"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2484 E., 2024/463 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Tokat 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/431 E., 2022/607 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 2012 yılından itibaren alt işveren nezdinde yönlendirme biriminden sorumlu olarak çalışmaya başladığını, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde gereği sürekli işçi kadrosuna atandığını ve atandıktan sonra da birim sorumlusu olarak çalışmaya devam ettiğini, 02.08.2021 tarihinden itibaren ise toplu iş sözleşmesine de aykırı olarak davacının ameliyathane biriminde taşıma ve yönlendirme elemanı olarak görevlendirildiğini, bu görevlendirmenin davacının çalışma koşullarında esaslı değişiklik içerdiğini ve işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin 29 uncu maddesinin (d) bendine aykırı olduğunu ileri sürerek görevlendirmenin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; yargı yolunun caiz olmadığını, davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini, zamanaşımı def'inde bulunduklarını, 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile alt işveren firma bünyesinde çalışan işçilerin ihale sözleşmesi kapsamında belirtilen hizmetleri yürütmek üzere kadroya geçişlerinin düzenlendiğini, davacının da 02.04.2018 tarihinden itibaren kadroya geçirildiğini, davacının hasta taşıma ve yönlendirme biriminde çalışan personel olduğunu, birim sorumluluğunun vasıflı iş niteliği taşımadığını, sorumlu olan işçilerin aynı zamanda kendi asıl işlerinin olduğunu, sorumlulara ayrıca bir ücret verilmediğini, asıl işlerinin yanında sorumluluk görevi de üstlenildiğini, yapılan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığını, davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu savunarak reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde içeriğine göre sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerin geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebileceğini ve bu hükmün emredici hüküm niteliğinde olduğunu, davacınında iş sözleşmesinde belirtilen işi yapmakla yükümlü olduğunu, davacının kadroya geçiş esnasında yapılan iş sözleşmesinde taşıma ve yönlendirme elemanı olduğunun belirtildiğini, Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) ile Öz Sağlık İş Sendikası arasında imzalanan işletme toplu iş sözleşmesinin 29 uncu maddesinin (c) ve (d) bentlerinin 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesi hükmüne aykırı olduğundan geçersiz olduğu gözetilerek talebin haksız olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davacının vasıfsız bir işte çalışırken 696 sayılı KHK uyarınca kadroya geçirildiğini, 1 yıl süreyle vasıflı bir iş olan birim sorumluluğu yaptığını, toplu iş sözleşmesinin 29 uncu maddesi uyarınca tekrar vasıfsız bir işte çalıştırılamayacağını, 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesinin mutlak emredici olmayıp 4857 sayılı İş Kanun'nun (4857 sayılı Kanun) 22 nci maddesinin de değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı işveren tarafından yapılan görevlendirme işleminin toplu iş sözleşmesinin 29 uncu maddesi ve 4857 sayılı Kanun'un 22 nci maddesi uyarınca hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının 696 sayılı KHK uyarınca 02.04.2018 tarihinden itibaren sürekli işçi statüsünde çalışmaya başladığını, birim sorumluluğunun idari bir kadro olmadığını, birim sorumlularının kendi asıl işlerini yapmakla birlikte ilave olarak birim sorumluluğu işini icra ettiklerini, davacının iddia ettiği gibi birim sorumluluğunun vasıflı iş olmadığını ayrıca taleplerin zamanaşımına uğradığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; işyerinde bağıtlanan toplu iş sözleşmesi gereği davacının vasıflı bir işte çalıştırılması gerektiğinin tespiti ile yapılan görevlendirmenin esaslı değişiklik kapsamında olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 106 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı Kanun'un 22 nci maddesi, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1. 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü maddeye göre "...Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. ..."
2. Davacının uygulanmasını istediği TÜHİS ile Öz Sağlık İş Sendikası arasında 01.01.2019-31.12.2020 tarihleri arasında geçerli olmak üzere imzalanan işletme toplu iş sözleşmesinin 29 uncu maddesinin (d) bendine göre ise "Vasıfsız işçi kadrosunda bulunmakla beraber, bir yıl süreyle vasıflı işçiler tarafından yapılması gereken bir işte çalışmış olanlar bu sürenin sonunda vasıfsız işte çalıştırılamazlar."
3. Sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçi, (1) numaralı paragrafta yer verilen düzenleme uyarınca sadece kadroya geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. Şu hâlde toplu iş sözleşmesinin 29 uncu maddesinin (d) bendi hükmünün, 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde karşısında davacı bakımından uygulanabilirliği bulunmamaktadır. Davacının Kanun hükmünün gereğinin yerine getirilmesi için geçiş sırasındaki işine uygun bir işte çalıştırılması, çalışma koşullarında esaslı değişiklik yapıldığı şeklinde yorumlanamaz. Davacının talebinin bu gerekçe ile reddi yerine yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.