"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2389 E., 2024/414 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2016/111 E., 2023/155 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 01.03.1996 tarihinden itibaren, davalı işverenin Belediye işyerinde depo sorumlusu olarak çalışmaya başladığını, haftada 4 gün 08.00-17.30, 3 gün 08.00-24.00 saatleri arasında, ulusal bayram ve genel tatil günlerinin tamamınında, yıllık izin ücretlerini kullanmadan ikramiye ve sosyal haklarını kullanmadan çalıştığını, bu alacakların ödenmesi için davalıdan talepte bulunduğunu ancak kabul görmediğini beyan ederek fazla çalışma, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacakları ile toplu iş sözleşmesinden doğan aile yardımı, çocuk yardımı, doğum yardımı, evlenme yardımı, ölüm yardımı, doğal afet yardımı, spora teşvik yardımı, gıda yardımı, kurban bayramı harçlığı, ramazan harçlığı, harcırah ödemesi, gece zammı, yasal ilave tediye, akdi ilave tediye, kıdemlilik zammı sosyal yardım paketi, taban ücreti, ücret zammı, teşvik primi, temizleme yardımı, kumbara primi, ek gıda yardımı ve yemek yardımı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Taraf olmaktan çıkartılan ... Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; davacının talep ettiği alacakların 5 yıldan önceki kısmının zamanaşımına uğradığını, davacının Vakfıkebir Belediye Başkanlığı emrinde çalışırken ... ilinin Büyükşehir olması üzerine 31.03.2014 tarihinden sonra ... İçme Suyu ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (TİSKİ) bünyesinde göreve başladığını, dava konusu tüm alacak taleplerinin kendisine ödendiğini, taleplerin belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceğini, davacının alacağı olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... İçmesuyu ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının tüm ücret ve haklarının ödendiğini, faizlerin hatalı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava tarihinden geriye doğru 5 yıl gidildiğinde 15.02.2011 tarihinden önceki dönemsel alacakların zamanaşımına uğradığı, dosyaya 01.08.2014-14.02.2016 tarihleri arasındaki döneme ilişkin puantaj kayıtları sunulduğu, sunulan kayıtlarda davacının bazı haftalarda 7 gün, bazı haftalarda ise 6 gün çalıştığı, davalı tarafından sunulan bordrolarda davacıya fazla çalışma ücreti tahakkuku yapıldığı, celbedilen banka kayıtlarının 15.08.2014 ile 30.06.2020 tarihleri arasındaki döneme ait olduğu, davalı tarafından sunulan 2014/Temmuz ile 2016/Ocak ayları arasında sunulan bordrolarla banka kayıtlarının uyumlu olduğu, buna göre 15.02.2011 31.07.2014 tarihleri arasında tanık beyanları kapsamında, 01.08.2014 - 15.02.2016 tarihleri arasında ise puantaj kayıtları incelenerek hesaplama yapıldığı, davacının 15.02.2011-31.07.2014 tarihleri arasındaki dönemde dava dışı Vakfıkebir Belediye Başkanlığında çalıştığı, Belediye Başkanlığı tarafından 2014 yılı imzasız bordroda tahakkuku yapılan 5.472,00 TL'nin ödendiğine dair ödeme belgesi sunulmadığından tanıkla ispat edilen 2011-2014 arası dönem için yapılan hesaplamadan mahsup edilmediği, davacının ulusal bayram ve genel tatil alacağı talebinin 15.02.2011-31.07.2014 tarihleri arasında tanık beyanları kapsamında, 01.08.2014-15.02.2016 tarihleri arasında ise puantaj kayıtları incelenerek hesaplama yapıldığı,
denetime elverişli olarak kabul edilen 22.03.2021 tarihli ek rapordaki hesaplamalara itibar edildiği gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; davanın belirsiz alacak davası olduğunu, kabul edilen alacakların tümüne dava tarihi yerine bedel arttırım tarihinden ayrı ayrı faize hükmedilmesinin hatalı olduğunu, bilirkişice dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre için hesaplama yapılmasının kabul edilemez nitelikte hukuka aykırı olduğunu, tüm alacak kalemlerine ilişkin yapılan hesaplamalarda bordrolarda yer alan ödemelerin yalnızca ödeme olgusuna karine oluşturduğunu, ödeme yapıldığını kabul için yeterli olmadığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davacının talep edebileceği herhangi bir hak ve alacağının bulunmadığını, fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil alacaklarını