"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1729 E., 2023/4508 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 54. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/129 E., 2023/76 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri (Tes İş) Sendikasının üyesi olduğunu, davalıya ait işyerinde alt işverenler nezdinde çalıştığını, Yüksek Hakem Kurulu kararıyla yürürlüğe giren toplu iş sözleşmesi hükümlerinin davacı hakkında uygulanmadığını ve bir kısım alacaklarının ödenmediğini, davalı işverenin ödenmeyen alacaklardan asıl işveren sıfatıyla sorumlu olduğunu ileri sürerek ücret farkı, ikramiye ve sosyal yardım alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını, muhtelif trafo merkezlerinin işletilmesi ile ilgili olarak hizmet alımı yapıldığını, davacının da bu firmalar bünyesinde çalıştığını, işin anahtar teslimi olarak verildiğini, müvekkili Kurumun ihale makamı olduğunu, toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan fiyat farkının müvekkili Kurum tarafından ödenemeyeceğini, işçilik alacaklarından sorumluluğun yüklenici firmaya ait olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... Şirketinin (TEİAŞ) hizmet alım sözleşmesi imzaladığı yüklenici firmalardan hizmet satın aldığı, davacının yüklenici firma işçisi olarak davalıya ait trafo merkezinde çalıştığı, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olduğu, davalı TEİAŞ tarafından hizmet alım ihalelerinin 4734 sayılı İhale Kanunu'nun (4734 sayılı Kanun) 3 üncü maddesinin (g) bendi gereğince yapıldığı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesi gereğince davalı TEİAŞ'ın asıl işveren sıfatıyla sorumlu olduğu, davacının talebinin, alt işveren ile ilgili sendika arasında Yüksek Hakem Kurulu kararıyla yürürlüğe giren toplu iş sözleşmesinden kaynaklı alacaklar olduğu, davacının bu alacaklarından davalı işverenin sorumlu olduğu, davacının toplu iş sözleşmesi imzalamaya yetkili sendika üyesi olduğu, buna ilişkin belgenin dosyada bulunduğu, davacının Yüksek Hakem Kurulu tarafından verilen karar gereğince yürürlüğe konulan toplu iş sözleşmesinden faydalanma hakkının bulunduğu, toplu iş sözleşmesinden kaynaklı haklarının ödenmediğinın anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının talep ettiği alacakların Tes-İş Sendikası ile alt işveren şirket arasında Yüksek Hakem Kurulunun kararı ile yürürlüğe giren toplu iş sözleşmesinden kaynaklandığını, davalı TEİAŞ'ın ihale makamı konumunda bulunduğunu, davacının çalışmaları sebebiyle herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, alt işverene bırakılan hizmet alım işinin 4734 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin (g) bendi kapsamında ihale edildiğini, aynı Kanun'un 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki fiyat farkından kaynaklı ödemelerin bu madde kapsamındaki işlere ilişkin olduğunu, kendilerinin ihale ettiği işlerin bu kapsamda yer almadığını, davalı Kuruma toplu iş sözleşmesinden kaynaklı müteselsil sorumluluk yüklenemeyeceğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; TEİAŞ'ın kendisine ait bazı trafo merkezleri ile entegre tesislerin işletilmesi işlerini (bakım ve güvenlik/koruma hizmetleri hariç) 4734 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinin (g) bendi kapsamında hizmet alım sözleşmesi imzaladığı dava dışı yüklenici firmalara verdiği, davacının da ihale edilen bu işler kapsamında davalıya ait işyerlerinde ve yüklenici firmaların işçisi olarak çalıştığı, davacının üyesi bulunduğu ve toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili işçi sendikası ile yüklenici firmalar arasında Yüksek Hakem Kurulunca bir kısım toplu iş sözleşmelerinin karar altına alındığı, buna göre davalının 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesi uyarınca talep edilen tüm alacaklardan dava dışı yüklenici firmalarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumluluğunun bulunduğu, Yüksek Hakem Kurulunca bağıtlanan toplu iş sözleşmesi hükümlerinin alt işverenler tarafından uygulanmadığı, davacının anılan toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan hak ve alacaklara hak kazandığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, talep edilen alacakların hesaplanmasına esas sürelerin/dönemlerin, ücret miktarlarının, toplu iş sözleşmesinin ilgili hükümlerinin isabetli bir şekilde saptandığı, talep edilen alacakların bilimsel esaslara ve yerleşik içtihatlara uygun olarak hesaplandığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasında, davacı işçinin toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ve bu alacaklardan davalının sorumlu olup olmadığı hususu uyuşmazlık konusudur.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi, 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları ile 32 nci maddesi.
3. Dairemizin 11.07.2023 tarihli ve 2023/11581 Esas, 2023/11334 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.