca eksiksiz ödendiğini, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının kadroya geçişi aşamasında imzalanan iş sözleşmesinde açıkça asgari ücretin % fazlasının ödeneceğinin kararlaştırıldığı, anılan düzenlemenin her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlayacağı, davacının ücretinin asgari ücretin % fazlası olarak hesaplanıp temel ücret tespit edilerek bu ücrete %4 oranında zam uygulanmak suretiyle ödenmesi gerekirken eksik ödendiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; İdarece yapılan değerlendirme ve güncel mevzuat hükümleri uyarınca, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) hükümleri ile sürekli işçi kadrosuna geçen kişilerin ücret zamlarının uygulanmasında birlik sağlanması açısından, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına konu ile ilgili görüş sorulduğunu, ilgili Bakanlık tarafından işçilerin almakta oldukları ücrete %4 oranında zam yapılarak ödeneceğinin belirtildiğini, bu sebeple İdarece işlem tesisinde hukuka aykırı bir durum bulunmadığını, davacının talep ettiği şekilde ücret ödenmesinin toplu sözleşme ve mevzuat hükümlerine göre mümkün olmadığını, davacıya işçilik alacaklarının eksiksiz ödendiğini, davanın reddi gerektiğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 07.12.2022 tarihli ve 2022/14581 Esas, 2022/16188 Karar sayılı davalısı aynı olan ve aynı tarihli sözleşmeye ilişkin benzer nitelikteki içtihadı, dosya kapsamında bulunan taraflar arasında düzenlenmiş iş sözleşmesi ve tüm dosya kapsamı dikkate alınarak yapılan değerlendirmede, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 10 uncu maddesinde asgari ücretin %150 fazlasının temel ücret olarak, takip eden dönemler açısından da belirleneceğine dair açık bir hüküm bulunmadığı dikkate alındığında, davacının fark ücret alacaklarının bulunmadığının anlaşılmasına göre İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davacı işçi sürekli işçi kadrosuna geçirilirken taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinin 10 uncu maddesinde; "İşçinin aylık BRÜT ücreti asgari ücretin %150 fazlasıdır...” denilerek davacının brüt ücretinin asgari ücretin %150 fazlası olacağının kararlaştırıldığını, davacının ücretinin her yıl açıklanan asgari ücret tutarına endeksli olduğunun belirlendiğini, buna rağmen 2019 yılı Ocak ayında davacının ücretinin belirlenen bu ücretin % 150 fazlası olarak ödenmediğini, emsal kararlarda sözleşmede asgari ücretin % fazlasının oran olarak belirtilmesi halinde her yıl asgari ücret bazında yüzde fazlası uygulanarak tespit edilen ücrete toplu iş sözleşmesi zamlarının uygulanması gerektiğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli iş sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile bu nedenle talep edilen fark ücret alacaklarının bulunup bulunmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 22, 32 ve 34 üncü maddeleri, 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Dairemizin uyuşmazlık konusuna ilişkin 07.12.2022 tarihli ve 2022/14581 Esas, 2022/16188 Karar sayılı kararının ilgili bölümü şöyledir:
"...
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçinin kadroya geçiş aşamasında işverenle imzalanan iş sözleşmesinin 'Ücret' kenar başlıklı 10 uncu maddesinde 'işçinin aylık NET/BRÜT ücreti asgari ücretin %340 fazlasıdır. İşçiye günlük brüt 8,00 TL yemek ve günlük 8,00 TL yol bedeli çalışılan günler için ayrıca ödenir… ' hükmü bulunmakta olup asgari ücretin belli bir oranda fazlası dikkate alınarak belirlenen tutar davacının kadroya geçiş ücreti olarak belirlendikten sonra Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmesi zamları uygulanmıştır. Sözü edilen uygulama Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünün görüş yazısına da uygun olup hükme esas alınan bilirkişi raporunda 01.01.2019 tarihi itibarıyla artan asgari ücretin iş sözleşmesinde yazılı belli bir oranı üzerinden ücret tespiti ile bu ücrete %4 artış uygulanması isabetli değildir. Davacının ücreti 2018 yılı asgari ücretinin hizmet alım sözleşmelerinde yer alan oranına göre belirlenmiş, 2018 yılı birinci ve ikinci dönem ücret artışları toplu iş sözleşmesi gereği uygulanmış ve 01.01.2019 tarihindeki %4 ücret artışı da 31.12.2018 tarihinde almakta olduğu ücrete tatbik edilerek belirlenmiştir. Davaya konu uyuşmazlıkta davacı işçinin kadroya alınması ile birlikte işverenle imzalanan iş sözleşmesinde açıkça her dönem geçerli asgari ücretin belli bir oranı seviyesinde ücret ödeneceği öngörülmediğinden ve iş sözleşmesinin 10 uncu maddesinde öngörülen asgari ücretin belli bir oranda fazlası olarak belirlenen tutarın kadroya geçiş ücreti olarak belirlendiği nazara alındığında, davacı işçinin kadroya geçiş aşamasında işverenle imzalanan bireysel iş sözleşmesinden kaynaklı fark işçilik alacaklarının bulunmadığı sonuca varmak gerekir.
... "
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle temyiz nedenlerine göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.