ispatlayamadığını, Mahkemece hükmedilen faiz oranlarının usul ve kanuna aykırı olduğunu, reddedilen kısımlar üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne aykırı şekilde İdare lehine 26,00 TL vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 31.07.2014 tarihine kadar Vakfıkebir Belediye Başkanlığı bünyesinde çalıştığı, 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında bu tarihten itibaren davalıya devredildiği, davalı tarafça süresi içinde zamanaşımı def'inde bulunulmuş olduğundan zamanaşımı savunması nazara alınarak alacakların hesaplanmasında hata olmadığı, alacaklar hesaplanırken sendika üyeliklerinin nazara alındığı ilgili bordrolarında dönemine göre gerekli sendika aidat kesintilerinin bulunduğu, kaldı ki davalının bu yönde itiraz veya istinaf isteminin de bulunmadığı, fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil ücreti hesabında hata olmadığı, faiz başlangıç tarihlerinin yerinde olduğu, reddedilen alacak miktarını geçmemek üzere davalı lehine belirlenen vekâlet ücretinde hata bulunmadığı gerekçeleriyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenlerle temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili;istinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenlerle temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil alacaklarının hesabı ile faiz başlangıç tarihlerinin doğru belirlenip belirlenmediği ve davalı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin yerinde olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 107 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 41, 44 ve 47 nci maddeleri.
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin ilgili maddeleri.
4. Dairemizin belirsiz alacak davasına ilişkin ilkelerinin açıklandığı 27.12.2022 tarihli ve 2022/6872 Esas, 2022/17896 Karar sayılı ilâmı.
5. Dairemizin belirsiz alacak davalarında sürpriz karar yasağına ilişkin 14.09.2020 tarihli ve 2016/26476 Esas, 2020/7547 Karar sayılı; 31.05.2022 tarihli ve 2022/5909 Esas, 2022/6892 Karar sayılı; 09.02.2022 tarihli ve 2022/829 Esas, 2022/1542 Karar sayılı ilâmları.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre taraf vekillerinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dava konusu alacaklar belirsiz alacak davası türünde açılmış olmasına rağmen hükmedilen alacaklara dava ve bedel artırım dilekçesi tarihlerinden itibaren faiz uygulanması hatalıdır. Söz konusu alacakların tamamına dava tarihinden itibaren faize hükmetmek gerektiği hâlde anılan alacakların bir bölümüne dava tarihinden itibaren, bakiyesine bedel artırım tarihinden itibaren faiz işletilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3. Mahkemece davacının 15.02.2011-31.07.2014 tarihleri arasındaki dönemde dava dışı Vakfıkebir Belediye Başkanlığında çalıştığı, Belediye Başkanlığı tarafından 2014 yılı imzasız bordroda tahakkuku yapılan 5.472,00 TL'nin ödendiğine dair ödeme belgesi sunulmadığından, tanıkla ispat edilen 2011- 2014 arası dönem için yapılan hesaplamadan mahsup edilmediği kabul edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince de banka kayıtlarıyla doğrulanan ödemelerin nazara alınmasında hata olmadığı, fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil alacakları hesabında hata bulunmadığı kabul edilmiştir. Ne var ki varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
4. Bölge Adliye Mahkemesince davacıya 2011-2014 yılları arasında yapılan ödemeleri gösterir banka kayıtları celp edilmiş olup, banka kayıtları ile ücret bordrolarının kısmen uyumlu olduğu anlaşılmaktadır. Örneğin davacının 2014 yılı 4, 5, 6 ve 8 inci ay ücret bordroları ile banka kayıtları uyumlu olup, davacıya bordrolardaki fazla çalışma tahakkuklarının ödendiği sabittir. Mahkemece davacının 2011-2014 yılları arasındaki tüm ücret bordroları ile banka kayıtları titizlikle karşılaştırılarak, ücret bordrolarına uygun şekilde banka yolu ile yapılan ödemelerin davacının fazla çalışma alacağından mahsubu gerekirken yazılı gerekçe ile karar verilmesi ve Bölge Adliye Mahkemesince davacının fazla çalışma alacağının hesabında hata bulunmadığının kabulu hatalı olmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.